Warunki nabycia uprawnień do emerytury górniczej regulują zapisy rozdziału 3a Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z art. 50a. ustawy emerytalnej, górnicza emerytura przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki: ukończył 50 lat życia, ma okres pracy górniczej wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej 25 lat dla mężczyzn i 20 lat dla kobiet, w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej. Osoba, która ukończy 55 lat, uzyska prawo do emerytury górniczej, jeśli udowodni okres pracy górniczej, łącznie z pracą równorzędną wynoszący łącznie: 25 lat dla mężczyzn i 20 lat dla kobiet, a w tym co najmniej 10 lat pracy górniczej określonej w ustawie. Przepisy obowiązujące od 1 stycznia 2007 r. wprowadzają jedynie pojęcie okresów pracy górniczej i pracy równorzędnej z pracą górniczą. Obecnie nie ma zatem możliwości uzupełnienia wymaganego stażu pracy górniczej okresami zaliczanymi, a więc okresami np. niezdolności do pracy czy też służby wojskowej. Ponadto został ograniczony katalog okresów pracy równorzędnej z pracą górniczą - do okresów równorzędnych z pracą górniczą nie zalicza się m.in. okresów pełnienia przez pracowników funkcji z wyboru w organach związków zawodowych, a także okresu zatrudnienia w administracji kopalń. W niektórych przypadkach do ustalenia uprawnień do emerytury górniczej konieczne jest przedłożenie miesięcznych wykazów zjazdów. Przykładowo pracownik inżynieryjno-techniczny, ubiegający się o emeryturę w wieku 50 lub 55 lat do okresów pracy górniczej zaliczone zostaną tylko te miesiące, w których pracownik udokumentował co najmniej połowę zjazdów. Do okresów pracy górniczej wykonywanej pod ziemią uwzględniane są także np. okresy urlopu wypoczynkowego, dodatkowe urlopy przysługujące na podstawie układu zbiorowego pracowników górnictwa, delegacje służbowe, szkolenia. Należy dodać, że prawo do emerytury przysługuje pracownikom, którzy nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.