Bytom: 140 lat kopalni węgla kamiennego Centrum

Uroczystości z okazji 140-lecia kopalni węgla kamiennego Centrum w Bytomiu obchodzono w piątek, 19 października, nawiązując także do zbliżającego się święta górników. 

Barbórka - najważniejsze święto patronki górników, św. Barbary - w tym roku szczególnie ważna jest dla pracowników bytomskiej kopalni Centrum, która powstała 140 temu.

W uroczystościach świętowania tak wspaniałego jubileuszu w Bytomiu udział wzięli przede wszystkim górnicy związani z kopalnią Centrum a także zaproszeni goście, w tym m.in. przedstawiciel Ministerstwa Energii, przewodniczący i członkowie Rady Nadzorczej Spółki Restrukturyzacji Kopalń SA, członkowie zarządu SRK, dyrektor i pracownicy Agencji Rozwoju Przemysłu, prezydent Bytomia, dyrektorzy i przedstawiciele organów nadzoru górniczego, przedstawiciele Państwowej Inspekcji Pracy, Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego w Bytomiu oraz byli dyrektorzy KWK Centrum i liderzy organizacji związkowych. Uroczystości rozpoczęły się od uczczenia minutą ciszy pamięci tych wszystkich, którzy na przestrzeni prawie półtora wieku pracowali w kopalni i odeszli na wieczną szychtę - relacjonuje dla portalu netTG.pl biuro prasowe SRK.

Dyrektor kopalni przedstawił rys historyczny kopalni Centrum. Wraz z zarządem SRK wręczył też pracownikom odznaczenia branżowe za 25, 35 i 45 lat pracy oraz dyplomy nadania stopni górniczych dla wyróżnionych za szczególne zasługi w dziedzinie górnictwa. W uznaniu za najdłuższy staż pracy na kopalni Centrum czworo pracowników uhonorowano okolicznościowymi upominkami. O oprawę muzyczną oficjalnej części uroczystości oraz tradycyjnego śląskiego obiadu zadbała Górnicza Orkiestra Dęta "Bytom".

Kopalnia Centrum obecnie zatrudnia 244 osoby. To pracownicy kopalni oraz firm zewnętrznych odpowiedzialni za pompownię, obsługę urządzeń a także rozbiórki.

W Bytomiu eksploatacja górnicza prowadzona była od wieków (najpierw było to górnictwo rudne). wydobycie ze złoża węgla kamiennego w obszarze kopalni Centrum rozpoczęto w drugiej połowie XIX wieku.

Zakładem górniczym, który eksploatował węgiel kamienny z tego złoża, była niemiecka kopalnia Karsten-Centrum, zbudowana w latach 1872-1878 na zrębach dwóch kopalń rud cynku i ołowiu, które działały tu wcześniej.

Pierwszą tonę węgla wydobyto na powierzchnię w 1878 r. Pochodziła ona z najpłycej leżącego pokładu 404 na poziomie 231 m. Fakt ten przyjmuje się za początek działalności kopalni Centrum.

Zakład górniczy przechodził lepsze i gorsze okresy wydobycia węgla, naznaczone wieloma tragediami związanymi z katastrofami górniczymi z powodu tąpnięć, wybuchów pyłu węglowego, pożarów. Kopalnię w początkach jej funkcjonowania nie omijały w szczególności zalania przez wodę.

Pomimo wielu trudności z zakładu w ciągu półtora wieku wydobyto wiele milionów ton węgla, najwyższy poziom wydobycia kopalnia osiągnęła w 1979 r., było to prawie 12,5 tys. t węgla na dobę.

Na historii kopalni odcisnęły się zawirowania polityczne, gospodarcze i społeczne na Górnym Śląsku, zarówno w w latach przed wojną, w granicach Niemiec, jak i po 1945 r. w Polsce.

Od 1993 r. rozpoczął się proces przekształceń związanych z przyłączeniem do kopalni Centrum kopalni Szombierki, a później - połączenie z kopalnią Bobrek. Wydobycie w kopalni Centrum zakończono w maju 2015 r. Wówczas zakład górniczy został włączony do struktur Spółki Restrukturyzacji Kopalń S.A. i rozpoczął się proces likwidacji.

Jednak kopania Centrum nie zniknie całkowicie, bo po prawie 140 latach zmienia formę działalności z wydobywania węgla na pompowanie wody: będzie chronić sąsiednie zakłady górnicze i powierzchnię przed zagrożeniem wodnym. Od stycznia tego roku rozpoczęto w Bytomiu budowę Centralnej Pompowni dla zlewni Niecki Bytomskiej. Pompownia ta przejmie wody z kopalń Grodziec, Jowisz, Wojkowice, Piekary, Rozbark V, Szombierki oraz Centrum. Zgodnie z obowiązującym programem prace na budowie pompowni powinny zakończyć się do końca 2021 r.

Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.