W kwestii smogu dużo już zrobiono w kwestii uświadamiania, ale wciąć jest jeszcze sporo pracy do wykonania – to jeden z wniosków z dyskusji pt. Stop smog, która odbyła się w piątek, 4 września w Katowicach w ramach Europejskiego Kongresu Gospodarczego. W debacie wzięli udział eksperci, przedstawiciele organizacji pozarządowych oraz samorządowcy.
- Jesteśmy przed sezonem grzewczym i smog zaraz do nas wróci. Obraz Polski zimowej od lat pozostaje niezmienny i widzimy dymiące kominy. Jednak to, co się stało w ostatnich latach to jest ogromne przebudzenie, jeśli chodzi o świadomość w temacie smogu. Zaczęto podejmować konkretne działania ale nie przyniosą one efektów, jeśli nie wyeliminujemy kotłów, które nie spełniają norm – mówił Andrej Guła z Polskiego Alarmu Smogowego. Dodał, że bardzo ważne jest to, że rządowy program Czyste Powietrze ma charakter powszechny.
O krakowskich doświadczeniach w zakresie walki ze smogiem opowiadał Paweł Ścigalski, który jest pełnomocnikiem prezydenta Krakowa ds. jakości powietrza.
- Przepisy obowiązują u nas od roku, ale na samo wprowadzenie tego rozwiązania trzeba spojrzeć z perspektywy kilku lat wstecz. 1 września ub.r. to data, kiedy krakowianie zderzyli się z rzeczywistością. Dowiedzieli się, że nie można palić węglem i drewnem i że trzeba zmienić źródło ogrzewania. Widzimy, że to przyniosło efekt. Istotne jest teraz to, co będzie się działo wokół Krakowa – powiedział przedstawiciel krakowskiego magistratu.
Swoimi doświadczeniami podzielił się także burmistrz Żywca Antoni Szlagor. Należy przypomnieć, że to miasto w 2016 r. było liderem listy miast o najgorszej jakości powietrza.
- Paradoksalnie to nam pomogło, bo zaczęto zwracać uwagę na problem smogu. Raporty Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dotyczą tylko i wyłącznie sezonu grzewczego. W raportach całorocznych Żywca już nie ma – wyjaśnił burmistrz, który dodał, że jego miasto jest bardzo dobrze monitorowane pod względem jakości powietrza, mieszkańcy mają dostęp do specjalnej aplikacji, a na bieżąco dane są prezentowane na stronach miasta.
Szlagor zwrócił też uwagę na politykę, jaką niektóre miasta podejmują wobec problematyki jakości powietrza.
- Nie chcesz mieć problemu ze smogiem, to nie instaluj czujników – stwierdził samorządowiec, który odniósł się także do sposobu opracowywania raportów przez WHO.
- Okazuje się, że smog może mieć granice. Co ciekawe w 2016 r. na liście był czeski Cieszyn, a polskiego Cieszyna już nie było. Może rzeka Olza ma jakieś szczególne antysmogowe właściwości – ironizował Szlagor. Dodał, że temat smogu przez długi czas był obecny w mediach, a teraz jakby stał się mniej modny.
Prezydent Rybnika Piotr Kuczera zwrócił uwagę na problem mentalności.
- Do mieszkańców miasta skierowaliśmy broszurę pt. „Gańba”, w której wyjaśniamy o co chodzi z niską emisją. W moim przekonaniu władze samorządowe są właśnie po to, aby uświadamiać i poprawiać komfort życia. Dodał, że w Rybniku największym problem jest ze budownictwem komunalnym, gdzie znajdują się różnorodne źródła ciepła.
- Na 18,5 z nich, aż 14 tys. powinno zmienić źródło ogrzewania – wyliczył Kuczera.
Daniel Wolny z Urzędu Miasta Katowice przedstawił jak w stolicy Górnego Śląska wygląda wspieranie najsłabszych mieszkańców. Miasto dopłaca do zakupu węgla dobrej jakości. Przy spełnieniu określonych warunków można także wymienić źródło ciepło uzyskujać 100 proc. dotacji od miasta na ten cel.
Adam Amrozik z firmy Velux zwrócił natomiast uwagę na problem regulacji.
- Rząd był aktywny, bo mamy program Czyste Powietrze. Jest też ulga podatkowa termomodernizacyjna. Mamy wzrost świadomości społecznej, mamy obszar subsydiów, czyli bodźców i zachęt, niestety mamy bardzo zaniedbany obszar regulacyjny w polskich przepisach. Nie ma czegoś takiego jak remont domu, wszystko tyczy się budowy domu – wskazał.
Problem regulacji dotyczy także przyłączeń ciepła systemowego. Na ten problem uwagę zwrócił prezes Izby Gospodarczej Ciepłownictwo Polskie Jacek Szymczak. - Ciepło systemowe jest jednym z narzędzi, które pozwala na walkę z niska emisją. Niestety nie jesteśmy w stanie dotrzeć do wszystkich mieszkańców. Bez ustawowego uregulowania będzie trudno robić przyłączenia – ocenił.
Dyrektor Departament Gospodarki Niskoemisyjnejw Ministerstwie Rozwoju Hanna Uhl wskazała, że rok 2040 jest założony jak czas odejścia od węgla.
- To ostrożna data, będziemy jednak starać się skracać ten czas. Nie możemy tego odkładać na później – przyznała.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
