Ponad tysiac nieprawidłowości przy eksploatacji kopalin wykryli przy użyciu nowoczesnych przyrządów kontrolno-pomiarowych specjaliści organów nadzoru górniczego w ostatnich latach. W sprzęt zaopatrzono "górniczą policję" dzięki współpracy Wyższego Urzędu Górniczego w Katowicach z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie.
Ramy współpracy WUG i NFOŚiGW - przypomina Anna Swiniarska-Tadla, rzecznik Prezesa WUG - wyznaczył priorytetowy program stołecznego funduszu opracowany z myślą o przedsięwzięciach mających na celu zmniejszenie uciążliwości wynikających wydobycia kopalin oraz ich wzbogacania. Program miał też na celu ograniczyć negatywne oddziaływanie na środowisko procesów likwidacji zakładów górniczych. Służył też rozwojowi badań dla rozpoznania zasobów wodnych zaliczanych do kopalin.
Katowicki WUG uczestniczył w zadaniach wspomnianego programu, których celem było doposażenie organów nadzoru górniczego w sprzęt służący do monitorowania eksploatacji kopalin. Zadanie to od 2014 r. umieszczono dodatkowo w programie priorytetowym NFOŚiGW pod nazwą "Górnictwo i geologia" (który zaplanowano na lata 2015-2020).
W rezultacie WUG przygotował łącznie sześć wniosków oraz podpisał umowy z NFOŚiGW na dofinansowanie inwestycji.
- W wyniku dotychczas zawartych umów NFOŚiGW dofinansował zakup 107 przyrządów kontrolno-pomiarowych oraz 11 licencjonowanych programów wspomagających przetwarzanie danych z pomiarów GPS. Od momentu zapoczątkowania procesu doposażenia organów nadzoru górniczego w sprzęt służący do monitorowania eksploatacji kopalin, był on użyty łącznie 9547 razy, co pozwoliło wykazać 1054 nieprawidłowości. W samy tylko 2018 r. takich pomiarów wykonano 885, stwierdzając 257 nieprawidłowości - wyliczyła dla portalu netTG.pl Anna Swiniarska-Tadla.
Nowe przyrządy na wyposażeniu inspektorów WUG pozwalają rozpoznać i zapobiegać zagrożeniom dla środowiska w takich obszarach, jak np. wykrywanie nielegalnej eksploatacji. Wykrywają też sytuacje, w których przedsiębiorca narusza warunki wydobycia (np. nie przestrzega niezbędnej wysokości skarp i zboczy odkrywek, nie zachowuje odpowiedniej szerokości pasów i filarów ochronnych w wyrobiskach odkrywkowych).
Innym z efektów nowego oprzyrządowania jest poprawa bezpieczeństwa pracy. Na przykład sprawdzić można parametry powietrza w atmosferze wyrobisk podziemnych, zmierzyć stężenia mieszaniny gazów wybuchowych w kopalniach otworowych. Można też zbadać parametry obudowy wyrobisk, zmierzyć gabaryty obiektów budowlanych zakładu górniczego, maszyn i urządzeń. Sprzęt zdolny jest także do wychwycenia nieprawidłowych danych o pracy maszyn i urządzeń, które mogą doprowadzić do awarii i katastrof (ze skutkami dla powierzchni i innych składników środowiska).
Jak podkreśla rzecznik Prezesa WUG, już od 2009 r. nadzór górniczy stosuje nowe technologie pomiarowe z zastosowaniem precyzyjnego pozycjonowania satelitarnego. Obecnie na wyposażeniu specjalistów w WUG i OUG jest 16 odbiorników GPS/GNSS RTK Trimble R8s z kontrolerami Trimble TSC 3, które kupiono w latach 2016 i 2019.
Zasób sprzętowy powiększył się w maju tego roku o 2 zestawy do pomiarów batymetrycznych (dotyczących głębokości cieków i zbiorników wodnych - przyp. red.).
- W skład nowych zestawów wchodzą hydrologiczne platformy pomiarowe Seafloor Systems HyDrone-RCVTM oraz sondy akustyczne jednowiązkowe - echosondy OHMEX Sonar Mite, które znajdą zastosowanie m.in. przy wykonywaniu pomiarów prowadzonych w ramach postępowań administracyjnych zmierzających do naliczenia opłaty podwyższonej, a więc przy wydobywaniu kopaliny bez wymaganej koncesji - tłumaczy Anna Swiniarska-Tadla.
Pierwsze testy zestawów batymetrycznych oraz szkolenia z ich obsługi odbyły się w warunkach terenowych w Zakładzie Eksploatacji Kruszywa "Stawy Monowskie" należącym do Krakowskich Zakładów Eksploatacji Kruszywa SA.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
