Całkowita pojemność magazynów bateryjnych na świecie przekroczyła 18 GWh. Przewiduje się, że do 2025 r. wzrośnie nawet 13-krotnie, czyli do poziomu ok. 230 GWh. Czy znaleźliśmy już Świętego Graala energetyki? Naukowcy twierdzą, że mimo pojawiających się coraz to lepiej rokujących technologii, nadal jesteśmy na początku drogi. Obecnie magazynowanie energii z OZE jest przede wszystkim bardzo drogie. A na pewno droższe niż wyprodukowanie prądu z węgla czy gazu, czyli dotychczasowego magazynu – paliw kopalnych, które odchodzą do przeszłości.
Już dzisiaj na bazie standardowych komponentów budowane są magazyny energii o mocy kilkudziesięciu czy nawet ponad 100 MW. To zarówno magazyny wielkoskalowe, zintegrowane, które przejmują funkcję zarządzania efektywnością zużycia energii, jak też domowe. Tych ostatnich już teraz na rynku niemieckim jest 200 tysięcy. Także w Polsce stały się ostatnio bardzo modne, jako uzupełnienie domowej instalacji fotowoltaicznej. Największy potencjał związany z magazynowaniem energii na dużą skalę mają magazyny bateryjne litowo-jonowe.
Do sukcesu bardzo daleko
Waldemar Szulc z Towarzystwa Gospodarczego Polskie Elektrownie podkreśla, że wszyscy o tym Świętym Graalu opowiadają, niektórzy też już budują, ale do sukcesu jeszcze bardzo daleko.
– Niedawno Niemcy pochwalili się magazynem o mocy 200 MW i pojemności 200 MWh. Te aktualnie największe magazyny na świecie – wystarczą zaledwie na mniej niż kwadrans zasilania miasta wielkości Warszawy. Dopóki nie będzie naprawdę wielkiej rewolucji technologicznej na miarę Nagrody Nobla, to budowane magazyny w obecnie istniejących i opanowanych komercyjnie technologiach, nie mają szans zastąpić sterowalnej energetyki – mówi Szulc.
Największe magazyny bateryjne – o pojemności ok. 180 MW – zbudowała w Australii firma Tesla. Kolejne, nieco mniejsze, powstają i są uruchamiane w USA i w Europie, zaś nowe projekty zakładają otwarcie magazynów o pojemności jeszcze większej niż 180 MW. Magazyny Tesli można porównać do wielkiej liczby połączonych ze sobą powerbanków – urządzeń wykorzystywanych na co dzień np. do podładowania telefonu.
Z tej technologii skorzystała PGE. Na początku roku uruchomiła w Rzepedzi na Podkarpaciu pierwszy w kraju magazyn energii z wykorzystaniem modułów powerpack Tesli. Instalacja o mocy ok. 2,1 MW i pojemności 4,2 MWh została zaprojektowana w celu wspierania niezawodności lokalnej sieci dystrybucyjnej.
– To pierwsza inwestycja w Europie Środkowej i Wschodniej, wykorzystująca rozwiązania modułowe Tesli w lokalnej sieci elektroenergetycznej. Zastosowane rozwiązanie zapewni elastyczną pracę systemu elektroenergetycznego i zwiększy możliwości przyłączania OZE. Zgodnie z nową Strategią Grupy PGE, do 2030 roku planujemy budowę co najmniej 800 MW nowych magazynów energii. Jeszcze w tym roku składamy wniosek o określenie technicznych warunków przyłączenia do sieci magazynu energii elektrycznej w Żarnowcu o mocy 205 MW i pojemności 820 MWh – mówił podczas otwarcia magazynu Wojciech Dąbrowski, prezes zarządu PGE.
Z kolei w Bydgoszczy, Zielonej Górze, Gubinie, Pogorzelicy i Opalenicy Enea Operator instaluje prototypowe magazyny energii. Każda z instalacji powstaje w oparciu o inną technologię, dzięki czemu będzie możliwe sprawdzenie ich funkcjonalności w praktyce. Pierwszy z magazynów – w Bydgoszczy – przeszedł już odbiór techniczny.
– Rozwój magazynów energii jest ważnym elementem transformacji i wsparciem w efektywnym wykorzystaniu OZE. Energetyka odnawialna, także rozproszona, będzie odgrywała coraz większą rolę w miksie energetycznym. Zainteresowanie mikroinstalacjami fotowoltaicznymi pokazało, że częścią tej przyszłości są prosumenci i energetyka obywatelska, dlatego ważny jest rozwój lokalnych magazynów energii w sieciach niskiego napięcia – mówi Paweł Szczeszek, prezes Enei.
Pięć nowych technologii
Zastosowanie pięciu różnych technologii to tak naprawdę poszukiwanie optymalnego rodzaju magazynu energii lub najlepszej konfiguracji magazynów dla specyfiki sieci na danym obszarze. Magazyn energii w Gubinie wyposażony będzie w elektryczne kondensatory dwuwarstwowe (EDLC), w Pogorzelicy – w litowo-jonowe (LIC), w Opalenicy – w baterie litowo-żelazowo-fosforowe (LFP), w Zielonej Górze – w baterie litowo-tytanowe (LTO), a w Bydgoszczy – w baterie ołowiowo-kwasowe typu VRLA.
Także Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ogłosiło przedsięwzięcie „Magazynowanie energii elektrycznej”, które daje impuls do rozwoju innowacyjnej technologii, którą w ciągu trzech lat opracują polscy przedsiębiorcy. Budżet projektu, finansowanego z Funduszy Europejskich w ramach Programu Inteligentny Rozwój, wynosi 12,9 mln zł. Projekt ma umożliwić rozwiązanie problemu znacznego zapotrzebowania na magazynowanie energii dla zastosowań domowych i przemysłowych, co spowodowane jest jej nierównomierną produkcją z OZE.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
