Górnicza Izba Przemysłowo-Handlowa otrzymała za pośrednictwem Briana Ricketts`a, sekretarza generalnego EURACOAL (Europejskie Stowarzyszenie Węgla Kamiennego i Brunatnego), informację na temat tzw. Energetycznej Mapy Drogowej do 2050 roku, który to dokument zawiera kluczowe informacje w sprawie kierunków polityki energetycznej Unii Europejskiej w perspektywie pierwszej połowy XXI wieku.
Informacja na temat Energetycznej Mapy Drogowej do roku 2050, która "wyciekła" z Komisji Europejskiej pojawiła się w prasie na przełomie października i listopada br. (Reuters, FT). Mapa Drogowa ma zostać opublikowana w dniu 13 grudnia.
Zasadnicze cele
Kluczowe punkty projektu, który koncentruje się głównie na tzw. dekarbonizacji, to:
• redukcja o 80-95 proc. emisji gazów cieplarnianych do roku 2050 w kontekście obniżenia tej emisji przez wszystkie kraje rozwinięte (obecna polityka prowadziłaby do redukcji o 40 proc. w UE);
• cele na 2030 r. - przygotowanie nowej strategii w roku 2012 dla zwiększenia energii odnawialnej po roku 2020 i tym samym postawienia milowego kroku w stronę CCS (z możliwą zmianą polityki ukierunkowaną na finansowanie zakładów demonstracyjnych, infrastruktury CO2 i zagadnienia prawne związane z transgranicznym transportem CO2);
• określenie ram ogólnounijnych poprzez tworzenie pewności i stabilności inwestycji w celu zwiększenia bezpieczeństwa dostaw energii i solidarności. Dotyczy to w szczególności wspierania energii odnawialnej, która, jak twierdzi Komisja, byłaby mniej kosztowna, gdyby państwa członkowskie realizowały wspólne podejście. Jednak ramy te odnoszą się również do regulacji rynku energii elektrycznej w miejscu, gdzie polityka państw członkowskich jest rozbieżna z polityką UE, "stwarzając nowe wyzwania dla rynku wewnętrznego" (np. opłaty za moc i pułapy cen na dwutlenek węgla).
Scenariusze działania
Aby osiągnąć cel wyznaczony na 2050 r., tytułem przykładu przedstawiono pięć scenariuszy :
1. Wysoka sprawność energetyczna - wiele zależy od zmiany zachowań konsumentów i wprowadzenia bardziej radykalnych działań (np. w zakresie planowania miejskiego i planowania przestrzennego oraz w zakresie elektrociepłowni).
2. Podaż zróżnicowanych technologii - rozwiązanie oparte o siły rynkowe i brak wsparcia dla konkretnych technologii (zakłada społeczną akceptację energetyki jądrowej i CCS).
3 Wysoki udział odnawialnych źródeł energii - 97 proc.energii ze źródeł odnawialnych w konsumpcji energii elektrycznej, z kosztownym przesyłem i magazynowaniem, łącznie z importem energii ze źródeł odnawialnych spoza UE.
4. Opóźnione wdrożenie technologii CCS (i wyższy udział energii jądrowej).
5. Niski udział energetyki jądrowej (brak nowych elektrowni jądrowych) - 32 proc. energii elektrycznej pochodzi z elektrowni z technologią CCS (2 proc. w 2030r.).
Będzie drożej
Do 2050 roku zapotrzebowanie na energię pierwotną spadnie o 32-41 proc. (por. 2005/6), przy czym odnawialne źródła energii dostarczą ponad połowę całego zapotrzebowania. Popyt na energię elektryczną wzrasta we wszystkich scenariuszach, ale z większością zdecentralizowanych dostaw: dominującym kosztem będzie koszt nakładów inwestycyjnych , a nie koszt operacyjny.
Średnie ceny energii elektrycznej będą wyższe i udział wydatków gospodarstw domowych na energię będzie większy. Ceny będą najwyższe w przypadku scenariusza z największym udziałem odnawialnych źródeł energii (EUR 199/MWh), ale istnieją też inne scenariusze, które wskazują wzrost o 34-44% od 2005 r. (EUR 109/MWh).
Dokument sugeruje, że przejście do zrównoważonej energii przyniesie korzyści ekonomiczne, ale przyznaje, że wiąże się to z ryzykiem jednostronnych działań prowadzonych przez UE (wpływ na konkurencyjność przemysłu i emigracja przemysłów z powodu polityki dotyczącej emisji).
Powiązany z CCS
Węgiel traktowany jest jako "stosunkowo tani i rodzimy, przyczyniający się do bezpieczeństwa podaży". Jego przyszłość jest ściśle związana z technologią CCS, gdzie akceptacja społeczna i odpowiednie ceny dwutlenku węgla są postrzegane jako sprawy kluczowe.
Gaz natomiast jest postrzegany jako "paliwo o decydującym znaczeniu dla transformacji systemu energetycznego". Jego udział w produkcji energii elektrycznej znacznie wzrasta. W dłuższej perspektywie czasowej , bez technologii CCS, jego rola maleje i sprowadza się do roli paliwa stanowiącego elastyczne wsparcie dla innych paliw.
W stosunkach międzynarodowych, wyróżnia się Rosję i Norwegię ze względu na potrzebę "podwyższenia wartości najlepszych niewykorzystanych złóż węglowodorów" w okresie transformacji energetycznej. Ogólnie rzecz ujmując: Komisja twierdzi, że musi zająć się sprawą traktowania energii elektrycznej opartej na paliwach kopalnych i importowanej do UE spoza Unii, czyli zbilansowaniem reguł handlu międzynarodowego i dekarbonizacji UE.
EURACOAL przekazał swoją odpowiedź na konsultacje publiczne w marcu i będzie ponownie naciskał na to by przyszła rola węgla była lepiej rozpoznawalna poprzez podkreślenie tych obszarów, gdzie węgiel ma wyraźne zalety:
• węgiel stanowi podstawę bezpieczeństwa podaży energii i konkurencyjności,
• najtańszym wirtualnym magazynem energii elektrycznej są zapasy węgla w elektrowniach opalanych węglem,
• elastyczność wytwarzania energii elektrycznej na bazie węgla uzupełnia energię ze źródeł odnawialnych i może dorównać w tym względzie elastyczności gazu.
• przejście do gospodarki niskoemisyjnej ma wiele aspektów: poprawa efektywności produkcji energii elektrycznej na bazie węgla zapewnia szybkie i pewne rezultaty,
• w dłuższej perspektywie czasowej wszystkie paliwa kopalne będą wymagały technologii CCS. Opóźnianie zastosowania technologii CCS i pozwalanie na to by sektor energetyczny stał się jeszcze bardziej zależny od gazu ziemnego daje krótkoterminową redukcję emisji w UE kosztem długoterminowej dywersyfikacji i bezpieczeństwa,
• polityka UE musi być całościowa: ekologiczność całego łańcucha dostaw, należy zbadać energię importową spoza UE. Podobnie, import energii odnawialnej spoza UE, potencjalnie większe wykorzystanie paliw kopalnych spoza UE...
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
