Minął już rok od momentu oddania do użytku drugiej stacji odmetanowania w ruchu Szczygłowice i trzeciej w całej kopalni. Inwestycje w kopalniach Knurów-Szczygłowice i Budryk to część wartego ponad 300 mln zł programu inwestycyjnego JSW, służącego m.in. zwiększeniu efektywności wykorzystania metanu. Przewiduje on nie tylko uruchomienie zasilanych tym gazem układów kogeneracyjnych, ale także budowę i modernizację infrastruktury towarzyszącej stacji odmetanowania, rozdzielni elektrycznych, rurociągów powierzchniowych i dołowych oraz estakad rurowo-kablowych.
Ciepło i chłód
Z jakiego powodu metanowe inwestycje JSW koncentrują się właśnie w tym miejscu? Otóż kopalnia Knurów-Szczygłowice jest zakładem o najwyższym wskaźniku metanowości, z wydzielaniem gazu rzędu 210 m sześc. na minutę. Metanowość niektórych ścian kształtowała się w minionych latach na poziomie 60-80 m sześc. na minutę. To sporo.
Dlatego kopalnia inwestuje w stacje odmetanowania. Uwalniający się w procesie eksploatacji węgla gaz płynie poprzez stacje odmetanowania do agregatów gazowych, które przetwarzają go na energię elektryczną.
W ruchu Szczygłowice w eksploatacji są obecnie dwa agregaty prądotwórcze o sumarycznej mocy 4 MW. W planach jest uruchomienie dalszych dwóch układów kogeneracyjnych o sumarycznej mocy 8 MW. Ruch Knurów dysponuje obecnie trzema układami kogeneracyjnymi o łącznej mocy 12 MW.
Należy dodać, że wydajność pierwszej stacji odmetanowania w ruchu Szczygłowice wynosi 160 m sześc. na minutę. Wydajność kolejnej, uruchomionej w marcu ub.r., poprawiła ten wynik o kolejnych 120 m sześc. na minutę.
Należy wspomnieć, że ruchy Knurów i Szczygłowice połączone są już rurociągami gazowymi, dzięki czemu możliwe jest przesyłanie ujętego gazu z podziemnych wyrobisk ruchu Szczygłowice na sąsiedni ruch Knurów, jeżeli zachodzi taka potrzeba. To istotne, bowiem ujmowanie metanu poprzez system odmetanowania w poszczególnych ruchach nie jest stabilne – różni się w czasie zarówno pod względem ilości, jak i stężenia metanu w ujmowanym gazie.
W przyszłości z układów odzyskiwane będzie ciepło i wytwarzany chłód. W oparciu o nie zostanie zabudowana na dole klimatyzacja centralna. Zwiększy się bezpieczeństwo, a zarazem komfort pracy załogi, co z pewnością przełoży się na efekt ekonomiczny.
Metanowość wyższa i niższa
Dla przykładu w ruchu Szczygłowice metanowość jest częstokroć wyższa od prognozowanej, zaś w ruchu Knurów znacznie niższa. Stąd układy kogeneracyjne pracujące w kopalni Knurów zasilane są gazem ze Szczygłowic.
W 2020 r. w ruchu Knurów z ujętego metanu produkowano ok. 5300 MWh energii elektrycznej na miesiąc. W dni robocze uzupełniała ona w ok. 70 proc. popytu na nią, w weekendy zaś niemal całkowicie. Metan wykorzystany jest do zasilania silników gazowych i napędzania agregatów prądotwórczych. W ruchu Szczygłowice produkowano w ub.r. ok. 2 tys. MWh energii elektrycznej miesięcznie. Stanowiło to dla porównania 18 proc. dziennego zapotrzebowania zakładu na prąd.
Inwestycje są współfinansowane z pozyskanego w ub. roku przez JSW kredytu z Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Wypada liczyć na to, że również w przyszłości europejski bank, a także instytucje unijne, utrzymają możliwość finansowania przedsięwzięć służących energetycznemu wykorzystywaniu metanu. Będzie to tym istotniejsze, jeżeli metan – co jest obecnie rozważane na forum unijnym – zostanie objęty systemem europejskiego handlu emisjami. Ponadto dzięki takim projektom, jak te w kopalni Knurów-Szczygłowice, znacząco redukowana jest emisja tego gazu do atmosfery, zaś zwiększanie produkcji energii z metanu to kolejny krok w kierunku planowanego przez grupę JSW zwiększenia poziomu niezależności energetycznej w najbliższych latach.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
Ale pierdy. Od 20 lat te same odgrzewane kotlety. Już za Gierka tłoczyli gaz do ec Zofiówka, ec Moszczenica do Świerklan itd. Wielkie innowacje?. Kopiowanie wielkich poprzedników.