Czy polski sektor ciepłowniczo-energetyczny ma przed sobą dobrą przysżłość w warunkach unijnej polityki klimatycznej? Jak wpłyną na ciepłownictwo nowe założenia Polityki Energetycznej Polski do 2050 r.? - zastanawiali się w poniedziałek (13 kwietnia) uczestnicy debaty zorganizowanej w Warszawie, centrum medialnym Polskiej Agencji Prasowej, z udziałem polityków i ekspertów branży.
Jerzy W. Pietrewicz, wiceminister gospodarki wytknął przedsiębiorcom, że od 10 lat nie powstała w Polsce żadna inwestycja energetyczna kapitału prywatnego.
- Sektor energetyczny wykazuje stosunkowo niską skłonność do inwestowania. Oczekuje zaangażowania państwa - mówił minister. Przypomniał, że Polska musi kontestować dekarbonizacyjną politykę UE, bo "inaczej, z węglem mogłyby być problemy".
W dyskusji za jeden z najsensowniejszych kierunków rozwoju uznano zgodnie inwestycje w kogeneracyjne (skojarzone) wytwarzanie prądu i ciepła.
- Kogeneracja broni się sama, bo wynika to z praw fizyki - chwalił Bogusław Regulski, wiceprezes Izby Gospodarczej Ciepłownictwa Polskiego, zauważając, że m.in. w Skandynawii tego typu produkcja ciepła i energii elektrycznej nie musi już wspierać się dotacjami. Tymczasem w Polsce projekty kogeneracyjne chwieją się ekonomicznie, ponieważ cena ciepła w Polsce jest ponad dwukrotnie niższa (wskutek regulacji), niż na rynku. Podawano przykład USA, gdzie nieznane jest pojęcie "miksu energetycznego" a mimo to (albo właśnie dzięki brakowi sztucznych regulacji) branża ma się doskonale.
Urynkowienie dobije nas podwyżkami!
Jerzy W. Pietrewicz przestrzegł, że pełne urynkowienie ciepłownictwa spowoduje natychmiast znaczne podrożenie kosztów ogrzewania, dlatego musi być długotrwałym i przemyślanym procesem.
Podkreślano duże znaczenie nowoczesnych technologii i innowacyjne wykorzystanie nowinek np. w tanim magazynowaniu ciepła, zamiany ciepła w chłód itp. Jednocześnie krytykowano system prawny i regulacyjny za niekonsekwentne premiowanie inwestycji ekologicznych w ciepłownictwie.
- Dopóki mamy do czynienia z rzeczywistością, w której kilkadziesiąt procent konsumentów ogrzewa się, spalając śmieci w piecach, trudno mówić o logicznym i spójnym systemie - mówił Regulski z Fortum. - Na razie nie marzą nam się systemy podwójnego przepływu ciepła, to śpiew przyszłości.
Węgiel nie ma sensu?
Jakie piętno na polskim ciepłownictwie wywrą unijne wymogi ochrony powietrza i redukcji emisji narzucone przez UE? Ryszard Pazdan, ekspert sejmowej Komisji Ochrony Środowiska i "minister środowiska" Gospodarczego Gabinetu Cieni Business Centre Club stwierdził, że największym problemem kraju jest węgiel kamienny. - Jesteśmy pod ogromną presją klimatyczną. Nawet gdybyśmy pod względem innowacyjności gospodarki przeskoczyli z ostatniego miejsca na pierwsze, to o węglu należy po prostu zapomnieć. Jest on sprawą przegraną! - stwierdził reprezentant BCC, powtarzając argumenty o wielomiliardowych dopłatach państwa do górnictwa. Pazdan uznał, że przyszłością Polski w ciepłownictwie będzie OZE oraz gaz. Krytykował prof. Buzka za wydumane pomysły trójgeneracji (m.in. projekt produkcji chłodu w Kędzierzynie-Koźlu).
Pakietu klimatycznego bronił Tomasz Terlecki, prezes Europejskiej Fundacji Klimatycznej: - To nie pakiet klimatyczny z jasnymi, długoterminowymi wymogami jest zabójczy dla naszej gospodarki, ale niepewność - mówił, krytykując postawę rządu.
Przepisy to jeszcze nie wszystko
- Zarzucają Panowie, że państwo nie tworzy warunków, że coś powinno załatwić. Stymulujemy inwestycje. Ale energetyka jest nie tylko dla energetyki, ale dla całej gospodarki. Mamy wiele pomysłów, ale one kosztuję. Ciągle ważne jest pytanie, jak to wpłynie na ceny energii, na koszty - bronił się Korolec.
- Zgadzam się, że innowacje są naszą piętą achillesową, ale jednocześnie uważam, że wyciągami wnioski i będziemy niedługo przygotowani do wyszukiwania i wdrażania innowacji - mówił Korolec, wyliczając kilkadziesiąt miliardów złotych w funduszach do spożytkowania m.in. w energetyce. Tempo rozwoju tylko w 1/4 zależy od przepisów, w połowie od kapitału finansowego a w ćwierci od kapitału ludzkiego.
Innowacje pojawiają się tam, gdzie mamy współpracę między wytwórcami energii i jej dystrybutorami (np. przez termomodernizacje szuka się dodatkowych źródeł przychodów).
- Środki unijne są potrzebne, ale musimy poszukać tego, co będzie nas stymulowało. Bardzo istotne jest dotarcie do klientów i sformułowanie oferty - tlumaczył przedstawiciel wytwórców ciepła.
- Paradoks polega na tym, że budujemy samonapędzającą się machinę, która dotacjami minimalizuje jedynie ryzyko związane z regulacjami - mówił Piotr Górnik. Zadaniem energetyki jest takie przygotowanie się, które pozwoli w długim terminie utrzymać konkurencyjność na rynku.
Jakie inwestycje planuje cepłownictwo?
Szef produkcji i dystrybucji Fortum zapowiedział m.in. dużą inwestycję w elektrociepłownię w Zabrzu; - Będziemy musieli oceniać, czy bardziej w centrach miast opłaca się modernizacja starych obiektów, czy może budowa nowoczesnych od podstaw - mówił. W Zabrzu przewiduje się użycie "elastycznych" paliw alternatywnych.
Regulski zwrócił uwagę, że nowoczesny system ciepłowniczy może pomóc rozwiązać problem odpadów komunalnych.
- W jednostkach produkcyjnych, które potrafią wykorzystywać paliwa alternatywne. Niekoniecznie w dużych spalarniach - mówił Regulski, dodając, że takie rozwiązanie ograniczy też problem przemieszczania dużych mas odpadów. - Niestety nie na wszystkie wymiary możemy uszyć ten garnitur, bo skala czasami może być niewystarczająca, jednak jestem przekonany, że to lepsze niż całkowite urynkowienie utylizacji odpadów komunalnych.
Odpady paliwem przyszłości?
Pietrewicz podchwycił wątek utylizacji odpadów, wspominając, że są one wykorzystywane już w podobny sposób przez branżę cementową. Terlecki w imieniu ekologów ostrzegał, że zbudowanie systemu ciepłowniczego, opartego na nowoczesnym spalaniu odpadów, może niepotrzebnie pobudzać strumień tego typu paliwa. Poprał go przedstawiciel BCC, proponując zeroodpadową gospodarkę.
- Spalarnie odpadów są passé - stwierdził Pazdan.
Przedsiębiorcy akcentowali, że model systemu ciepłowniczego musi być w Polsce bardziej rynkowy, w otoczeniu przewidywalnych przepisów, wspierany długoterminową polityką energetyczną państwa.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
