Sejmowa Komisja ds. Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych jednogłośnie zarekomendowała przyjęcie nowelizacji ustawy górniczej. Wydłuża ona do końca 2023 r. możliwość przekazywania kopalń do Spółki Restrukturyzacji Kopalń, a także ich likwidację ze środków budżetowych do 2027 r. Największe emocje budziła propozycja objęcia odprawami pracowników kopalń (np. Makoszowy) już likwidowanych przez SRK.
Na podstawie nowych przepisów do SRK ma trafić majątek ruchów Jastrzębie III (JSW) oraz Pokój (PGG). Przejdzie do tej Spółki też grupa pracowników obu kopalń, którzy będą mogli skorzystać z osłon socjalnych: urlopów górniczych oraz dla pracowników zakładów przeróbki węgla a także jednorazowych odpraw pieniężnych.
Wprost o likwidacji
- Nie mówimy już o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego, tylko wprost o jego likwidacji. Dlatego jesteśmy gotowi na bardziej szczodre warunki dla tych, którzy z urlopów będą korzystać – mówił Artur Soboń, wiceminister aktywów państwowych.
Przyznał, że rozwiązania zawarte w projekcie nowelizacji jako pomoc publiczna wymagają notyfikacji Komisji Europejskiej. Będzie to jednak jedynie aktualizacja wniosku notyfikacyjnego.
- Nie spodziewamy się, aby ten proces miał mieć jakieś perturbacje - wyjaśnił Soboń.
Niezależnie od notyfikacji zmian w nowelizacji obecnej ustawy, trwa procedura prenotyfikacji nowego programu dla górnictwa, efektu podpisanej w maju br. w Katowicach umowy społecznej ws. transformacji branży. Gdy KE zaakceptuje nowy program, powstanie również nowa, tzw. duża ustawa górnicza, która zastąpi obecnie nowelizowaną. Zostaną w niej zawarte zapisy o nowej formie pomocy publicznej.
Procedowane zmiany w prawie ustalają maksymalny limit wydatków z budżetu państwa na restrukturyzację górnictwa w latach 2021-2027 na 8 mld 245 mln zł.
Podczas prac komisji posłowie odrzucili poprawkę zgłoszoną przez posła Koalicji Obywatelskiej Krzysztofa Gadowskiego, który proponował zobowiązanie rządu do corocznych sprawozdań z realizacji zmian w gornictwie.
- Rozumiem szlachetne intencje posłów, ale to byłoby kalką sprawozdań dotyczących wydawania budżetowych środków na restrukturyzację górnictwa, które już przedstawiamy komisjom sejmowym oraz NIK – mówił Artur Soboń.
Urlopy i odprawy
Projekt nowelizacji zakłada, że do SRK będą mogły trafiać kopalnie, których likwidację rozpoczęto od 1 września br. do 31 grudnia 2023 r. Projekt umożliwia do końca 2027 r. dalsze finansowanie z budżetu zadań już realizowanych przez spółkę restrukturyzacyjną. Pracownicy przeniesieni do SRK będą korzystać z osłon socjalnych - urlopów górniczych i jednorazowych odpraw pieniężnych.
Warunki osłon dla odchodzących z pracy górników będą takie, jakie wynegocjowano w umowie społecznej dla górnictwa. Oznacza to podniesienie wysokości świadczenia na tzw. urlopie górniczym z 75 do 80 proc. dotychczasowego wynagrodzenia górnika oraz podniesienie wielkości jednorazowej odprawy pieniężnej do 120 tys. zł na rękę.
Wątpliwości prawników Biura Legislacyjnego Sejmu budziły zapisy w sprawie jednorazowych odpraw pieniężnych dla górników. Artur Soboń wyjaśnił, że wprowadzono mechanizm zabezpieczający przed sytuacjami, kiedy pracownik, który skorzysta z odprawy, ponownie wróci do zatrudnienia w spółce górniczej i znowu wystąpi o takie świadczenie.
- Rejestr będzie prowadzić tak jak dotychczas Agencja Rozwoju Przemysłu. Jej zadania zostaną doprecyzowane w tzw. dużej ustawie - podkreślił.
Poseł Maciej Konieczny (Lewica) wnioskował o wypłatę tzw. barbórki górnikom na urlopach, gdyż nie przestają oni być pracownikami spółek.
- Oznaczałoby to podwójną korzyść. To świadczenie zostało już uwzględnione w świadczeniach pieniężnych jakie otrzymają – mówił Artur Soboń, wyrażając sprzeciw przeciwko poprawce.
Posłanka Urszula Zielińska z Koalicji Obywatelskiej wnioskowała o objęcie pomocą publiczną pracowników takich kopalń jak należąca do SRK i będąca w trakcie likwidacji kopalnia Makoszowy.
- Tam jest kilkaset osób, których miejsca pracy zostaną zlikwidowane. Z 300 zostanie 70 pracowników, pozostali nie znają swojej przyszłości. To głównie pracownicy administracji, kobiety 50+. Nie skorzystały z odpraw w 2015 r., bo były potrzebne. Teraz nowe przepisy ich nie obejmują. Podobny problem jest też w innych kopalniach. To dodatkowe ok. 1000 pracowników. Objęcie takich osób pomocą publiczną to koszt 120 mln zł. To sprawiedliwa poprawka – mówiła poseł Zielińska.
Pokój i Jastrzębie III
- Wyjęcie tych osób z programu pomocowego będzie skutkować poczuciem niesprawiedliwości. Koszty są duże, ale warte poniesienia – dodał poseł Maciej Konieczny z Lewicy.
Artur Soboń sprzeciwił się tej poprawce.
– Nie mówimy o programie dobrowolnych odejść, tylko o likwidacji jednostek. Za zgodą pracodawcy pracownik, który nie jest potrzebny, może skorzystać ze świadczeń osłonowych. Według naszych wyliczeń w przypadku tej ustawy – mówimy o kopalniach Pokój z PGG i Jastrzębie III z JSW w sumie to 3719 osób – wyliczył.
- Adresujecie problem do pracowników, którzy mają pracę i miejsca pracy, których nie chcemy likwidować. Te osoby będą alokowane. Likwidacja to też przygotowanie dokumentacji, pracownicy administracyjni będą tę pracę wykonywać. Nie rozumiem intencji tej poprawki. W SRK są pracownicy, którzy są i będą tam potrzebni – dodał.
Poprawka została ostatecznie odrzucona. Posłowie zdecydowali o zmianie daty wejścia w życie znowelizowanej ustawy z 1 września na 1 grudnia tego roku. Wynika to z opóźnień w pracach nad zmianą przepisów. Prace komisji miały być przedstawione Sejmowi w środę wieczorem, kiedy Trybuna Górnicza była już w druku.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
Czy będą pakiety w 2023?
Komentarz usunięty przez moderatora z powodu złamania regulaminu lub użycia wulgaryzmu.
Panie redaktorze, proszę się ogarnąć. Wprowadza Pan w błąd czytelników tego portalu. Nie chodzi o zmianę ustawy prawo górnicze, ale o zmianę ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego.