Nieistniejące już zakłady przemysłowe, dawne kopalnie, kiedyś zlokalizowane na peryferiach miast, teraz wraz z ich rozwojem znalazły się w centrach. Wiele z tych terenów zostało już zagospodarowanych, inne nadal czekają na swoją drugą szansę.
Najsłynniejszym terenem poprzemysłowym, który zyskał nowe życie, bez wątpienia jest katowicki Spodek, dawna hałda hutnicza. Nie mniej znany jest Park Śląski im. gen. Jerzego Ziętka w Chorzowie, Katowicach i Siemianowicach Śląskich. Usadowiony jest w miejscu, gdzie kiedyś były biedaszyby i składowiska odpadów. Ten największy park w Polsce i jeden z większych w Europie ściąga tysiące osób z całego regionu. Jest tu m.in. park rozrywki, ogród zoologiczny, planetarium, korty tenisowe i Stadion Śląski.
Ale sięgnijmy po znacznie mniej odległe w czasie inwestycje. Liderem w zagospodarowywaniu terenów przemysłowych jest Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna. Tylko w Sosnowcu inwestycje powstałe w ramach strefy znajdują się na terenie trzech byłych kopalń: Saturn, Niwka-Modrzejów i Sosnowiec.
Strefa zaprasza
Jak informuje dr Wioleta Witczak-Smolnik, rzecznik KSSE, teren po kopalni Saturn w Milowicach o powierzchni niemal 20 ha, został już zagospodarowany w całości.
- Inwestorzy to Polska Press, czyli drukarnia i siedziba redakcji Dziennika Zachodniego, Gimplast, włoski inwestor z branży motoryzacyjnej i AGD, Hormann, centrum logistyczne, bramy i drzwi garażowe, 7R Logistic, deweloper - hale i biura na wynajem oraz Zakłady Mięsne Silesia. Zatrudnienie łączne w tych spółkach wynosi około tysiąca osób. Nakłady inwestycyjne to ok. 686 mln zł – wylicza dr Wioleta Witczak-Smolnik.
Na terenie po osadnikach kopalnianych Niwki-Modrzejów zainwestowali Magneti Marelli Poland, Exhaust Systems Plant (produkcja układów wydechowych), Bitron Poland, Electromechanical Products Unit (produkcja elementów dla motoryzacji i AGD), Pol-Technology (w budowie zakład, w którym będą wytwarzane elementy gumowe dla motoryzacji i AGD). Zatrudnienie łączne wynosi tam około 700 osób. Nakłady inwestycyjne to łącznie ok. 216 mln zł. Ten teren nadal czeka na inwestorów.
Teren po kopalni Sosnowiec o powierzchni nieco ponad 10 ha jest zagospodarowany w całości.
- Obecni inwestorzy to SAPA Polska, włoska firma produkująca części z tworzyw sztucznych dla motoryzacji, oraz SumiRiko Automotive Hose Poland, japońska firma wytwarzająca elementy z gumy i tworzyw sztucznych dla motoryzacji. Zatrudnienie łączne około 400 osób. Nakłady inwestycyjne: łącznie ok. 318 mln zł – wylicza rzeczniczka KSSE.
Spójny rozwój
Tereny dawnej kopalni Warszowice (40 ha - Pawłowice i częściowo Żory), nigdy nie otwartej, są dziś w pełni zagospodarowane. Na terenie Pola Warszowice działa 12 zakładów, wśród nich: Lakma, NKT Cables, Libet 2000, Mokate i Instanta, JBG2, MCS, North Thin Ply, Elplast+. Zatrudnienie w tych zakładach to łącznie ponad 2100 miejsc pracy. Firmy te zainwestowały w sumie ok. 1,1 mld zł.
- Na terenie Pola Gołkowice w Godowie po jednym z szybów kopalni Jastrzębie-Moszczenica do zagospodarowania pozostało jeszcze ok. 6-7 ha. Aktualnie działają tam cztery firmy KSSE: Capek, Tech-Omega, Flagowa Kraina, Haberkorn Ulmer. Firmy te zainwestowały łącznie ok. 87 mln zł i zatrudniły ok. 200 osób – informuje dr Wioleta Witczak-Smolnik.
Dodaje, że rolą KSSE w aktywizacji terenów pogórniczych było m.in. współfinansowanie modernizacji infrastruktury terenów poprzemysłowych, opracowanie spójnej koncepcji rozwoju terenów, aktywne poszukiwanie nowych inwestorów, współpraca z samorządami gmin, na terenie których znajdują się obszary strefy, pośrednictwo pomiędzy samorządami a inwestorem, a także nadzór nad dopełnianiem przez inwestujące firmy warunków zakontraktowanych w zezwoleniach.
Rekreacja i handel
Także samorządy inwestują w tereny poprzemysłowe. Górka Środulska, obecnie jedno z bardziej ulubionych miejsc wypoczynku mieszkańców Zagłębia, to dawna hałda po kopalni Sosnowiec. Zimą działają tam wyciągi orczykowe, trzy stoki narciarskie są naśnieżane. Latem to raj dla rowerzystów. Organizowane są tam zawody i wyścigi.
Obiekt powstał w ramach programu rewitalizacji terenów pokopalnianych, poprzez likwidację hałdy byłej kopalni Sosnowiec w 2006 roku. Do jego budowy zużyto około miliona m sześc. ziemi. Początkowo teren obiektu był wydzierżawiony prywatnej firmie, a w grudniu 2010 roku został przejęty przez gminę Sosnowiec. Pozostaje do dyspozycji mieszkańców przez cały rok.
Z kolei Bytom zaprasza do ośrodka sportowego na miejscu dawnej kopalni dolomitów. Na wzór pomysłów niemieckich zorganizowano tam sportową dolinę. W ośrodku sportowo–rekreacyjnym są trzy całoroczne trasy narciarskie z wyciągami orczykowymi, dwoma długimi na 300 i jednym na 100 m, park zabaw zimowych, karuzela do nauki jazdy na nartach, szkoła narciarska i snowboardowa, tor saneczkowy, ścieżki rowerowe, trasy biegowe i spacerowe.
Na terenach poprzemysłowych powstają osiedla i galerie handlowe. Przykład to kopalnia Kleofas, gdzie wybudowano Silesia City Center i Gliwickie Zakłady Materiałów Ogniotrwałych, na terenie których powstało Forum Gliwice.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
