Trzydzieści pięć lat temu, w sobotę, 24 września 1983 r., na antenie Programu Trzeciego Polskiego Radia wyemitowana została pierwsza audycja kabaretu radiowego Zespół Adwokacki „Dyskrecja”, kierowanego przez duet Andrzej Błaszczyk - Zbigniew Malecki.
To właśnie „Dyskrecja” wprowadziła do potocznej polszczyzny takie zwroty, jak: „dzień dobry bardzo”, „panu już dziękujemy”, „spoko, spoko”, czy też „coś przykrego!”. Natomiast nagrana przez Zbigniewa Maleckiego piosenka „Ortografia” towarzyszyła przez lata ogólnopolskiemu dyktandu organizowanemu w Katowicach.
W kabarecie swoje najlepsze piosenki nagrał kompozytor Bronisław Opałko, znany bardziej jako Genowefa Pigwa. Nawiasem mówiąc, postać Genowefy Pigwy pojawiła się po raz pierwszy właśnie w „Dyskrecji”.
Z Wydziału Górniczego do kabaretu
„Dyskrecję” tworzyli inżynierowie - Zbigniew Malecki i Zdzisław Zeman oraz polonista - Andrzej Błaszczyk; cała trójka z rocznika 1950. Premierowe audycje „Dyskrecji” ukazywały się w Programie III PR raz w miesiącu w latach 1983-1997.
Jednak sama „Dyskrecja” miała wcześniejszy rodowód. W 1977 r. kilka audycji ukazało się w Radiu Katowice, a dwie w Programie III PR. Tworzyła je jednak nieco inna grupa artystów. Prócz Zbigniewa Maleckiego był to m. in. Andrzej Nehring - absolwent Wydziału Górniczego na Politechnice Śląskiej. Paradoksalnie, ówczesnemu dyrektorowi programowemu radia w Katowicach zależało, aby w Radiu Katowice mieć inny humor niż górniczy. Tak też było w latach 1983-1997. Sporadycznie w programach dyskrecji pojawiała się gwara górnośląska czy odniesienia do kopalń. A więc zupełnie odwrotnie, niż u Masztalskich.
Audycje Zespołu Adwokackiego „Dyskrecja” cechowały się wysokim poziomem literackim oraz lirycznymi piosenkami. Te komponowane przez Zbigniewa Maleckiego nagrywane były z muzyką elektroniczną z syntezatorów. To wyróżniało „Dyskrecję” na tle innych kabaretów, gdzie za podkład muzyczny starczała zwykle gitara. Oprócz Zbigniewa Maleckiego, specjalnie dla audycji „Dyskrecji” piosenki nagrywali m. in. wspomniany już Bronisław Opałko z Kielc, Zbigniew Rutkowski z Jaworzna czy artystka jazzowa Ewa Uryga z Bytomia. W skeczach występowali artyści Teatru Wyspiańskie z Katowic, głównie Bogumiła Murzyńska, Alina Chechelska, Wojciech Górniak, Wiesław Kupczak i Jerzy Głybin, a rzadziej Zbigniew Wróbel.
Nocka na szychcie, dzień na estradzie
W historii „Dyskrecji” nie zabrakło górniczego akcentu. W latach 1985-1986 występował w jej audycjach artysta estradowy Arkadiusz Dera z Rybnika. Przed przyjściem do „Dyskrecji”, w latach 1977-1981 działalność estradową łączył on z pracą górnika dołowego na nocnej zmianie w Kopalni Węgla Kamiennego Jankowice w Rybniku.
Ludzi związanych z przemysłem było zresztą w tym kabarecie więcej. W latach 1985-1988 w audycjach „Dyskrecji” występował Grzegorz Skalczyński, absolwent Wydziału Mechaniczno-Energetycznego na Politechnice Śląskiej w Gliwicach, który ukończył tam studia, broniąc pracę dyplomową „Bilans materiałowo-energetyczno-egzegetyczny, model Leontiefa, dla Huty Baildon, Huty Strzemieszyce i Huty Szczecin”.
Zanim powstał Wiedźmin
Przez Zespół Adwokacki „Dyskrecja” przewinęło się jeszcze kilku innych twórców. To właśnie w tym kabarecie w 1993 r. debiutował tekstami satyrycznymi Artur Ganszyniec z Tarnowskich Gór, późniejszy twórca gry fabularnej Wolsung oraz główny scenarzysta słynnej gry komputerowej Wiedźmin.
Twórcy „Dyskrecji” - Andrzej Błaszczyk i Zbigniew Malecki, nie zabiegali o popularność i nie występowali na scenach. Poza audycjami radiowymi, w latach 1988 - 1990 w Ośrodku Telewizji Polskie w Krakowie zrealizowanych zostało dwanaście audycji telewizyjnych Zespołu Adwokackiego „Dyskrecja”. Wydanych zostało kilka kaset magnetofonowych ze skeczami i piosenkami, m. in. „Genowefa Pigwa w Zespole Adwokackim Dyskrecja”.
Dzieje Zespołu Adwokacki „Dyskrecja” opisane zostały w kwartalniku „Kronika Katowic”, w którym ukazywały się w odcinkach w latach 2008-2011. Część twórców tworzących w „Dyskrecji” już nie żyje, m. in. Andrzej Błaszczyk zmarł w grudniu 2012 r., a Bronisław Opałko w sierpniu 2018 r.
W 1997 r. zakończono tworzyć premierowe audycje „Dyskrecji” dla Programu III PR, jednak nie oznaczało to końca kabaretu. W skromniejszym składzie powstawały potem okazjonalnie dalsze audycje, emitowane w Radiu Katowice.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
A gdzie można odszukać te wspaniałe skecze ???