Przyzwyczailiśmy się już, że kiedy mówimy o polskim górnictwie, to na myśl od razu przychodzą nam kopalnie węgla. Podziemne zakłady górnicze to jednak nie tylko ten surowiec – w kopalniach głębinowych w Polsce wydobywane są również m.in. rudy miedzi, srebro oraz sól.
Wydobycie miedzi w Polsce prowadzą w Polsce trzy podziemne kopalnie – chodzi o należące do KGHM Polska Miedź. Polskie złoże miedzi – jedno z największych na świecie – eksploatują kopalnie podziemne: Lubin, Polkowice-Sieroszowice oraz Rudna. Jak wynika z danych Wyższego Urzędu Górniczego wraz końcem 2020 roku te trzy kopalnie zatrudniały 12 158 osób przy łącznym wydobyciu w tym roku wynoszącym 31 190,2 tys. t urobku. Natomiast, produkcja miedzi, srebra, złota, ołowiu oraz innych metali odbywa się w hutach: Głogów, Legnica i Cedynia.
Górniczy koncern, który oprócz produkcji miedzi zajmuje się także produkcją wielu innych surowców jest spółką przynoszą spore dochody. Warto tutaj przypomnieć, że KGHM, który prowadzi działalność górniczą również poza Polską (także w Ameryce Północnej i Południowej), jest nie tylko jedną z największych polskich spółek Skarbu Państwa, ale też jednym z największym światowych producentów miedzi i srebra – jeśli chodzi o miedź zajmuje siódme miejsce, a w przypadku produkcji srebra drugie miejsce na świecie. W 2020 roku Grupa Kapitałowa KGHM wypracowała zysk netto w wysokości 1,797 mld zł.
Najbardziej użytecznych z metali
Dobra kondycja spółki jest związana z ogromnym zapotrzebowaniem przemysłu na miedź. Wg danych przywołanych przez Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, miedź jest jednym z trzech najbardziej użytecznych metali na świecie, po żelazie i aluminium. Wynika to z jej wyjątkowych właściwości fizycznych – plastyczności i ciągliwości, które umożliwiają formowanie jej w dowolne kształty. Miedź jest również wykorzystywana w stopach cynku i cyny, z którymi tworzy odpowiednio mosiądz i brąz.
Stopy te są trwalsze od czystej miedzi i zachowują jej właściwości. Miedź ze względu na swoją znakomitą przewodność elektryczną oraz cieplną jest wykorzystywana: w budownictwie (rurociągi, oświetlenie, klimatyzatory, dachy), w sektorze elektrycznym i energetycznym (elektrownie wiatrowe, transformatory i generatory elektryczne), w telekomunikacji (przewody, złącza komputerowe), w przemyśle motoryzacyjnym oraz w mennictwie. Oprócz tego z rudy miedzi w hutach KGHM produkuje się również m.in. srebro, molibden i selen techniczny.
Również w długim terminie popyt na miedź ma się utrzymywać na wysokim poziomie, a metal znajduje coraz szersze zastosowanie w nowych gałęziach przemysłu związanych z produkcją samochodów elektrycznych, sieciach 5G i inwestycjach w zieloną energetykę. Pojawiło się też nowe zastosowanie – dzięki biobójczym właściwościom miedzi i srebra.
Gdzie wydobywa się sól
Największym producentem soli w Polsce jest kopalnia głębinowa - Kopalnia Soli Kłodawa. Wydobywana tutaj sól znajduje zastosowanie jako sól kuchenna, sól dla przemysłu spożywczego, dla rolnictwa, dla przemysłu chemicznego oraz w drogownictwie do zimowego utrzymania dróg. W kopalni znajdują się też pokład soli magnezowo-potasowej, wykorzystywanej w celach leczniczych.
Kopalnia Kłodawa, która ma koncesję wydobywczą do 2052 r., zatrudnia ok. 740 osób.
Wydobycie soli jest również prowadzone w należącej do KGHM kopalni Polkowice-Sieroszowice. Łączne wydobycie we tych obu zakładach wyniosło 716,2 tys. t.
Anhydryt z Nowego Lądu
W Niwicach na Dolnym Śląsku działalność prowadzi jedyna kopalnia głębinowa wydobywająca gips. Materiał ten ma zastosowanie w budownictwie, przemyśle cementowym oraz jubilerstwie. Chodzi o Kopalnię Gipsu i Anhydrytu Nowy Ląd w Niwicach, która pod koniec 2020 roku zatrudniała niecałe 100 osób przy wydobyciu wynoszącym 155 tys. t.
Najmniejszym podziemnym zakładem górniczym, który pod koniec 2020 roku zatrudniał 16 osób jest Kopalnia Soli Wieliczka, która prowadzi się wydobycie solanki do celów leczniczych. W 2020 roku roczne wydobycie wyniosło 430 m sześc.
Pomorzany w likwidacji
W 2020 roku zakończyła się również historia górnictwa rud cynku i ołowiu w Polsce. Wraz z końcem 2020 roku kopalnia Olkusz-Pomorzany, która jest częścią Zakładów Górniczo-Hutniczych Bolesław, zakończyła eksploatację i obecnie funkcjonuje jako zakład górniczy w likwidacji. Cały proces likwidacyjny, który ma kosztować ok. 140 mln zł ma potrwać do 2025 roku. W końcu grudnia 2020 roku kopalnia zatrudniała 812 osób, a wydobycie w wyniosło 1 507,2 tys. t.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
