Prognozowane załamanie surowcowe związane jest ze zmianą chińskiej polityki gospodarczej, Proces ten zachodzi na wszystkich poziomach i z zachodniego punktu widzenia związany jest z utratą dalszych możliwości rozwojowych chińskiej gospodarki w dotychczasowym ekspresowym tempie.
Na Zachodzie, odbierane jest to jako sytuacja kryzysowa tej gospodarki, która wyczerpała już swoje możliwości i teraz chyli się ku upadkowi. Tego rodzaju obraz chińskiej gospodarki i jej perspektyw przedstawia amerykańska multimedialna stacja informacyjna CNN Business. Pisze ona, że Chiny są nękane poważnymi problemami gospodarczymi.
Wzrost utknął w martwym punkcie, bezrobocie wśród młodzieży jest rekordowo wysokie, rynek mieszkaniowy załamuje się a firmy zmagają się z powracającymi problemami związanymi z łańcuchem dostaw.
Cytowany przez CNN Raymond Yeung, główny ekonomista ds. Chin w ANZ Research powiedział, że chińska gospodarka będzie się nadal pogarszać w ciągu najbliższych kilku miesięcy, a samorządy będą „bardziej skłonne do priorytetowego traktowania zerowego wirusa Covid i gaszenia epidemii wirusów” w miarę zbliżania się zjazdu partii. Zaostrzenie ograniczeń Covid uderzyć ma w konsumpcję i inwestycje podczas chińskiego „Złotego Września i Srebrnego Października”, tradycyjnie szczytowego sezonu sprzedaży domów, „bardzo trudno jest zrównoważyć bliźniacze cele”, powiedział Yeung z ANZ.
Ostatnie dane sugerują, że chińska gospodarka może w trzecim kwartale liczyć się z kolejnymi kiepskimi wynikami. PKB wzrósł tylko o 0,4 proc. w drugim kwartale w porównaniu z rokiem poprzednim, gwałtownie spowalniając od wzrostu 4,8 proc. w pierwszym kwartale.
To tylko, niektóre i wybrane opinie o chińskiej gospodarce. Problem ten całkiem inaczej przedstawia jeden z najlepszych europejskich ekspertów gospodarczych Chin, jakim jest prof. Bogdan Góralczyk, wykładowca w Centrum Europejskim Uniwersytetu Warszawskiego w swojej ostatniej książce „Nowy długi marsz” (Dialog, 2021). Autor ten, długoletni ambasador RP w wielu krajach azjatyckich, jak mało kto zna niejako od podszewki wszystko, co dzieje się w tym kraju.
To, co relacjonuje CNN tłumaczy on, jako celową działalność kierownictwa tego państwa. I chociaż ani słowa w swojej pracy nie poświęca on rynkowi surowców, to wnioski jakie formułuje dla całej chińskiej i światowej gospodarki są jednoznaczne. Otóż udowadnia on, że Chiny postanowiły zakończyć swoją eksportową zależność od USA, i reszty świata. Otwarcie Deng Xiaopinga, chińskiej gospodarki na świat, które na tym właśnie bazowało, aktualnie się kończy. Chiny poprzez eksport swoich towarów wykorzystały amerykański system globalizacji gospodarczej, w wyniku czego osiągnęły niebywały rozwój.
Pierwsze ciosy temu kierunkowi zadał prezydent USA Donald Trump, nakładając cła na chińskie towary i czyniąc z Chin strategicznego przeciwnika Stanów Zjednoczonych. Mimo tego USA, nie mogły zrezygnować z tanich produktów, niezbędnych tak dla gospodarki, jak dla obywateli tego kraju.
Za obecnego prezydenta USA, kierunek ten jest nadal kontynuowany. Wydawało się, że Chiny, których gospodarka opierała się na eksporcie zostaną w ten sposób zdławione. Po części okazało się to słuszne,.
Chiny postanowiły zrezygnować z rozwoju opartego na eksporcie. Szczególnie, jak zauważa prof. Góralczyk osiągnęły on już niezwykłe sukcesy, i dalsza ich kontynuacja nie jest już potrzebna. Zalicza on do nich najdłuższą sieć szybkich kolei na świecie (37 900 km), których USA nie posiada w ogóle. Za kolejne 15 lat ilość ta ma być podwojona. To samo dotyczy autostrad 142 tys. km podczas gdy w USA jest ich 108 tys. km.
Tych sukcesów można by jeszcze mnożyć, ale nie o to chodzi. Według wspomnianego autora, Chiny za czasów Xi Jinpinga uznają, że nie ma już potrzeby kontynuować ich w tej samej skali. Chiny uważają, że czas jest zająć się własnym krajem, jego klasa średnią, a dotychczasowy rynek eksportowy zastąpić jej siłą nabywczą. Priorytetem ma być rynek wewnętrzny, a nie zewnętrzny, jak było to dotychczas. W tym kierunku idzie cała przebudowa chińskiej gospodarki, która nie musi już dbać o zagranicznych nabywców swoich towarów.
Pozornie tylko wygląda to na sprawę wewnętrzną Chin. Ze zmiany chińskiej polityki gospodarczej, zaprezentowanej przez prof. Góralczyka, można wyciągnąć wnioski dotyczące gospodarki surowcami, która może powrócić do epoki sprzed Deng Xiaopinga. Otóż, tona miedzi kosztowała wtedy ok. 1300 USD. Tona węgla kamiennego kosztowała ok. 30 USD.
Zmiany w chińskiej polityce gospodarczej spowodują, że tanie chińskie towary znikną z półek sklepowych, a zastąpią je krajowe dużo droższe wyroby. Ceny wszystkich surowców zdołują, bo Chiny jako ich 50 proc. konsument w skali globalnej zaprzestaną ich importu, przynajmniej na tym samym poziomie, co dotychczas. Spadek cen spowoduje, że wiele surowców w ogóle zniknie z rynku, gdyż ich pozyskiwanie będzie nieopłacalne.
Jest prawie pewne, że w wyniku tego procesu stopa życiowa w Chinach wzrośnie, ale też i odwrotnie obniży się na całym świecie. Zgodnie jednak z prognozą prof. Góralczyka zmiany te zachodzą powoli, ale w sposób trwały i raczej nieodwracalny.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
