Komisja Europejska przyjęła w środę, 14 lipca, pakiet wniosków, które mają pomóc zredukować emisję gazów cieplarnianych w Unii, o co najmniej 55 proc. do 2030 r. Ma to także doprowadzić do sytuacji, że do 2050 r. Europa stanie się pierwszym na świecie kontynentem neutralnym dla klimatu.
Jak poinformowały służby prasowe KE, przedstawione wnioski stanowią narzędzia prawodawcze, które służą realizacji celów zawartych w Europejskim prawie o klimacie oraz gruntownej transformacji gospodarki i społeczeństwa. Ma to prowadzić - jak napisano - do „sprawiedliwej, ekologicznej i dostatniej przyszłości”.
Wnioski mają umozliwić niezbędne przyspieszenie redukcji emisji gazów cieplarnianych w najbliższym dziesięcioleciu.
Łączą one: stosowanie systemu handlu uprawnieniami do emisji w nowych sektorach oraz zaostrzenie zasad obecnego unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji; większe wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych; wyższą efektywność energetyczną; szybsze wprowadzanie niskoemisyjnych rodzajów transportu oraz infrastruktury i paliw, które je wspierają; dostosowanie polityki podatkowej do celów Europejskiego Zielonego Ładu; działania zapobiegające ucieczce emisji gazów cieplarnianych; oraz narzędzia służące ochronie i rozwojowi naturalnych pochłaniaczy dwutlenku węgla.
Jak wskazano, unijny system handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) decyduje o cenie emisji dwutlenku węgla i co roku obniża pułap emisji pochodzących z określonych sektorów gospodarki.
W ciągu ostatnich 16 lat udało się obniżyć emisje pochodzące z produkcji energii elektrycznej i energochłonnych gałęzi przemysłu o 42,8 proc. Dzisiaj Komisja proponuje jeszcze większe obniżenie ogólnego pułapu emisji i zwiększenie rocznego tempa ich redukcji.
Komisja proponuje również stopniowe wycofywanie bezpłatnych uprawnień do emisji dla lotnictwa oraz dostosowanie do światowego mechanizmu kompensacji i redukcji dwutlenku węgla dla lotnictwa międzynarodowego (CORSIA) oraz włączenie emisji z żeglugi po raz pierwszy do EU ETS. Aby rozwiązać problem braku redukcji emisji w transporcie drogowym i w budynkach, ustanowiono odrębny nowy system handlu uprawnieniami do emisji w odniesieniu do dystrybucji paliwa dla transportu drogowego i budynków. KE sugeruje też zwiększenie funduszu innowacyjnego i funduszu modernizacyjnego.
Komisja zauważa, że w perspektywie średnio- i długofalowej korzyści wynikające z unijnej polityki klimatycznej wyraźnie przewyższają koszty tej transformacji, to ta polityka może w ujęciu krótkoterminowym wywrzeć dodatkową presję na gospodarstwa domowe, mikroprzedsiębiorstwa i użytkowników transportu w trudnej sytuacji. W związku z tym rozwiązania proponowane w pakiecie pozwolą równomiernie rozłożyć koszty przeciwdziałania zmianie klimatu i przystosowania się do niej.
Wyjaśniono, że instrumenty ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych przynoszą dochody, które można ponownie zainwestować, aby pobudzić innowacje, wzrost gospodarczy i inwestycje w czyste technologie. Nowy Fundusz Społeczny na rzecz Działań w dziedzinie Klimatu ma zapewnić państwom członkowskim specjalne środki finansowe, aby pomóc obywatelom w finansowaniu inwestycji w efektywność energetyczną, nowe systemy ogrzewania i chłodzenia oraz czystszą mobilność.
Fundusz ten byłby finansowany z budżetu UE w kwocie równej 25 proc. spodziewanych dochodów z handlu uprawnieniami do emisji w odniesieniu do paliw stosowanych w budynkach i transporcie drogowym. Zapewni on państwom członkowskim finansowanie w wysokości 72,2 mld euro na lata 2025–2032 w oparciu o ukierunkowaną zmianę wieloletnich ram finansowych. Dzięki propozycji wykorzystania równoważnego finansowania ze strony państw członkowskich fundusz uruchomiłby 144,4 mld euro na społecznie sprawiedliwą transformację.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
