W tym roku polskie urzędy nadzoru górniczego obchodzą 100-lecie istnienia. Z tej okazji przygotowywany jest poczet dotychczasowych Prezesów Wyższego Urzędu Górniczego. Wśród nich także sylwetka Romana Brzeskiego, pierwszego powojennego prezesa WUG, piastującego stanowisko w latach 1945-1946. I tu pojawił się pewien problem, który stał się okazją do organizacji pięknej akcji.
- W trakcie zbierania informacji o Romanie Brzeskim okazało się, że miejsce jego wiecznego spoczynku znacznie podupadło. Uznaliśmy, że naszym obowiązkiem jest zadbanie o miejsce jego pochówku. Organizujemy zbiórkę pieniędzy na odnowienie pomnika. Do tej pory zebraliśmy 1000 zł, zachęcamy do dalszego wspierania tej inicjatywy – mówi Stanisław Bartosik, dyrektor Biura Komunikacji Społecznej Wyższego Urzędu Górniczego.
Roman Brzeski zmarł w 1966 r. Jego grób znajduje się na cmentarzu przy ul Gliwickiej w Katowicach, wymaga jak najszybszej renowacji. Dzięki wsparciu ze strony SITG, udało się wnieść opłatę za przedłużenie nienaruszalności miejsca spoczynku. Kolejnym krokiem jest zakup oraz montaż nowego nagrobka.
- Sfinansowanie go z dobrowolnych datków pracowników urzędów nadzoru górniczego byłoby wspaniałym gestem i wkładem w dziedzictwo historyczne naszej instytucji. W związku z tym zwracamy się do Państwa z prośbą o poinformowanie pracowników o inicjatywie dobrowolnego przekazywania, wedle własnego uznania, datków na ten szczytny cel. Pozwoli nam to wspólnie zachować pamięć o człowieku, który w trudnym powojennym okresie współtworzył polski nadzór górniczy i służby stojące na straży bezpieczeństwa pracy w zakładach górniczych. Będzie to jednocześnie nasz drobny wkład w uświetnienie jubileuszu Wyższego Urzędu Górniczego – apelują władze Wyższego Urzędu Górniczego.
Roman August Brzeski urodził się 17 sierpnia 1877 r. w Łączkach koło Mielca. Pierwszym kierunkiem jaki zaczął studiować było prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim. Po przerwaniu studiów wrócił do domu, a w 1900 roku rozpoczął pracę w Dyrekcji Skarbu we Lwowie. Tam też ukończył kurs przygotowawczy do studiów górniczych na Politechnice Lwowskiej. Od tego momentu jego związki z górnictwem stały się już nierozerwalne.
W latach 1902–1906 studiował na prestiżowej Akademii Górniczej w Leoben. W kolejnych latach pracował jako inżynier ruchu w kopalni Artur w Sierszy. Później także w kopalni węgla brunatnego w Brüx (obecnie Most w Czechach) oraz austriackich urzędach górniczych, kolejno w Brüx, Morawskiej Ostrawie, Krakowie i Drohobyczu. Pod koniec I wojny światowej przyjechał do Dąbrowy Górniczej i tam zorganizował polski Okręgowy Urząd Górniczy, którego został naczelnikiem.
Po nawiązaniu kontaktów z Polskim Komisariatem Plebiscytowym w Bytomiu w 1920 r. przeniósł się do tego miasta. Wyniki plebiscytu i przyłączenie tylko części Górnego Śląska do Polski spowodowały kolejną zmianę w jego drodze życiowej – zajął się zorganizowaniem Izby Przemysłowo-Handlowej w Katowicach, której był dyrektorem do maja 1932 r. Zwolniony z tego stanowiska na życzenie wojewody śląskiego Michała Grażyńskiego, do 1934 r. był członkiem zarządu kopalni Flora w Dąbrowie Górniczej i członkiem Rady Nadzorczej Zakładów Hohenlohego w Wełnowcu.
Potem pracował jako rzeczoznawca w branży górniczo-gospodarczej, sporządzając m.in. dla Polskiej Konwencji Węglowej ekspertyzę zdolności wydobywczej kopalń węgla. Działał też w Komisji Rewizyjnej śląskiego koła Stowarzyszenia Polskich Inżynierów Górniczych i Hutniczych.
15 marca 1945 r. został powołany na stanowisko prezesa Wyższego Urzędu Górniczego, skąd 1 października 1946 r. przeniesiony został do Rady Techniczno-Gospodarczej przy Centralnym Zarządzie Przemysłu Węglowego, gdzie był przewodniczącym komisji organizacyjnej. CZPW, jako urzędowi w Ministerstwie Przemysłu i Handlu, podlegały bezpośrednio zjednoczenia rejonowe węgla kamiennego i jedyne istniejące zjednoczenie węgla brunatnego. Gdy w 1950 roku CZPW został zlikwidowany pracował w Głównym Instytucie Paliw Naturalnych.
Na emeryturę przeszedł 9 września 1954 r., ale nadal był aktywny zawodowo, pracując jako ekspert w Komisji Odwoławczej do spraw Szkód Górniczych. Zmarł 29 listopada 1966 r. w Katowicach.
Roman Brzeski był autorem artykułów fachowych na tematy gospodarcze i prawa górniczego w takich wydawnictwach jak: Czasopismo Górniczo-Hutnicze, Przegląd Górniczy i Węgiel. Został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi oraz Krzyżem Oficerskim Orderu odrodzenia Polski. Znał języki obce: niemiecki, francuski, angielski, włoski.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
