Główny cel „Programu dla sektora węgla kamiennego” to tworzenie warunków sprzyjających rentowności, efektywności i nowoczesności sektora górnictwa węgla kamiennego opartego na innowacjach, kooperacji wiedzy. Jest też dziesięć celów szczegółowych.
Wśród nich jest ustabilizowanie rentowności i płynności finansowej przez dostosowanie produkcji do potrzeb rynku, ciąg dalszy integracji górnictwa z energetyką, zapewnienie pokrycia krajowych potrzeb, inwestycje w udostępnienie nowych złóż i poprawa efektywności wydobycia. Oprócz tego: rozwój kompetencji pracowników, rozwój czystych technologii węglowych, innowacyjność i poprawa bezpieczeństwa, dywersyfikacja przemysłowego wykorzystania węgla kamiennego, ujednolicenie i uproszczenie systemu wynagradzania w górnictwie oraz dokończenie działań restrukturyzacyjnych.
Docelowo – strategia energetyczna
Jak usłyszeliśmy na posiedzeniu Zespołu Trójstronnego ds. Bezpieczeństwa Socjalnego Górników, program wskazuje możliwe do podjęcia działania, służące realizacji założonych celów. W segmencie węgla energetycznego mowa np. o Górnośląskiej Grupie Producentów Węgla Energetycznego oraz Sektorowym Funduszu Stabilizacyjnym i Dynamicznej Mapie Parytetów Cenowych. W segmencie węgla koksowego program zakłada budowę modelu grupy węglowo-koksowej, której liderem jest Jastrzębska Spółka Węglowa.
Docelowo Rada Ministrów ma przyjąć strategię energetyczną Polski, której elementami składowymi będą sektorowe programy dla górnictwa węgla kamiennego i brunatnego, strategia dla ciepłownictwa oraz prognozowany miks energetyczny Polski.
Jak zapewnił wiceszef resortu energii Grzegorz Tobiszowski, narzędziem, które będzie wpierać działania wymienione w programie, ma być kompleksowa ustawa o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego. Powinna zostać przyjęta do 2020 r. Ma ona określić możliwość finansowania dodatkowych zadań w sektorze węglowym po 2020 r. Łączne zapotrzebowanie górnictwa na dotację budżetową w latach 2016-2020 oszacowano na ponad 10,4 mld zł, z czego blisko 5,5 mld zł to koszty redukcji zdolności produkcyjnych, a ok. 3,5 mld zł to koszty roszczeń pracowniczych.
Prognozę polskiego zapotrzebowania na węgiel oparto na szacunkach ekspertów Polskiej Akademii Nauk. W tzw. scenariuszu niskim, określającym minimalne zużycie węgla kamiennego w 2030 r., przy zaniechaniu prac rozwojowych w tym sektorze, oszacowali roczne zapotrzebowanie na 56,5 mln t. W scenariuszu wysokim, zakładającym rozwój rynku dla węgla energetycznego -