- Dobry rok dla branży jest wtedy, kiedy ceny są na odpowiednim poziomie. Myślę, że nakłady inwestycyjne, poczynione w roku ubiegłym i te, które zaplanowano na bieżący, będą skutkowały pozytywnymi rezultatami - stwierdza w rozmowie z Trybuną Górniczą DARIUSZ TRZCIONKA, przewodniczącym Porozumienia Związków Zawodowych „Kadra”.
Rok 2019 jest dla „Kadry” rokiem szczególnym. Związek świętuje swoje 30. urodziny i wydaje się, że w ten jubileuszowy rok wchodzi jako silny podmiot branży górniczej?
Wchodzimy w ten rok rzeczywiście wzmocnieni. Organizacja się rozwija, rozpoczynaliśmy tylko w ramach górnictwa, a dziś mamy bardzo znaczącą reprezentację także w innych branżach.
A dokładniej?
Mamy obecnie 12 sekcji: węgla kamiennego, brunatnego, cynku, soli i innych kopalin, sekcję górnictwa naftowego i gazownictwa, sekcję zaplecza górniczego, zaplecza badawczo-naukowego, sekcję hutnictwa, przedsiębiorstw komunalnych i usługowych, sekcję ochrony zdrowia, sekcję energetyczną, chemiczną i sekcje z pozostałych, zakładów.
Czyli wyraźnie widzimy, że działalność związku nie ogranicza się jedynie do Śląska.
Są to organizacje praktycznie z całej Polski i coraz więcej podmiotów przystępuje do porozumienia. Jest to bardzo pozytywne. Trzeba podkreślić, że nasze działania są ukierunkowane na dialog, jesteśmy silni merytorycznie, ale jeżeli jest taka potrzeba, potrafimy protestować.
PZZ Kadra to organizacja kojarzona głównie z osobami dozoru ale górnictwo - dzięki temu, jak się rozwija - stało się dziś taką branżą, gdzie interesy pracowników tzw. szeregowych i kadry zarządzającej są coraz bardziej spójne?
Te interesy zawsze były spójne, tylko było coś takiego jak wybiórcze traktowanie poszczególnych grup. Początki rzeczywiście były takie, że „Kadra” powstała z pewnego niezadowolenia z faktu, iż nikt nie zajmuje się interesami kadry inżynieryjno-technicznej, dozoru czy administracji. Tak było kiedyś, ale dziś do „Kadry” przynależą nie tylko osoby dozoru, ale też liczni pracownicy wysoko wyspecjalizowani. To nie musi być kadra zarządzająca. Widzimy, że na zakładach pracownicy fizyczni także przystępują do naszego związku. Ludzie po prostu podchodzą dziś już inaczej do działalności związkowej. To nie tylko wycieczki, paczki...
...słynne grzybobrania?
Właśnie! Dziś to przede wszystkim sprawy pracownicze. Dobre merytoryczne prawne przygotowanie, które gwarantujemy dla naszych członków. To pokazuje, że warto przynależeć do „Kadry”, bo jeśli ktoś potrzebuje pomocy, to tę pomoc otrzymuje. Mamy swoje biuro prawne, jesteśmy w strukturach Forum Związków Zawodowych, które przewodzi dzisiaj Radzie Dialogu Społecznego w Warszawie. Ja jestem wiceprzewodniczącym FZZ, a mój zastępca Bogusław Studencki jest sekretarzem generalnym FZZ. Musimy być dobrze przygotowani merytorycznie, musimy pokazać, że umiemy czytać i interpretować ustawy i również – co bardzo istotne – przedstawiać poprawki, brać udział w posiedzeniach komisji sejmowych, wprowadzać rozmowę, tak by było to dobre dla nas wszystkich, bez względu na podział czy przynależność do organizacji związkowej. Prawo jest dla nas wszystkich.
Skoro mowa o podziałach, to chyba można powiedzieć, że wszystkie związki zawodowe nie są już dziś tym, czym były kiedyś. Są to już podmioty właśnie przede wszystkim merytoryczne, które biorą czynny udział w tym, jak restrukturyzuje się branża.
To fakt. 10 czy 15 lat temu związki zawodowe musiały o sprawy pracownicze walczyć na ulicach, podczas manifestacji i strajków, bo nie chciano z nami rozmawiać. Dziś doszliśmy do tego, że taką drogą problemów się nie rozwiąże. Ważna jest praca od podstaw przy założeniach do ustaw, programów restrukturyzacyjnych aż do uchwalenia. Nie odżegnujemy się od czynnego udziału w pracach nad każdą formą, która przychodzi do nas do opiniowania. Jeśli nie będziemy w tym uczestniczyć, to inni będą mówić o nas, bez nas.
Zwłaszcza że jest to walka np. z niekorzystną polityką Unii Europejskiej i związki zawodowe ramię w ramię z rządem i pracodawcami muszą wspólnie bronić interesu branży.
Oczywiście. I tutaj dobrym przykładem jest to, co działo się przed szczytem klimatycznym COP24 i w jego trakcie, gdzie jako trzy centrale związkowe wspólnie z OPZZ i Solidarnością podjęliśmy inicjatywę stworzenia wspólnej reprezentacji razem z pracodawcami, wspierając rząd i utworzyliśmy naszą organizację, czyli PRE_COP. Poprzez organizowanie konferencji pokazywaliśmy nasz punkt widzenia. Choć oczywiście jako organizacje związkowe już dawno walczyliśmy na arenie europejskiej, ale walczyliśmy każdy osobno. Przekonywaliśmy, że droga dekarbonizacji jest zabójstwem dla całego przemysłu europejskiego. Doszliśmy do wniosku, że tylko w jedności siła i dla naszych partnerów społecznych na całym świecie trzeba było przedstawić wspólne stanowisko. Wykonaliśmy swoją pracę i wykonaliśmy ją dobrze. Wysłuchano nas i dotarło do szerokiego grona odbiorców, że polskie związki zawodowe to nie oszołomy. Że walczymy o realne miejsca pracy i że walka z globalnym ociepleniem nie oznacza walki z węglem. Stanowiska zagranicznych związków zawodowych były dla nas zaskoczeniem, bo przedstawiły w końcu inne założenia niż dotychczas, takie jak całkowita dekarbonizacja. To jest naszym sukcesem.
Oprócz troski o cały świat i problemu globalnego ocieplenia, do zniechęcenia ludzi do węgla coraz mocniej wykorzystuje się teraz także problem smogu. Winą za smog obarczają górnictwo niestety także niektórzy polscy politycy.
Tutaj właśnie wychodzi problem związany z wiedzą. Problem smogu to nie jest problem węgla, ponieważ nie węgiel jest przyczyną smogu, tylko sposób jego spalania. Mamy program „Czyste Powietrze” i będziemy wymieniać piece węglowe w długiej perspektywie czasu. Nie zabudujemy jednak na kominach domów filtrów, które będą wyłapywać wszystkie zanieczyszczenia. Naszym zdaniem powinno się ten problem likwidować w inny sposób. Czystą energię cieplną i elektryczną są w stanie wytwarzać tylko duże jednostki, a więc elektrownie i duże elektrociepłownie. Smogu nie wytwarzają elektrownie, tylko piece w małych gospodarstwach, w których spala się wszystko, tylko nie węgiel. Duże elektrownie i elektrociepłownie spalają dziś węgiel w taki sposób, że środowisko nie jest zanieczyszczane i w tym kierunku powinniśmy iść.
Zahaczyliśmy tu o plany na przyszłość dla polskiej energetyki, ale może wróćmy do spraw związkowych i tej przyszłości. Za nami 30 lat, ale jak wyobraża pan sobie kolejne?
Pokazaliśmy, że potrafimy walczyć o pracowników o miejsca pracy i szacunek dla ludzi pracy i dalej będziemy utrzymywać ten kierunek. Chcemy rozwijać się w nowych branżach, nowych technologiach. Mamy coraz więcej organizacji, które przychodzą do nas spoza przemysłu ciężkiego i pokazujemy, że to, co do tej pory zrobiliśmy, robiliśmy dobrze. Historia pokazuje, że kierunek był dobrze obrany i chcemy rozwijać przede wszystkim dobrą merytoryczną pracę. Będziemy szkolić dalej naszych działaczy związkowych, tak aby byli jak najlepiej przygotowani do swojej pracy. Będziemy też dalej troszczyć się o to, abyśmy mogli swobodnie uczestniczyć w pracach komisji sejmowych, rady dialogu społecznego – tak na szczeblu krajowym, jak i szczeblach lokalnych.
Myśli pan, że będzie to dobry rok dla branży górniczej?
Dobry rok dla branży jest wtedy, kiedy ceny są na odpowiednim poziomie. Myślę, że nakłady inwestycyjne, poczynione w roku ubiegłym i te, które zaplanowano na bieżący, będą skutkowały pozytywnymi rezultatami. W branży górniczej nie da się funkcjonować z roku na rok. Potrzebne są długofalowe plany i inwestycje. Dobra organizacja pracy, dobre planowanie i racjonalne wydatkowanie środków pozwoli branży dobrze funkcjonować. To wszystko jest zależne od zarządzających i od koniunktury. Przed laty mieliśmy ogromne zwały węgla,a dziś węgla jest za mało. To niestety efekty lat zaniechań, pokazywania wyniku, a nie prawdziwych potrzeb.
No ale wnioski chyba zostały wyciągnięte i od jakiegoś czasu są wdrażane w życie.
Mam nadzieję, że dalej tak będzie.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
