Rozwój turystyki industrialnej to m.in. szansa na rewitalizację obiektów poprzemysłowych, które po zakończeniu pierwotnej działalności mają mniejszą szansę na zachowanie, niż np. zabytki architektury - mówili w sobotę (12 grudnia) w Zabrzu organizatorzy konferencji poświęconej temu zagadnieniu.
Prócz kontekstu zachowania i rewitalizacji zabytków poprzemysłowych specjaliści i praktycy zwracali też uwagę na wiążącą się z nimi rewitalizację społeczną - wzrost liczby miejsc pracy oraz inicjatyw poprawiających jakość życia mieszkańców.
W konferencji, której gospodarzami byli m.in.: zabrzański samorząd, przedstawiciele obiektów skupionych w zabrzańskim Muzeum Górnictwa Węglowego oraz należący do prywatnego przedsiębiorstwa Szyb Maciej, uczestniczyło kilkudziesięciu przedstawicieli mediów z różnych stron Polski.
Zabrzańskie atrakcje, takie jak Zabytkowa Kopalnia Guido, skansen Królowa Luiza czy Szyb Maciej ściągnęły 160 tys. osób z 724 tys., które w ubiegłym roku odwiedziły cały Szlak Zabytków Techniki Woj. Śląskiego. Organizatorzy konferencji przekonywali, że te liczby oraz ich doświadczenia świadczą, że "rozwój turystyki industrialnej to szansa na zachowanie spójności społecznej w czasie restrukturyzacji przemysłu wydobywczego".
- Łatwo to streścić w słowie: rewitalizacja. Rewitalizacja, czyli proces remontowania, odbudowywania obiektów niosący pożytek dla konkretnej społeczności - lokalnej, ale też szerszej grupy osób, która odwiedza te miejsca - mówił Andrzej Mitek z zabrzańskiej kopalni Guido. Przypomniał o bardzo krótkiej perspektywie czasowej tych procesów w Zabrzu - Guido działa od 2007 r.; nadal trwają prace nad udostępnieniem w 2016 r. dla turystów podziemnej Sztolni Królowej Luiza.
- Mówimy o rewitalizacji przestrzeni poprzemysłowej. Zabrze tę przestrzeń zmienia - na cele turystyczne, kulturalne, ale także dla innowacyjnej gospodarki. Ostatnie lata pokazują, że to był dobry kierunek. Kosztowny kierunek, musiały zostać podjęte odważne decyzje, natomiast liczba turystów z regionu z kraju i zza granicy jest coraz większa - akcentował Sławomir Gruszka z zabrzańskiego magistratu.
W rozmowie Gruszka zaznaczył, że rewitalizacja przestrzeni miejskich oznacza głównie oddawanie ich mieszkańcom. Natomiast rewitalizacja zabytków poprzemysłowych - np. kolejne atrakcje w kopalni Guido czy przygotowywanie otwarcia Sztolni Królowej Luiza - wiążę się też z miejscami pracy.
- To nowi przewodnicy i inni pracownicy, usługi okołoturystyczne, jak hotelarstwo, gastronomia, transport - przypomniał Gruszka.
Zbigniew Barecki, prezes firmy Demex, która jest właścicielem zrewitalizowanego Szybu Maciej mówił, że turystyka industrialna oznacza szansę m.in. dla samych zabytków przemysłowych.
- Mówiąc o zabytkach, myśli się często o dworach, pałacach, zamkach. Jeżeli one popadają w ruinę, mogą czekać na inwestora, nowe przeznaczenie czasem kilkadziesiąt lat. Jeśli mówimy o budynkach poprzemysłowych, górniczych zwłaszcza, tego czasu jest niewiele - wskazał Barecki.
Wyjaśnił, że zgodnie z prawem górniczym i geologicznym przedsiębiorca górniczy po zakończeniu eksploatacji ma obowiązek zlikwidować dół i powierzchnię kopalni jako nieprzydatne do jakiejkolwiek działalności - chyba, że znajdzie inwestora.
- W związku z tym, że przebieg likwidacji kopalni jest szybki to, że akurat to miejsce nadal istnieje, to przypadek. Mieliśmy szczęście, że ponad 20 lat temu kupiliśmy je od likwidowanej kopalni Pstrowski - powiedział prezes Demexu.
Barecki opowiadał o istniejącym od 1921 r. Szybie Maciej w sali zaaranżowanej na jego głównym, najwyższym poziomie wydobywczym, gdzie kilkanaście metrów nad ziemią przez kilkadziesiąt lat znajdował się główny obieg wyjeżdżających szybem na powierzchnię wozów (wagoników) z urobkiem. Prócz sali w Szybie Maciej działają m.in. restauracja i bistro, organizowane są wydarzenia kulturalne i zajęcia dla dzieci (wykorzystujące też maszynownię szybu i otoczenie obiektów). Dodatkowym pomysłem na to miejsce było uruchomienie, w oparciu o infrastrukturę szybu, ujęcia wody głębinowej.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
