PRE_COP24: neutralność klimatyczna zamiast dekarbonizacji
Przyjęciem projektu stanowiska końcowego zakończył się drugi dzień konferencji „Polska droga do czystego środowiska – Społeczny PRE_COP24”. Przedstawiciele trzech central związkowych apelują w nim do Prezydencji COP24 w Katowicach i wszystkich stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych m.in. o zastąpienie pojęcia „dekarbonizacji” pojęciem „neutralności klimatycznej”, którą można osiągnąć przez dwa równoprawne działania – redukcję emisji i pochłanianie przez lasy i gleby.
Ostatnia sesja konferencji Społeczny PRE_COP24 była dyskusją na temat przedstawionych stanowisk połączoną z przedstawieniem wniosków pokonferencyjnych. Jako pierwsza głos zabrała Magdalena Bartecka z Polskiej Zielonej Sieci, organizacji ekologicznej, która stoi w całkowitej opozycji do górnictwa. Bartecka na wstępie zaznaczyła, że zajmuje się tematem sprawiedliwej transformacji, a oprócz tego jest osobą wierzącą i zaangażowaną w życie kościoła. W tym kontekście przywołała słowa Jana Pawła II: „Piękno tej ziemi skłania mnie do wołania o jej zachowanie dla przyszłych pokoleń. Jeśli kochacie tę ojczystą ziemię, niech to wołanie nie pozostanie bez odpowiedzi!”, który w ten sposób nawoływał do nawrócenia ekologicznego.
- Mamy topniejące górnictwo, coraz więcej węgla sprowadzamy z Rosji, a banki nie chcą angażować się w projekty węglowe. Takie warunki sprawiają, że musimy się otworzyć na nowe branże. Jestem bardzo wdzięczna za pracę górników oraz związków zawodowych. To ogromne wyzwanie z ich strony - dbać o bezpieczeństwo górników. Potrzebujemy jednak prawdziwej i prospołecznej transformacji z udziałem związków zawodowych, rządu, samorządów i wykorzystaniem funduszy europejskich. Potrzebna jest osobista odwaga, żeby odejść od górnictwa. Inaczej zrobi to ktoś za nas. Ktoś taki jak np. Balcerowicz, co może mieć katastrofalne skutki społeczne – przekonywała Bartecka.
Podobny głos przedstawiła Paulina Lota z Instytutu Spraw Obywatelskich.
- Nie możemy od paliw kopalnych odejść dziś i już. Jednak ta transformacja jest nieunikniona. Trzeba być przygotowanym, żeby nie było tak, jak ze stoczniami, które po prostu upadły – apelowała Lota.
Do tych argumentów ustosunkował się obecny na sali Stanisław Żuk, członek zarządu PGE GiEK S.A.
- W miksie energetycznym jest miejsce dla wszystkich nośników. My, jako spółka, mamy w wiatrakach 6 tys. MW mocy. Natomiast kiedy były ostatnie upały i ogromne zapotrzebowanie na prąd, to wiatraki dawały jedynie 80 MW. Nie miejmy złudzeń, że zabudujemy całą Polskę wiatrakami i zrezygnujemy z paliw kopalnych. Dla bezpieczeństwa energetycznego węgiel musi funkcjonować w systemie energetycznym – powiedział Żuk.
W drugiej części debaty Zbigniew Gidziński, ekspert Solidarności ds. polityki klimatycznej, przedstawił stanowisko końcowe katowickiej konferencji Społeczny PRE_COP24. Podpisały się pod nim trzy centrale związkowe, które są organizatorami konferencji, a w dokumencie można przeczytać m.in.: „Po wysłuchaniu 21 referatów i przeprowadzonej debacie Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych, NSZZ „Solidarność” i Forum Związków Zawodowych zwracają się z apelem do Prezydencji COP 24 w Katowicach i wszystkich stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu o: zastąpienie, zgodnie z Porozumieniem Paryskim, pojęcia "dekarbonizacji” pojęciem „neutralności klimatycznej" zapewniającej wzrost średniej temperatury do końca obecnego wieku nie więcej niż o 2 st. Celsjusza w porównaniu z okresem przedindustrialnym; osiągnięcie neutralności klimatycznej jak najszybciej, jak najtaniej i jak najbardziej efektywniej stosując dwa równoprawne działania - redukcję emisji i pochłanianie przez gleby, lasy i torfowiska z zachowaniem zasady solidarności, oznaczającej, że wszystkie kraje powinny być zaangażowane w przeciwdziałaniu zmianom klimatu”.
Jak wyjaśnił Kazimierz Grajcarek, koordynator Międzyzwiązkowego Zespołu ds. Projektu PRE_COP24, dokument to na razie projekt.
- Zwracam się przede wszystkim do kolegów z zagranicy. To projekt, który został przyjęty przez nasze trzy centrale. Projekt zostanie teraz wysłany do każdej organizacji związkowej i jeśli zgadzacie się z tym stanowiskiem i chcielibyście je przyjąć, to prosimy o sygnał zwrotny – wyjaśnił Grajcarek.
Konferencję podsumował wiceminister energii Grzegorz Tobiszowski, który również, jako przedstawiciel rządu, podziękował wszystkim uczestnikom i organizatorom.
- Śledząc informacje związane z konferencją, można powiedzieć, że zauważono nas. To znaczy, że jesteśmy i słucha się tego, co mamy do powiedzenia. Podczas konferencji mówiliście Państwo o polskiej drodze do czystego środowiska. Ona może być tylko polska, ale mamy do tego prawo. To wynika z Traktatu Europejskiego, który daje każdemu krajowi wybór swojego miksu energetycznego. Nie łamiemy w ten sposób żadnych ustaleń – podkreślił wiceszef resortu energii.
