W styczniu tego roku na międzynarodowym rynku węgla obserwowano wahania cen tego surowca - zarówno węgla energetycznego jak i koksowego. Średniomiesięczna wartość europejskiego indeksu węglowego spadła o 3 proc. - wynika z analizy Agencji Rozwoju Przemysłu (ARP).
Katowicki oddział Agencji monitoruje sytuację w polskim sektorze węglowym na potrzeby Ministerstwa Energii, a także analizuje sytuację na międzynarodowych rynkach. W środę Agencja opublikowała informacje o trendach zaobserwowanych w pierwszym miesiącu tego roku.
Z analizy wynika, że na styczniowe wahania cen węgla wpłynęły głównie czynniki sezonowe - zima panująca w obszarze Atlantyku i suche powietrze w północnej Europie wywołały szereg zakłóceń, w szczególności dla niemieckich elektrowni węglowych. W Niemczech gwałtownie obniżył się poziom wód na Renie, co utrudniło transport węgla barkami i zmusiło ich operatorów do podniesienia kosztów frachtu. Równolegle rosły ceny transportu kolejowego, które obecnie wynoszą 8-9 euro za tonę, czyli nawet czterokrotnie więcej niż w zwykłym okresie.
Ograniczenia dostaw do Niemiec spowodowane problemami transportowymi, w połączeniu ze stabilnym poziomem importu z takich kierunków jak Kolumbia, Rosja i USA, przełożyły się na wzrost zapasów w europejskich portach ARA, które w styczniu osiągnęły najwyższy od roku poziom blisko 4,9 mln ton węgla. To wszystko przyczyniło się do wahań cen tego surowca.
Początek roku przyniósł znaczny spadek tygodniowego indeksu węglowego, który 6 stycznia wyniósł 89,28 USD za tonę węgla energetycznego, wobec 95,99 USD za tonę w końcu grudnia 2016. Następnie, wskutek obserwowanego ożywienia na rynku europejskim, ceny wzrosły, czemu sprzyjały głównie spadek temperatur oraz zwiększony poziom konsumpcji węgla.
Analitycy ARP wskazują, iż mimo zapowiedzi ocieplenia, zapotrzebowanie w drugiej połowie miesiąca pozostawało na wysokim poziomie, co przełożyło się na ograniczenie podaży dla nabywców europejskich. Ostatecznie w czwartym tygodniu stycznia wartość indeksu europejskiego DES ARA (porty Amsterdam-Rotterdam-Antwerpia) ukształtowała się na poziomie 86,20 USD za tonę. Wzrost zapotrzebowania odnotowali również eksporterzy kolumbijscy, którzy chcą odrobić straty po zeszłorocznym ograniczeniu dostaw na rynek Azji-Pacyfiku. Na wartości zyskał ponadto węgiel z Rosji, za który w końcu stycznia płacono w portach bałtyckich 83,34 USD za tonę.
W rejonu Azji-Pacyfiku w styczniu odnotowano systematyczny wzrost cen węgla. Tygodniowy indeks w trzecim tygodniu stycznia w największym terminalu węglowym w RPA Richards Bay wzrósł do 89,40 USD za tonę, wobec 84,22 USD za tonę w poprzednim tygodniu. Niewielka dynamika dostaw w styczniu przełożyła się na spadek zapasów i wzrost cen. Zapasy w terminalu RB 20 stycznia wyniosły 3,8 mln ton i były niższe o 560 tys. ton wobec poziomu sprzed tygodnia.
Eksperci katowickiego oddziału ARP wskazują, że kluczową rolę w kształtowaniu sytuacji na międzynarodowym rynku węgla mają Chiny, które poprzez m.in. zniesienie ceł importowych na węgiel z Australii czy ograniczenie produkcji na rynku krajowym w ostatnim kwartale, wpływają na dalsze umacnianie cen na rynku międzynarodowym. Zdaniem analityków, zapotrzebowanie chińskiego przemysłu na węgiel pozostanie w ciągu najbliższego roku na wysokim poziomie.
Według analizy ARP, niepewność dotycząca polityki władz chińskich w zakresie poziomu wydobycia, szczególnie w zakresie węgla energetycznego, przekłada się również na obserwowane od początku roku wahania na międzynarodowym rynku węgla koksowego. W ciągu trzech tygodni nowego roku cena węgla koksowego spadła o 23 proc. - 20 stycznia wyniosła 172 USD za tonę, wobec maksymalnej ceny z listopada 2016 r. rzędu 308,80 USD za tonę. Różnica pomiędzy ceną spot i ceną kontraktową na czwarty kwartał ubiegłego roku przekraczała 100 USD, lecz obecnie sytuacja znów jest odwrotna.
"Cena kontaktowa na pierwszy kwartał 2017 r., uzgodniona pomiędzy australijskimi producentami węgla i japońskimi stalowniami, wynosi 285 USD za tonę. Niemniej, pomimo spadku, ceny węgla koksowego są o 130 proc. wyższe niż najniższa wieloletnia cena z lutego 2016 r. Średnia cena węgla koksowego w ubiegłym roku wynosiła 143 USD za tonę, podobnie jak w roku 2013. Prognozy cenowe wskazują na podobny średni poziom w roku 2017" - czytamy w analizie. Prognozy giełdy w Singapurze przewidują, że wahania cenowe na rynku węgla koksowego będą się utrzymywać.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
