Relacje między górnictwem i energetyką muszą mieć cechy funkcjonalne. Rodzaj tych relacji może być różny, ale z pewnością nie może być tak, że energetyka nie jest zainteresowana stanem spółek węglowych - stwierdza w rozmowie z Trybuną Górniczą Piotr Naimski, poseł PiS, b. wiceminister gospodarki.
Mówią, że będzie Pan ministrem nowego ministerstwa? Prawda to, czy pogłoski?
Przedwczesne pogłoski. Jest teraz czas na przygotowanie do pracy na wypadek tworzenia przez Prawo i Sprawiedliwość rządu po październikowych wyborach. Sprawy personalne zostawiamy na później.
Ale to, że ma powstać ministerstwo energetyki, to już nie są pogłoski?
Ministerstwo ds. energii powstanie, jeśli wygramy wybory. Konieczne jest dobre koordynowanie wszystkich zagadnień ważnych dla polityki energetycznej i bezpieczeństwa energetycznego Polski. Obecnie przynajmniej trzy ministerstwa są w to zaangażowane: Skarbu, Gospodarki i Środowiska. Taka koordynacja potrzebna jest też w stosunkach z Unią Europejską. W większości krajów europejskich sprawy dotyczące energii skupione są w jednym resorcie. Nie należy utrzymywać stanu, w którym za bezpieczeństwo energetyczne odpowiada minister gospodarki, a nadzór nad spółkami energetycznymi ma minister skarbu. Nowe ministerstwo zostanie zbudowane w dużej części z istniejących dzisiaj elementów rozsianych po różnych resortach.
Dlaczego Ministerstwo Skarbu Państwa ma być stopniowo likwidowane? Dlaczego przestanie istnieć i ten proces ma odbywać się w sposób stopniowy, jak to określono w dokumentach programowych PiS?
Rzeczywiście planujemy stopniową likwidację Ministerstwa Skarbu Państwa. Nadzór spółek ważnych dla państwa zostanie przeniesiony do resortów merytorycznie odpowiedzialnych za poszczególne sektory gospodarki. Spółki energetyczne i węglowe będą pod nadzorem ministerstwa ds. energii.
Mówi się "energetyka", myśli się "węgiel kamienny". I brunatny również. Energetyka węglowa w stosunku do tych, którzy dostarczają paliwa, ma się względnie dobrze. I co z tym fantem PiS uczyni?
W perspektywie 30-40 lat polska energetyka oparta będzie w większości na węglu. Nie ma żadnego powodu, żeby węgiel dla tych elektrowni nie pochodził z polskich kopalń. Korzystanie z własnego surowca daje Polsce niezależność i bezpieczeństwo, nie tylko energetyczne. Relacje między górnictwem i energetyką muszą mieć cechy funkcjonalne. Rodzaj tych relacji może być różny, ale z pewnością nie może być tak, że energetyka nie jest zainteresowana stanem spółek węglowych.
Ciekawie brzmi zapowiedź PiS o potrzebie dokonania audytu geologicznego, technicznego i finansowego śląskich kopalń, i to nie na poziomie spółek, ale poszczególnych zakładów górniczych.
Taka kompleksowa ocena stanu poszczególnych kopalń jest konieczna dla przygotowania realnego planu naprawy śląskiego górnictwa. Nie wystarczą sprawozdania finansowe ze spółek węglowych jako podstawa do strategicznych decyzji. Musimy wiedzieć, które zasoby węgla mogą być udostępnione, w jakim czasie i jakim kosztem.
A co po tym audycie? Kto będzie w rządzie PiS, jeśli wygra i taki stworzy, odpowiedzialny za górnictwo węgla kamiennego: polityk czy praktyk?
Dzięki audytowi będziemy też wiedzieli, jakich zmian wymagają spółki węglowe i organizacja pracy w zakładach górniczych. Głos praktyków będzie przy tym bardzo ważny.
Audyt to przyszłość. Naprawianie górnictwa węgla kamiennego trwa. Pańska ocena tego procesu?
To "naprawianie" Prawo i Sprawiedliwość nazwało w styczniu w Sejmie likwidacją. Po ponad pół roku okazuje się, że pomoc publiczna dla SRK w wysokości 2,3 mld zł nie ma zgody ze strony Komisji Europejskiej. Do tej pory Unia Europejska zgadzała się na taką pomoc wyłącznie dla kopalń likwidowanych. Trwają też poszukiwania 1,5 mld zł na dokapitalizowanie Nowej Kompanii Węglowej, tworzonej na gruzach KW. Do dzisiaj tego źródła finansowania rząd nie zapewnił. Górnicy w kopalniach przeniesionych do SRK oczekują na decyzje w sprawie urlopów górniczych i kresu tego oczekiwania nie widać. "Naprawianie" górnictwa przez rząd PO-PSL Ewy Kopacz sprowadza się do próby odsunięcia najostrzejszego kryzysu na czas po wyborach październikowych. To polityka według zasady "po nas choćby potop".
Branża czeka na decyzję Komisji Europejskiej w sprawie udzielenia pomocy publicznej dla jej restrukturyzacji. Udzieli czy nie udzieli? A jak się nie zgodzi, to co dalej?
Cóż, w przypadku nieudzielenia zgody przedsiębiorstwa, które otrzymały i wykorzystały pomoc, będą zobowiązane do zwrócenia tych pieniędzy do budżetu. To może oznaczać ich upadek.
Zostawmy na boku wielką politykę, o dekarbonizację nie będę pytał, bo PiS nie podziela sensu tej polityki. Spytam o ludzi. Tych, co pracują w kopalniach. Swego czasu Donald Tusk zapowiedział, że emerytury górnicze będą mieli ci, którzy "pracują bezpośrednio przy wydobyciu". Pogląd PiS w kwestii emerytur górniczych?
Emerytury są prawem nabytym. W najbliższym czasie mamy do rozwiązania sposób sfinansowania urlopów górniczych. Przede wszystkim jednak trzeba dbać o to, by w wyniku koniecznych w górnictwie zmian nie tracić miejsc pracy. Górnictwo potrzebuje nie rewolucji, ale realnego planu zwiększenia efektywności wydobycia węgla i konsekwencji w jego wprowadzaniu. Dodam też, że żaden plan nie powiedzie się bez akceptacji górników, którzy uznają, że spełnia w długiej perspektywie ich oczekiwania.
Polska energetyka to nie tylko węgiel. 1/4 zapotrzebowania na gaz ziemny pochodzi z krajowych źródeł. Mieliśmy już od roku wydobywać gaz łupkowy, by za kilka lat uniezależnić się w dostawach od Gazpromu...
W Polsce są łupki i jest w nich gaz. Pierwotne oczekiwania opierały się na przekonaniu, że doświadczenia z wydobycia gazu z łupków z Ameryki Północnej będą mogły być szybko i bezpośrednio zastosowane w Polsce. Okazało się, że łupki w Polsce są trochę inne i zalegają trzy razy głębiej niż w Ameryce. To powoduje konieczność modyfikacji znanych technologii, co wymaga czasu i pieniędzy. Jednak nie powinniśmy rezygnować. Od Gazpromu uniezależni nas realna dywersyfikacja źródeł i kierunków importu gazu. Bezwzględnie konieczne jest zakończenie budowy gazoportu w Świnoujściu. Rząd PO-PSL nie umiał zakończyć tej inwestycji przez osiem lat.
I na koniec. Z pewnością nie zadałem Panu pytania, na które chętnie chciałby Pan odpowiedzieć...
Powiem tylko, że w górnictwie i energetyce PO-PSL zostawiają po sobie ruinę. Uporządkowanie sytuacji będzie wymagało ogromnego wysiłku od pracowników, kierownictwa zakładów i spółek oraz odpowiedzialności, rozsądku, zdolności do podejmowania decyzji i konsekwencji od członków nowego rządu. Nie będzie to łatwe zadanie...
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
