Prezes Morskiego Portu Gdynia: Przekroczyliśmy już barierę 1 miliona ton przeładowanego węgla

- Port Gdynia jest ważnym punktem europejskiego korytarza Bałtyk – Adriatyk – mówi w rozmowie z portalem netTG.pl Gospodarka i Ludzie JACEK SADAJ, prezes Morskiego Portu Gdynia.

W pierwszym półroczu br. do Portu Gdynia zawinęło 2063 jednostek, co skutkowało przeładunkiem 13,44 mln ton towarów ,o 1,42 mln ton więcej niż przed rokiem (11,8 proc.). Jakie są prognozy na 2021 r.?
Wyniki, osiągnięte w ostatnich miesiącach, a także te z roku pandemicznego, pozwalają prognozować, że tendencja wzrostowa zostanie utrzymana i zakończymy rok 2021 z rekordowymi przeładunkami.

Ładunki, które dominują w udziale przeładunków w Porcie Gdynia to drobnica, zarówno skonteneryzowana, przeładowywana u nas w dwóch terminalach, co daje nam 3. miejsce wśród portów bałtyckich oraz konwencjonalna. Udział drobnicy w przeładunkach ogółem w porcie to ponad 50 proc. Wyjątkowe wzrosty w tym roku zanotują również drewno oraz paliwa. Na bardzo dobrym poziomie odnotujemy również przeładunki zboża. Warto tu podkreślić, że Gdynia jest największym portem zbożowym na Bałtyku i tą pozycję chcemy utrzymać.

Skąd ta wzrostowa tendencja?
Tendencja wzrostowa wynika z kilku faktów. Port Gdynia prężnie się rozwija, co pokazują ostatnio zakończone inwestycje, skutecznie wykorzystujemy swój potencjał. Poprzez inwestycje oraz wprowadzanie nowoczesnych rozwiązań usprawniamy obsługę towarową w porcie, zwiększamy bezpieczeństwo żeglugi oraz warunki nawigacyjne. Realizowane zmiany są odpowiedzią na obecne trendy w międzynarodowym transporcie morskim i wymagania armatorów.

Wszystkie realizowane projekty wpływają na poprawę konkurencyjności portu w basenie Morza Bałtyckiego, wielu operatorów wybiera port w Gdyni jako destynację ze względu na jakoś usług oraz bezpieczeństwo prowadzenia operacji. Dzięki zwiększeniu możliwości portu, rozwijamy ofertę usługową portu. Nasza oferta jest bardzo kompleksowa i dopasowana do oczekiwań rynku, a to z kolei przekłada się na utrzymujące się wyniki portu. Uruchomienie połączeń z Azją i Ameryką Północną, czy też przychylność dla linii krótkiego zasięgu, które realizują połączenia zarówno na Bałtyku jak i na Morzu Północnym – w szczególności z portami brytyjskimi, są potwierdzeniem poszerzania oferty usług portu.

Dobre wyniki są efektem dobrej współpracy pomiędzy zarządem a terminalami działającymi na terenie portu, spedytorami, agentami, armatorami i kooperantami portowymi.

W zeszłym roku Viasea, norweski operator połączeń morskich, uruchomił, obsługiwaną w cyklu tygodniowym przez statek Greetje, połączenie Oslo - Kłajpeda Gdynia - Oslo. Jak działa?
Rzeczywiście jest to bardzo obiecujące połączenie. Viasea jest przykładem na to, jak budowanie i utrzymywanie relacji prowadzi do sukcesu. Początkowo armator korzystał ze slotów na statkach innych armatorów, Po analizie rynku, po jej osiągnięciu, wprowadzenie własnego statku było najkorzystniejszym rozwiązaniem z punktu widzenia armatora. Armator optymalizuje koszty, a port ma stałego i pewnego klienta. Liczymy na to, że w niedalekiej przyszłości tych zawinięć będzie jeszcze więcej, a statki coraz większe.

Port wybrał kolejnego operatora, Polską Żeglugę Bałtycką SA. W jakim zakresie zdynamizuje on przepływ ładunków i pasażerów na trasie Polska – Szwecja, która jest częścią transeuropejskiej sieci transportowej TEN-T?
W tej chwili trwa jeszcze proces zawierania umowy. PŻB będzie operować z Portu Gdynia od 2022 roku. Aktualnie planowane jest co najmniej jedno połączenie dziennie z Gdynia – Sztokholm – Gdynia. Mamy nadzieję, że nowo wybudowany terminal promowy będzie jednak impulsem do wprowadzenia przez tego armatora zarówno większych statków jak i większej ilości połączeń.

Port inwestuje w swój rozwój. Na jakim etapie są inwestycje?
Port Gdynia jest obecnie jak jeden wielki plac budowy. Inwestujemy zarówno od strony lądu, jak i wody. Najważniejszą inwestycją, przy której prace budowlane zostały zakończone w tym roku jest Nowy Publiczny Terminal Promowy. Inwestycja zrealizowana została przy wsparciu unijnym w wysokości około 117 milionów złotych.

Planowane uruchomienie połączeń z terminalu jest na początek przyszłego roku. Zarząd Portu prowadzi również inwestycję związaną z poprawą parametrów hydrotechnicznych infrastruktury portowej. Modernizowane są nabrzeża, trwają końcowe prace przygotowawcze do pogłębienia kanału portowego, jak również toru podejściowego. Pozwoli to największym statkom na Bałtyku wpływać do Portu Gdynia. W końcowej fazie jest budowa placów składowych w Centrum Logistycznym w zachodniej części Portu Gdynia.

Jedną ze strategicznych inwestycji w porcie, którą realizuje PKP PLK jest dostęp kolejowy do Portu Gdynia, czyli stacja towarowa Gdynia Port. To ponad 130 km nowych torów. Koszt opiewa na około 1,5 miliarda złotych. Zarząd Portu zrealizował istotną inwestycję w tej branży, polegającą na rozbudowie i elektryfikacji sieci kolejowej na odcinku ponad 2,5 kilometra, w zachodniej części portu. Wartość inwestycji to 70 milionów, w tym około 19 mln otrzymaliśmy z funduszy unijnych. Równocześnie kontynuowane są prace dotyczące Portu Zewnętrznego, w ramach którego trwa obecnie postępowanie w formule partnerstwo publiczno-prywatnego.

Port Gdynia ma prawie 18 km nabrzeża, w tym ponad 11 km jest przeznaczonych do operacji przeładunkowych. Jak modernizacja nabrzeży poprawi obsługę statków?
Czas i sprawność przeładunku ma w porcie olbrzymie znaczenie, dlatego dokładamy wszelkich starań, aby zapewnić najlepszy możliwy standard infrastruktury przeładunkowej. Ma to decydujący wpływ na przyśpieszenie i zwiększenie sprawności.

Jak ocenia pan stan infrastruktury kolejowej dojazdowej do portu, która w ostatnich latach jest modernizowana?
Udział przewozów kolejowych wynosi około 23 proc. całej masy ładunkowej. Każdy terminal zlokalizowany na terenie Portu Gdynia może korzystać z transportu kolejowego. Strategia Rozwoju Portu Gdynia do 2027 r. zakłada 30 proc. udział transportu kolejowego ładunków. Nie ukrywamy jednak, że liczymy iż ten udział będzie jeszcze większy.

W jakim zakresie port wykorzystuje swoje położenie w transporcie lądowym północ - południe Europy?
Port Gdynia jest ważnym punktem europejskiego korytarza Bałtyk – Adriatyk sieci TEN-T. Przedłużeniem tego korytarza jest autostrada Gdynia – Kalrskrona, na szlaku której leży Gdynia. Z portu w Gdyni wychodzą też połączenia kolejowe do kilkunastu terminali intermodalnych w głębi kraju. To wszystko powoduje, że Gdynia jest niezwykle ważnym punktem na mapie logistycznej, integrując transport morski, drogowy i kolejowy w jednym miejscu.

Już zapadła decyzja, że pierwszy terminal instalacyjny offshore powstanie w gdyńskim porcie. Proszę przybliżyć ten projekt?
Terminal instalacyjny offshore składa się z dwóch zadań inwestycyjnych. Pierwsze z nich – z uwagi na konieczność przygotowania infrastruktury do roku 2024 – polega na modernizacji i dostosowaniu istniejącej infrastruktury w zachodniej części portu do przeładunków elementów offshore. Ta część portu pozwoli wystartować z budową morskich farm wiatrowych w polskiej, wyłącznej strefie ekonomicznej.

W chwili obecnej trwa przetarg na wybór operatora, który będzie od czerwca 2023 roku realizował te zadania. Druga część to terminal docelowy projektowany poza falochronem głównym. Powstanie nowa infrastruktura na pirsie Portu Zewnętrznego. Powierzchnia samych placów składowych to 30 ha, natomiast całkowita powierzchnia dedykowanego terminala offshore to blisko 60 ha. Ponadto terminal ten będzie dysponował rampą ro-ro o odpowiedniej nośności i będzie mógł obsługiwać jednocześnie dwa statki instalacyjne oraz jeden dowozowy. Termin zakończenia budowy tego obiektu to pierwsza połowa 2026 roku.

Od kilku lat maleje wydobycie, eksport węgla, spada produkcja w polskim hutnictwie. Jak to się przekłada na przeładunki w porcie?
W Porcie Gdynia odczuliśmy wpływ sytuacji na rynku węgla, w stosunku do zeszłego roku, obroty spadły o blisko 25 proc. natomiast przekroczyliśmy już barierę 1 miliona ton przeładowanego węgla. Podział strumienia ładunków w segmencie węgla rozkłada się na import i eksport mniej więcej po równo. Dobre wyniki odnotowaliśmy w przeładunkach zboża, do tej pory Port Gdynia przeładował ponad 4 miliony ton, z tego około 60 proc. w eksporcie. W tym roku osiągnęliśmy również rekordowe wyniki przeładunku ropy. Do końca października tankowce dostarczyły do Portu Gdynia ponad 2 miliony ton tego surowca, co stanowi ponad 50 proc. przyrostu względem 2020. W segmencie „Inne masowe” obserwujemy również 10 proc. wzrost względem roku ubiegłego. Oczekujemy, że trwające i przygotowywane inwestycje, pozwolą zwiększyć zdolności przeładunkowe Portu Gdynia właściwie każdej grupy ładunkowej.

Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.