Budowa dróg na terenach górniczych wymaga specjalnej technologii

- W tym roku udostępnimy drugą jezdnię i tym samym zapewnimy ciągłość autostrady A1, a przejazd całą trasą, od Gdańska do granicy z Czechami, zajmie niespełna pięć godzin – mówi w rozmowie z portalem netTG.pl Gospodarka i Ludzie SZYMON PIECHOWIAK, zastępca dyrektora Biura Generalnego Dyrektora Dyrekcji Generalnej Dróg Krajowych i Autostrad.

Ukrainiec podróżujący po Europie, powiedział mi, że mamy super drogi, nawet lepsze niż Szwecja, bo nowsze. Czy już możemy być dumni z naszych dróg i autostrad?
Cieszy nas taki odbiór polskiej sieci dróg przez jej użytkowników. Obecnie w Polsce kierowcy mają do dyspozycji 4651,5 km dróg szybkiego ruchu, w tym 1753,5 km autostrad (465 km koncesyjnych) i 2897,9 km dróg ekspresowych.

Plasujemy się na 5. miejscu w Unii Europejskiej pod kątem długości sieci dróg szybkiego ruchu. 20 lat temu, gdy powołano do życia Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad, mieliśmy do dyspozycji tylko 520 km dróg szybkiego ruchu, z czego autostrady liczyły 410 km (w tym koncesyjnych 108 km). Do końca 2025 r. planujemy oddać do ruchu prawie 1200 km nowych autostrad i dróg ekspresowych, a kolejne będą w budowie. Docelowo siec dróg szybkiego ruchu w Polsce będzie liczyła około 7980 km, w tym około 2100 km autostrad.

Obecnie kierowcy mają do dyspozycji m.in. autostradę A4 od zachodniej do wschodniej granicy Polski, niemal całą długość A1 pomiędzy Gdańskiem i granicą z Czechami, A2 od granicy z Niemcami do Mińska Mazowieckiego czy drogę ekspresową S8 pomiędzy Wrocławiem i Białymstokiem. Realizujemy ostatnie odcinki drogi ekspresowej S3 na północnym i południowym krańcu Polski czy S5 powyżej Bydgoszczy, by połączyć A1 z Wrocławiem. Najbliższe lata to domykanie połączeń, np. S6 od Szczecina do Trójmiasta czy S7 od Gdańska przez Warszawę do Krakowa. Sieć dróg szybkiego ruchu wzbogacą również odcinki w ramach szlaków Via Baltica i Via Carpatia.

Jednak naszą wieloletnią zmorą jest zakopianka. Kiedy pojedziemy z Krakowa do Zakopanego już bez wielkich korków?
To bardzo specyficzna trasa, na której czas przejazdu jest uzależniony od natężenia ruchu turystycznego. Na co dzień można nią przejechać w miarę płynnie, a podczas ferii zimowych lub wakacji jest już trudniej. Sytuacja już się poprawiła, a czas podróży skróci się jeszcze bardziej po zakończeniu realizacji dwóch odcinków.

Pierwszy z nich to S7 pomiędzy Naprawą i Skomielna Białą z tunelem o długości 2 km. Wykonawca prowadzi prace na połączeniu z sąsiednimi odcinkami oraz w tunelu. Układa nawierzchnię oraz montuje urządzenia odpowiedzialne za bezpieczeństwo przyszłych użytkowników i poprawne funkcjonowanie tunelu. Po ich zakończeniu pozostanie jeszcze obiór przez Straż Pożarną i inspektorów nadzoru budowlanego. Mając wszystkie odbiory za sobą i pozwolenie na użytkowanie, udostępnimy tunel do ruchu w tym roku.

Tym samym kierowcy dwujezdniową drogą, ekspresową od Myślenic do Rabki Zdroju, dojadą od Krakowa do Rdzawki. Budujemy już przedłużenie DK47, od Rdzawki do Nowego Targu. Dwujezdniową drogę planujemy udostępnić do ruchu w 2024 r. Przygotowujemy też dokumentację przygotowawczą na realizację obwodnicy Nowego Targu w ciągu DK49. To inwestycja z rządowego Programu budowy 100 obwodnic, a jej ukończenie pozwoli jeszcze sprawniej rozprowadzić na Podhalu ruch, nie tylko turystyczny.

Rozpoczęliśmy też prace, które w dłuższej perspektywie zapewnią jeszcze lepsze skomunikowanie Krakowa z Podhalem. Mam na myśli realizację drogi ekspresowej S7 do Myślenic, by stworzyć spójną i funkcjonalną sieć drogową. To będzie nie tylko ułatwienie dla ruchu turystycznego czy lokalnego, ale także ogólnokrajowego i międzynarodowego. Zaprezentowaliśmy możliwe korytarze, zbieramy opinie i czekamy na propozycję przebiegu społecznego korytarza. Liczymy na szeroką, merytoryczną współpracę, która przyniesie wybór korytarza, w którym projektanci będą mogli wrysować możliwe warianty poprowadzenia drogi ekspresowej. Jesteśmy dopiero na początku długiego i skomplikowanego procesu przygotowawczego.

Kiedy mieszkańcy Śląska i Zagłębia pojadą nad Bałtyk autostradą A1 już bez przeszkód?
Już teraz pokonanie tej trasy jest zdecydowanie łatwiejsze niż jeszcze kilka lat temu. Oddaliśmy do ruchu odcinek od Częstochowy do Pyrzowic, który znacząco skrócił czas przejazdu i przejął ruch z dawnej DK1. W ubiegłym roku udostępniliśmy kolejne kilometry dwujezdniowej A1, z trzema pasami ruchu w obu kierunkach, od Tuszyna do Piotrkowa Trybunalskiego oraz od Kamieńska do początku obwodnicy Częstochowy.

W ich otoczeniu trwają jeszcze ostatnie prace, ale przed tegorocznymi wakacjami będzie już można podróżować tą trasą z prędkością dopuszczoną przez kodeks ruchu drogowego. Prace trwają jeszcze na 24-kilometrowym fragmencie przyszłej A1 między Piotrkowem Trybunalskim a Kamieńskiem. Umowę na ten odcinek podpisaliśmy jako ostatnią, w kwietniu 2019 r. Kierowcy mają do dyspozycji już jedną nową jezdnię, po dwa pasy ruchu w obu kierunkach.

W tym roku udostępnimy drugą jezdnię i tym samym zapewnimy ciągłość autostrady A1. Przejazd całą trasą, od Gdańska do granicy z Czechami, zajmie niespełna pięć godzin z przerwą na odpoczynek. Obecnie płatny jest przejazd koncesyjnym odcinkiem A1, pomiędzy Rusocinem i Toruniem. Decyzja o ewentualnym rozszerzeniu płatnego odcinka o pozostałą część trasy nie należy do GDDKiA.

Ciągle w powijkach jest budowa autostrady A2 na linii wschód - zachód. Kiedy A2 dotrze do Białej Podlaskiej i graniczących z Białorusią Kukuryk i Koroszczyna?
Nie zgadzam się z tym określeniem. Patrząc na cały cykl przygotowania i realizacji inwestycji, zbliżamy się już do finału. W realizacji mamy bowiem ponad 100 km odcinek autostrady A2 od Mińska Mazowieckiego do Białej Podlaskiej. Projektanci przygotowują też projekt budowlany dla ostatnich 32 km do granicy z Białorusią.

Przypomnę, że w 2020 r. oddaliśmy do ruchu autostradę A2 od węzła Lubelska do obwodnicy Mińska Mazowieckiego. Od końca ubiegłego roku kierowcy korzystają też z tunelu pod Ursynowem i tym samym od granicy z Niemcami do końca obwodnicy Mińska Mazowieckiego, czyli blisko 530 km, można przejechać drogą szybkiego ruchu. Prace przy A2 pomiędzy Mińskiem Mazowieckim i Biała Podlaską prowadzone są w trybie „Projektuj i buduj”. Oznacza to, że wykonawcy najpierw opracowują dokumentację niezbędną do uzyskania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (ZRID). Po jej uzyskaniu rozpoczynają roboty w terenie.

Prace prowadzone są już na dwóch z siedmiu odcinków, Kałuszyn - Groszki i Gręzów - Siedlce Zachód. Na pozostałych odcinkach toczą się procedury związane z uzyskaniem decyzji ZRID. W 2024 r. kierowcy dojadą autostradą A2 do Białej Podlaskiej, a realizacja tych siedmiu odcinków to koszt ponad 4 mld zł.
Dla ostatnich 32 km trasy, od Białej Podlaskiej do granicy z Białorusią, także złożyliśmy już wnioski o wydanie decyzji ZRID. Kolejnym etapem, po wydaniu decyzji ZRID i pozyskaniu finansowania, będzie ogłoszenie przetargu na realizację inwestycji.

Postępuje budowa Via Carpatii , drogi szybkiego ruchu, która poprawi sieć dróg na „białej plamie”, którą jest wschodnia Polska?
Niedawno udostępniliśmy do ruchu ostatni z budowanych odcinków S19 pomiędzy Lublinem i Rzeszowem. Dzięki temu skomunikowaliśmy drogą ekspresową, o łącznej długości ok. 160 km, nie tylko te dwa miasta. Rzeszów zyskał również nowe, ekspresowe połączenie z Warszawą z wykorzystaniem S17 pomiędzy Lublinem i stolicą Polski.

Międzynarodowy szlak Via Carpatia to kluczowy korytarz transportowy łączący Europę Północną i Południową, prowadzący wzdłuż wschodnich granic Unii Europejskiej. Na terytorium Polski przebiegać będzie od granicy z Litwą w Budzisku, wykorzystując budowaną S61 i planowaną S16 do Białegostoku, dalej przez S19, aż do granicy ze Słowacją w Barwinku. To łącznie około 700 km, z czego do dyspozycji kierowców jest ok. 235 km. Obecnie w realizacji, w systemie „Projektuj i buduj”, mamy ponad 253 km, w przetargu ponad 93 km, a w przygotowaniu 116 km.

Mój znajomy z Warszawy zachwala jakość dróg na Śląsku i w Zagłębiu. Czy słusznie?
GDDKiA realizuje inwestycje zapisane w rządowych programach budowy i odpowiada za drogi krajowe poza granicami miast na prawach powiatu grodzkiego (tu wyjątkiem są autostrady i drogi ekspresowe, za które również odpowiadamy w miastach na prawach powiatu).Województwo śląskie jest jednym z najbardziej uprzemysłowionych i zurbanizowanych w Polsce, co przekłada się na sieć drogową, także dróg wojewódzkich, powiatowych czy gminnych.

Na terenie województwa krzyżują się autostrady A1 i A4. Ta druga jest ukończona na całej długości w Polsce, a na A1 finiszują prace na ostatnim odcinku w województwie oraz pomiędzy Piotrkowem Trybunalskim i Kamieńskiem. Obecnie, na ok. 970 km dróg krajowych w woj. śląskim, które są w zarządzie GDDKiA, drogi szybkiego ruchu: autostrady i drogi ekspresowe, mają łączną długość ok. 340 km. W realizacji są odcinki drogi ekspresowej S1, a na ostatni jej fragment, pomiędzy Mysłowicami a Bieruniem, rozstrzygamy właśnie przetarg.

Łączna długość nowych odcinków S1 to ok. 50 km. Do zbudowania pozostają nam jeszcze odcinki dróg ekspresowych - S11 od granicy województwa do autostrady A1 (ok. 65 km) oraz pozostała część S52, od Bielska-Białej do granicy z woj. małopolskim (ok. 8 km).

Jest coraz mniej kopalń i eksploatacji węgla w rejonie dróg. Czy szkody górnicze to dziś jeszcze nadal duży problem na polskich drogach?
Spośród wspomnianych wcześniej 970 km dróg krajowych w woj. Śląskim, będących w zarządzie GDDKiA, ok. 125 km prowadzi przez obszary górnicze. W budowie jest jeszcze 21 km fragment drogi ekspresowej S1.

W przypadku realizowanych w ostatnich latach inwestycji zadaniem projektantów było opracowanie odpowiedniej konstrukcji drogi, zabezpieczonej przed negatywnym oddziaływaniem eksploatacji górniczej. Efektem jest nawierzchnia, która w okresie 30 lat ma mieć niezmienne parametry geometryczne, odpowiednią nośność i przydatność do użytkowania, zapewniając przy tym bezpieczeństwo i komfort użytkownikom drogi. Oczywiście stale monitorujemy, także wspólnie z zakładami górniczymi, stan dróg oraz ich otoczenie.

Jeśli za sprawą eksploatacji złóż węgla, pojawiają się odkształcenia nawierzchni dróg krajowych, to po podpisaniu porozumienia z zakładem górniczym szkoda jest naprawiana. Dotyczy to również dróg krajowych wybudowanych przed wielu laty. Przygotowując się do realizacji S1 pomiędzy Mysłowicami i Bielskiem-Białą, wprowadziliśmy zmiany przebiegu trasy, aby ominąć tereny, na których jedna ze spółek uzyskała koncesję na wydobycie węgla. Pamiętajmy, że 21 km tej trasy - niemal połowa - przebiega przez tereny górnicze.

Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.