Stan rozpoznania geotermalnego Sudetów jest znacznie mniejszy, niż pozostałych części Polski. W przyszłości ma to jednak ulec zmianie. Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy zakończył zadanie badawcze pod nazwą „Młode strefy tektoniczne a warunki geotermalne w Sudetach w świetle badań geochronologicznych, strukturalnych i termometrycznych”. Wyniki tych badań będą pożytkowane w kolejnych latach.
Wody podziemne mogą być traktowane jako kopaliny, jeśli zostają uznane za wody lecznicze. W Sudetach znane jest występowanie takich wód w niektórych miejscach. Ogólnie jednak stan wiedzy na temat geotermalnego potencjału Sudetów jest niezadowalający.
Wspomniane zadanie państwowej służby geologicznej było realizowane w dwóch kolejnych etapach. Trwały one od 2 stycznia 2014 r. do 30 kwietnia 2020 r. Celem nie było jednak znalezienie konkretnych miejsc, w których występują wody termalne. Badania te podjęto w celu oceny potencjalnej zdolności występowania wód podziemnych głębokiego krążenia. Warto tu zaznaczyć, że w trakcie prac nie prowadzono odwiertów.
- Aby jednoznacznie stwierdzić występowanie takich wód, należy je nawiercić, a takie narzędzia przy realizacji zadania nie były dostępne – zresztą, ich użycie do celów, jakie miały być osiągnięte zaplanowanymi badaniami, byłoby ekonomicznie nieuzasadnione. Celem lokalnie prowadzonych badań było oszacowanie, czy miejscowe warunki geologiczno-strukturalne w danym, wybranym do badań rejonie sprzyjać mogą głębokiej cyrkulacji wód, które dzięki temu, że infiltrują na znacznej głębokości, mają szansę wykazywać podwyższoną temperaturę - wyjaśnia Krystian Lisiak, rzecznik prasowy Państwowego Instytutu Geologicznego.
Sudety potocznie rozumiane są jako zespół pasm górskich ciągnący się od Prudnika do Świeradowa-Zdroju. W ujęciu geograficznym jednak to także ich przedgórze i kotliny. Miejsca, w których prowadzono badania, znajdowały się zarówno w górskich, jak i podgórskch rejonach. Były to m.in. Niecka Żytawska, Góry Izerskie, Kotlina Jeleniogórska, Góry Kaczawskie, Góry Wałbrzyskie i Góry Sowie oraz na ich pogórzach. Kolejnymi miejscami były Obniżenie Podsudeckie, Kotlina Kłodzka i otaczające ją pasma górskie, Wzgórza Niemczańsko-Strzelińskie, a nawet Równina Niemodlińska oraz południowo-zachodnia część Niziny Śląsko-Łużyckiej.
W trakcie badań m.in starano się zlokalizować i rozpoznać uskoki, strefy uskokowe lub spękaniowe. Celem była ocena ich potencjalnej zdolności magazynowania wód podziemnych, tak zwanych wód głębokiego krążenia.
Naukowcy posłużyli się różnymi metodami w trakcie badań terenowych. Były to np. metoda płytkiej sejsmiki refrakcyjnej i refleksyjnej oraz tomografii elektrooporowej czy też metoda elektromagnetyczna.
- Wykonywano też badania termometryczne, określając profile temperaturowe w istniejących otworach wiertniczych - dodaje Krystian Lisiak z PIG-PIB.
Badacze gromadzili i analizowali różnego rodzaju dane pomiarowe. Interesowały ich np. zdolności do produkcji ciepła radiogenicznego przez masywy granitowe. Przebadano również kenozoiczne bazalty. Celem było sprawdzenie, czy pozostałości młodego wulkanizmu mają wpływ na stan termiczny podłoża Sudetów. Naukowcy posłużyli się także archiwalnymi danymi pomiarowymi, pochodzącymi z dwóch interesujących ich obszarów. Przetworzono je przy pomocy współczesnego oprogramowania.
Finalnym celem badań ma być „Atlas geotermalny Sudetów i ich przedpola”. Jego realizacja planowana jest w kolejnym etapie.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
