Józef WOLSKI, prezes Grupy Kopex (podczas panelu konferencji Wydawnictwa Górniczego "Śląska górnicza Dolina Krzemowa?"):
- Projekty innowacyjne na pewno nie powinny zacierać złego obrazu polskiego górnictwa. Są one dla nas wymuszoną szansą na przyszłość, bo górnictwo to nie tylko Polska, ale cały świat. Kiedyś polskie kopalnie wydobywały 200 mln t węgla i był to przez wiele lat nasz podstawowy rynek, na którym uczyliśmy się, jak poprawiać nasze maszyny. Było poligonem doświadczalnym - podstawą innowacji i rozwoju, ale o tym dawno już powinniśmy zapomnieć. Sytuacja finansowa kopalń to uniemożliwia.
Dlatego dziś poligonem są rynki zagraniczne, a jedynym wyjątkiem jest mikrus, GUŁ-500, który to projekt dzięki podpisanym wcześniej porozumieniom z zarządem JSW mogliśmy zrealizować. W tym roku na targach prezentujemy kolejną, bardziej skomplikowaną jego wersję GUŁ-350.
Musimy stosować innowacje, Kopex przeznacza corocznie na badania i rozwój ok. 6-7 proc. technicznego kosztu wytworzenia urządzeń. Dzięki tym wydatkom rozwijamy perspektywy: przykładem kompleks do eksploatacji rud miedzi (w styczniu tego roku zawarliśmy porozumienie opiewające na prawie 50 mln zł, przygotowujemy dokumentację, od września 2016 r. zajmiemy się produkcją a od stycznia 2018 r. będziemy testować prototyp). Jest to rewolucja w eksploatacji rud miedzi, wpływająca na koszty i zwiększająca bezpieczeństwo, bo górnictwo miedziowe schodzi poniżej 1000 m.
Dość mocny jest segment usług górniczych: widzimy szansę w zwiększeniu wydajności drążenia szybów przez wprowadzenie kombajnu, który zastąpiłby metodę strzałową. Prowadzimy kilka projektów w kraju i za granicą wspólnie z AGH i Komagiem, myślę że w 2017 r. będziemy mogli wdrożyć taki kombajn do eksploatacji.
Pracujemy też nad nowatorskimi maszynami do eksploatacji pokładów węgla kamiennego, jak kombajn do pracy w dużych nachyleniach do 45 stopni. Wyprodukowaliśmy go na potrzeby kontrahenta chińskiego w Shandong i spełnił on oczekiwania. Są to projekty, które dają nam szansę na rynkach światowych, bez względu na kondycję górnictwa w Polsce.
Eksport śląskiej myśli technicznej jest koniecznością, ale musimy być zadowoleni z każdej jego wielkości. Dlaczego? Parę liczb: w 2012 r. polskie górnictwo wydało 1,7 mld zł na zamówienia maszyn i urządzeń, a w tym roku po półroczu 314 mln zł, co oznacza wydatek najwyżej 600 mln zł rocznie. Natomiast nasz potencjał produkcyjny jest podobny do tego sprzed 3 lat. Zatem na rynku polskim pozostała nam trzecia części zbytu. Grupa zatrudnia ok. 4700 pracowników a bezpośrednio przy produkcji maszyn i urządzeń w Polsce ok. 2200 osób. Eksport w półroczu przy 600 mln zł przychodów był niski na poziomie 40 proc. Jednak to aż 40 proc., bo gdyby nie eksport, to załogę musielibyśmy zreduktować praktycznie o połowę. Tylko więc dzięki eksportowi jesteśmy w stanie utrzymać jeszcze zatrudnienie sprzed 2-3 lat. Sposobem przetrwania i utrzymania tych miejsc pracy jest właśnie pójście w eksport i nowe technologie, znalezienie przewag konkurencyjnych, by ocalić miejsca pracy na Śląsku.
Grupa jest dużym eksporterem i realizuje szereg kontraktów i aby zwiększyć ten udział, dzieli się myślą techniczną. Na rynku chińskim (kryzys górnictwa szczególnie dotknął Chiny) realizujemy wspólnie projekt Mikrusa. Żeby w tak trudnych warunkach gospodarczych sprzedać całość kompleksu, część maszyn produkować będziemy w spółce joint venture Tagao, zatrudniejącej prawie 1000 osób. Obudowa generalnie wykonana zostanie przez firmę w Chinach, a to, co jest sercem, czyli głowica urabiająca, powstanie w Polsce. Zaczęliśmy też z Chińczykami współpracę przy produkcji kombajnu KSW 1500EU z coraz większym udziałem elementów chińskich. W 2010 sprzedaliśmy pierwszy kombajn, dzisiaj pracją w jednej z kopalń cztery. Szereg osób zarzucało grupie, że to tani sposób sprzedawania technologii, ale nic bardziej mylnego, bo już wtedy produkowaliśmy maszyny wyższej generacji, a Chińczycy do dzisiaj nie wykonują całości produkcji i poprzestają na mniej więcej połowie.
W innej z kopalń wdrożyliśmy kombajn do pracy w nachyleniach do 45 stopni, a w prowincji Shenghua sprzedaliśmy 2 kombajny KSW 460 NE1, mogące pracować w cyklu automatycznym.
Podobne działania chcielibyśmy poczynić na rynku rosyjskim, gdzie mamy spółkę Kopex-Sibir, a jest to bardzo istotny rynek dla polskich producentów, którzy w 2012 sprzedali łącznie maszyny i urządzenia górnicze za pół miliarda złotych. Kopex posiada też spółkę w RPA, rozwijając pewne produkty we współpracy z takimi podmiotami jak Sasol czy Exxon.
Mogę powiedzieć, że rząd świadczy dla takich firm jak Kopex za mało. Przy trudnej sytuacji gospodarczej realtywnie duże wydatki na badania i rozwój (często też kosztem naszych akcjonariuszy) muszą się odbić na wynikach i w końcu będą musiały być zmniejszane.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
