Polska Grupa Górnicza oficjalnie twierdzi, że ma nakaz starosty wodzisławskiego; wydany jeszcze w czasach istnienia Kompanii Węglowej. Miasto oponuje, ale wkrótce powinno zmienić zdanie. Kompania nie wykonywała nakazu, bo recykling odpadów zgromadzonych na hałdzie był nieopłacalny. PGG już się to opłaca. A jeśli potwierdzi to testowy eksperyment z udziałem zespołu badawczego AngloGold Ashanti, będzie wiadomo, ile Grupa może zarobić na odzysku z pogórniczych odpadów… rud złota!
Hałda Szarlota, to sztuczna góra stworzona na przestrzeni dziesiątek lat w Rydułtowach. Na powierzchni 37 ha zgromadzono ponad 13 mln m sześc. odpadów. Jest prawie tak wysoka, jak piramida Cheopsa w Gizie. Zapowiada się jednak na to, że wkrótce nie będzie taka wysoka. Eksploatacja w celu odzyskania rud złota, powinna wpłynąć na wielkość i wysokość Szarloty.
900 USD za uncję
A teraz do rzeczy. Informację o tym, że w „czarnego złota”, a ściślej odpadów pogórniczych z lat 1920-1948 można przy zastosowaniu metod przemysłowych odzyskać rudę złota uzyskaliśmy, bez większego trudu, od dr. inż. Jana Kęckiego, kierownika zespołu naukowo-badawczego AngloGold Ashanti – kanadyjskiego koncernu będącego właścicielem trzech największych kopalń złota w Republice Południowej Afryki. Bez trudu, bo AngloGold Ashanti nie robi tajemnicy z tego, że chce przeprowadzić na Szarlocie eksperymentalny recycling dla odzyskania ze skały płonnej złota.
– W 1982 r. musiałem wyemigrować z Polski. Trafiłem do RPA. Wcześniej pracowałem przez pięć lat w Głównym Instytucie Górnictwa w Katowicach. Byłem członkiem zespołu badawczego, który przeprowadzał analizę jakości odpadów z hałdy Szarlota w odniesieniu do wymagań stawianych odpadom wydobywczym obojętnym. Niejako przy okazji wyszło nam w badaniach, że w warstwach stworzonych przed II wojną światową jest ponadnormatywna zawartość rud złota. W 1978 r. jego odzyskanie było nieopłacalne. O ile pamiętam, to wówczas uncja złota kosztowała około 190 dolarów. Nawet powstało takie opracowanie, w którym GIG wyjaśnia, że z Szarloty można odzyskać od 2 do 5 ton złota, ale byłoby to opłacalne przy cenie za uncję wynoszącą 1100 USD – wspomina w rozmowie telefonicznej z dziennikarzem portalu górniczego nettg.pl 63-letni dr Kęcki.
– I powie pan, że teraz sobie o tym opracowaniu przypomniał?
– Proszę pana, wówczas to sprawa przycichła, bo szefa wyśmiali w Komitecie Wojewódzkim. Towarzyszu, mówili, wy, to powinniście się zajmować science fiction, a nie nauką! Tysiąc dolarów za uncję złota!
– Kpili?
– A jak pan by się zachował, gdyby usłyszał, że węgiel za ileś lat będzie na ARA kosztował 1000 dolarów za tonę? Sądzę, że podobnie, jak towarzysze z Komitetu…
– Jaki był los tego raportu?
– Dokument „Techniczno-ekonomiczne aspekty możliwości odzyskania rud złota z odpadów pogórniczych z kopalni węgla kamiennego zgromadzonego na wysypisku odpadów pogórniczych w Rydułtowach”, tak się ten raport nazywał, został opatrzony klauzulą „tajne specjalnego znaczenia”. Ale nim to się stało, nim został zewidencjonowany, to sobie jedną kopię zrobiłem. Bardziej na tzw. wszelki wypadek, niż z jakiejś konkretnej potrzeby.
– Niech zgadnę. I jak pana komuna wyrzuciła z Polski Ludowej, to pan do walizki włożył ten raport?
– Nie tylko. Dyplomy, poświadczenia kwalifikacji i tak dalej. Nie zamierzałem na emigracji myć garów, ale pozostać nadal w zawodzie lub branży. Emigracja do RPA zapewniała mi to. W 1998 r. opatentowałem technikę odzyskiwania metali szlachetnych z odpadów pogórniczych - z każdych, jeśli tylko zawierają mniej lub więcej kruszców. Wówczas koszt pozyskania uncji złota 24-karatowego wynosił, w zależności od pierwotnego pochodzenia odpadów pogórniczych, od 900 do 2100 dolarów.
– To skoro ta pańska metoda jest taka dobra, to dlaczego nie wcielona jest w RPA w praktykę?
– Pan wybaczy, ale pańskie pojęcie o południowoafrykańskim górnictwie złota jest nieco ograniczone. Tutaj od kilkudziesięciu lat odpady z kopalń złota są wyciśnięte z niego, że się tak wyrażę, jak marchew z soku przez dobrą sokowirówkę. Owszem, można z nich odzyskać złoto, ale to nie jest opłacalne na dziś. Po pierwsze, że wskutek takiego recyklingu nie będą to tony złota. A po drugie koszt produkcji uncji wyniósłby zasadniczo ponad 2100 dolarów za uncję. W 1998 r. uncja kosztowała ok. 330 dolarów, a w historii poziom 1000 dolarów przekroczono dopiero w 2008 r. U nas recykling złota z odpadów pogórniczych jeszcze nie jest opłacalny. Co innego w Polsce, a konkretniej w Rydułtowach.
– Pisał mi pan wcześniej, że AngloGold Ashanti oferuje darmową weryfikację badań geologicznych hałdy poczynionych w końcu lat 70. Koncern filantropijny to jest?
– Ale skądże znowu! Chcemy pokazać, że dysponujemy technologią, która – gdy wyniki badań z gierkowskich czasów potwierdzą się, w co nie wątpię – może być wykorzystana w obopólnym interesie, to jest AngloGold Ashanti i Polskiej Grupy Górniczej. Jeśli pozyskanie, a raczej odzyskanie, uncji złota będzie kosztowało 900 dolarów, a cena na rynku oscyluje wokół 1250 dolarów, i niech mi pan wierzy, będzie wzrastać, to chyba warto schylić się po te 350 dolarów? Wie pan, ile uncji składa się na tonę?
– Dużo.
– Bardzo dużo. 35273 z kawałkiem. To pan sobie pomnoży tę liczbę przez 350 i co wyjdzie razy pięć.
– Ile z tego dostaniecie?
– Pan wybaczy, ale to nie z panem będziemy negocjować koszty naszego zaangażowania. Powiem na koniec tylko tyle: chcielibyśmy wejść na Szarlotę jeszcze w tym roku, a później zobaczymy. Nie sądzę, by złoto nadal trzymało się poziomu 1250 dolarów za uncję.
PGG zachowuje milczenie
Zapytaliśmy rzecznika prasowego Polskiej Grupy Górniczej o kontakty z AngloGold Ashanti i czy prawdą jest, to co przekazał nam dr inż. Jan Kęcki. Początkowo rzecznik zdawał się dawać do zrozumienia, że nie bardzo wie, o co chodzi dziennikarzowi. Po kilku szczegółach, nie ujawnionych w tym materiale na życzenie naszego informatora, rzecznik poprosił o sprecyzowanie pytania w mailu.
Rzecznik obiecał, że jeszcze dziś, 1 kwietnia, odpowie na postawione pytania.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
Prima aprilis