Do końca przyszłego roku powinien zostać rozwiązany problem zapadliska przy wylocie Głębokiej Sztolni Fryderyk - jednego z kluczowych elementów tarnogórskich podziemi, wpisanych w ub. roku na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Umożliwią to środki unijne rozdysponowane przez samorząd woj. śląskiego wśród 38 projektów - na 67 zgłoszonych - w konkursie dot. renowacji obiektów dziedzictwa kulturowego. Jedno z dofinansowanych przedsięwzięć przygotowało opiekujące się tarnogórskimi podziemiami Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, które w czwartek poinformowało o szczegółach jego realizacji.
Stowarzyszenie od lat stara się zlikwidować problem zawaliska przy wylocie sztolni, które pojawiło się w 2008 r. - Od tamtej pory trwały przepychanki administracyjno-prawne, w czyich kompetencjach leży naprawa i zabezpieczenie sztolni. Dopiero obecny zarząd woj. śląskiego znalazł rozwiązanie prawne tego problemu - zaznaczył Grzegorz Rudnicki ze Stowarzyszenia.
W ub. roku udało się uzgodnić formułę przedsięwzięcia, w którym Stowarzyszenie jest liderem unijnego projektu, a Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu, będące wspólną instytucją kultury miasta Zabrze i samorządu woj. śląskiego, odpowiada za aspekty techniczne. Według Stowarzyszenia Muzeum jest też obecnie administratorem końcowego odcinka sztolni.
Urząd marszałkowski już wcześniej zlecił zabezpieczenie sztolni fachowcom zabrzańskiej placówki, mającym doświadczenie m.in. w udrażnianiu XIX-wiecznej sztolni Królowa Luiza. Dwa lata temu odtworzyli oni m.in. faktyczny przebieg końcowego odcinka wyrobiska, zgodnie z przepisami przygotowali tzw. plan ruchu, a także wstępną dokumentację projektową.
Przygotowania do przedsięwzięcia muzeum prowadziło głównie własnymi siłami, zaś roboty hydrobudowlane zlecono wyspecjalizowanej firmie. Już w ub. roku pierwszy przetarg na wykonanie prac zweryfikował, że założone prace, pierwotnie szacowane na ok. 850 tys. zł, będą droższe.
To dlatego Stowarzyszenie wraz z Muzeum przygotowały unijny projekt, zgłoszony do konkursu dot. dziedzictwa kulturowego. Oszacowano go na ponad 3,5 mln zł, przy unijnym dofinansowaniu 2,1 mln zł (dodatkowe środki będą pochodziły z budżetu województwa). Realizację założono na lata 2018-2019.
Według czwartkowej informacji Stowarzyszenia całość obejmie dokumentację i projekt (w uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków), przygotowanie dojazdu wraz z przeprawą przez rzekę Dramę, do której docelowo uchodzi sztolnia Fryderyk, konserwację zabytkowego portalu jej wylotu (nazywanego Bramą Gwarków) i zrekonstruowanie historycznej obudowy sztolni wewnątrz.
Już na wcześniejszych etapach przygotowań dyrektor Muzeum Bartłomiej Szewczyk sygnalizował, że aby zabezpieczyć ponad 50-metrowy odcinek sztolni, należałoby go w zasadzie w całości przebudować. Ponieważ prace są konieczne w miejscu, w którym sztolnia wychodzi na powierzchnię i jest położona bardzo płytko, najprościej zdjąć tam cały nadkład (część górotworu - w tym wypadku nad sztolnią), rozebrać sztolnię od góry, wykonać nową obudowę i potem zrekonstruować wewnątrz obudowę historyczną.
Dawny blask mają odzyskać też wylot sztolni i jego otoczenie, które w przyszłości, zgodnie z Planem Zarządzania Dobrem na lata 2016-2020 (część dokumentacji związanej z obecnością na liście UNESCO) powinny zostać udostępnione turystom. Stowarzyszenie liczy tu na zaangażowanie gminy Zbrosławice, na terenie której znajduje się to miejsce.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
