Nowy wymiar współpracy

Została uchwalona na 95. posiedzeniu Sejmu, 25 czerwca br. Za jej przyjęciem głosowało 425 posłów, 3 było przeciw, a jeden się wstrzymał. Ustawa o Radzie Dialogu Społecznego (Rada zastąpić ma obecną Komisję Trójstronną) została skierowana do Senatu.

Gdy w czerwcu 2013 r. związki zawodowe zdecydowały o wyjściu z Komisji Trójstronnej, wiadomo było, że problem relacji na linii pracodawcy-związki zawodowe-rząd musi zostać usankcjonowany w nowej formie. Pierwszy projekt takich rozwiązań został przedstawiony przez stronę społeczną już w październiku 2013 r. Wkrótce potem na jego bazie oraz na podstawie propozycji zaprezentowanych przez pracodawców mieszany zespół wypracował jednolity tekst ustawy.

Większe uprawnienia
- Rada Dialogu Społecznego daje większe uprawnienia partnerom społecznym i daje szanse na nowe otwarcie. To wielki dzień dla dialogu społecznego w Polsce - powiedział po ogłoszeniu decyzji Sejmu przewodniczący Solidarności Piotr Duda.

Zgodnie z nową ustawą pracodawcy i związki zawodowe w ramach prac Rady będą mieć możliwość inicjowania zmiany w prawie, jeśli uzgodnią wspólny projekt tekstu, bądź założeń ustaw i innych aktów prawnych. Rząd będzie miał obowiązek zająć się tymi projektami, a ewentualną odmowę będzie musiał uzasadnić. Reprezentanci związków zawodowych i organizacji pracodawców będą opiniować rządowe projekty legislacyjne. Będą też mogli przedstawiać wspólne zapytania ministrom i wspólnie wnosić o zmianę dotychczasowych przepisów lub wprowadzanie nowych.

- Poprzednia formuła dialogu społecznego była nie do przyjęcia, ponieważ stronę społeczną traktowano jak fasadę dla tego, co robi rząd. Nie mogliśmy zgodzić się na przyjmowanie do wiadomości jego działań bez rzetelnych konsultacji. W Radzie Dialogu wszystkie strony zyskują takie same kompetencje. Tyle samo znaczy opinia rządu, co pracodawców i związków zawodowych, uzyskujących na mocy obecnych rozwiązań nowe uprawnienia - zwraca uwagę Dariusz Trzcionka, przewodniczący PZZ Kadra i wiceprzewodniczący Forum Związków Zawodowych.

Niezależne ciało
Wśród tych uprawnień jest m.in. możliwość wspólnego występowania do Sądu Najwyższego o wykładnię przepisów prawa i do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie konstytucyjności aktów prawnych. W pracach Rady, podobnie jak było to w Komisji Trójstronnej, udział będą brać przedstawiciele pracowników, pracodawców i strony rządowej, jednakże Rada będzie ciałem niezależnym. Prawo powoływania i odwoływania członków RDS wskazanych przez związki, pracodawców i premiera będzie miał prezydent. Jedną z podstawowych zmian jest sposób wyboru przewodniczącego Rady. Dotychczas przewodniczącego Komisji Trójstronnej powoływał bezterminowo premier. Teraz przewodniczącym, powoływanym na rok, będzie na przemian przedstawiciel związków, pracodawców i rządu. Do Rady po ośmiu członków delegować będzie każda z trzech reprezentatywnych central związkowych (NSZZ Solidarność, Forum Związków Zawodowych i OPZZ). Po sześciu kandydatów wskaże natomiast każda z czterech reprezentatywnych organizacji pracodawców. W sumie każda ze stron będzie mieć po 24 reprezentantów.

Doradcze głosy
Głos doradczy w Radzie mieć będą natomiast przedstawiciele prezydenta RP, prezesa Narodowego Banku Polskiego i prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Do udziału w pracach Rady mogą być również zapraszani przedstawiciele związków zawodowych i organizacji pracodawców, które nie spełniają kryteriów reprezentatywności oraz przedstawiciele organizacji społecznych i zawodowych.

Rada Dialogu, podobnie jak było to w przypadku Komisji Trójstronnej, będzie mieć również swoje przedstawicielstwa na szczeblu wojewódzkim. Będą one tworzone przez marszałków województwa na wspólny wniosek organizacji związkowych i organizacji pracodawców. Oprócz stron: samorządowej, związkowej i pracodawców w pracach Wojewódzkich Rad Dialogu Społecznego będą uczestniczyć przedstawiciele wojewody, a do udziału w posiedzeniach mogą być zapraszani przedstawiciele powiatów i gmin.

Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.