Ustawianie wyników przetargów, zmowa cenowa i podział rynku - to praktyki stosowane przez trzy spółki zajmujące się dostawą produktów dla górnictwa. W efekcie kopalnie musiały płacić dwukrotnie wyższe ceny za te towary. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów nałożyła na uczestników porozumienia - Minova Ekochem, A. Weber i Schaum-Chemie Mikołów - kary o łącznej wysokości ponad 18 mln zł - poinformowało portal górniczy nettg.pl biuro prasowe UOKiK.
Prawo antymonopolowe zakazuje zawierania porozumień ograniczających konkurencję. Należą do nich m.in. zmowy cenowe, przetargowe, czy podział rynku. Jednym ze skutków niedozwolonych działań jest wyższa cena produktów i usług oferowanych przez uczestników kartelu. Dodatkowo, wspólne wpływanie na wynik przetargu powoduje nieefektywne wydawanie środków publicznych, na czym traci budżet państwa i wszyscy podatnicy.
W grudniu 2011 r. prezes UOKiK wszczęła postępowanie przeciwko producentom specjalistycznych produktów używanych w górnictwie węgla. Wykazało ono, że trzy spółki - Minova Ekochem, A. Weber i Schaum-Chemie Mikołów - zawarły zmowę przetargową, cenową oraz dokonały podziału rynku. Niedozwolone porozumienie dotyczyło przetargów organizowanych przez kopalnie i spółki węglowe na dostawy klejów poliuretanowych oraz pian fenolowych i mocznikowych. Są to produkty używane w celu zwalczania zagrożenia pożarowego i metanowego pod ziemią, m.in. izolacji chodników przyścianowych, wypełniania pustek za obudową wyrobisk, konsolidacji górotworu, wypełniania szczelin i izolacji przecięcia pokładów wyrobiskami korytarzowymi. Ich sprzedaż odbywa się przede wszystkim poprzez przetargi organizowane przez kopalnie i spółki węglowe.
Dowody na istnienie kartelu zostały zdobyte m.in. dzięki współpracy z różnymi instytucjami. Podstawą do podjęcia działań były informacje uzyskane z prokuratury. Na etapie postępowania wyjaśniającego UOKiK współpracował również z Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Wiele istotnych danych zostało uzyskanych również na podstawie zeznań świadków.
- Przeprowadzone postępowanie wykazało, że do zawarcia niedozwolonych porozumień dochodziło podczas wspólnych spotkań po ogłoszeniu przetargów spółki węglowe. Brali w nich udział najczęściej członkowie zarządu i osoby kierujące marketingiem i sprzedażą. - W trakcie wspólnych rozmów ustalano, które spółki uzyskają zamówienie publiczne, ich udziały w rynku oraz ceny, jakie zaoferują w przetargu. W efekcie kopalnie musiały płacić więcej za produkty specjalistyczne - mówi prezes UOKiK, Małgorzata Krasnodębska-Tomkiel.
Zmowa przetargowa i cenowa
Przetargi ogłaszane przez spółki węglowe dzielone były przez nie na poszczególne zadania. Uczestnicy zmowy ustalali, który z nich otrzyma zamówienie oraz ceny jakie zaoferują. Przedsiębiorca, wytypowany jako zwycięzca składał najtańszą ofertę, natomiast pozostali żądali za swoje usługi wyższej ceny, tak aby zachować pozory uczciwej rywalizacji, bądź w ogóle nie ubiegali się o kontrakt z kopalnią. Ustalone wspólnie stawki za kleje i pianki były na tyle wysokie, że spółki nie przeprowadzały ich kalkulacji, a także nie musiały brać pod uwagę wysokości cen surowców do ich produkcji.
Podział rynku
Ustalając zwycięzców poszczególnych przetargów, przedsiębiorcy mieli na celu zachowanie swoich dotychczasowych udziałów rynkowych. W przypadku klejów poliuretanowych spółce Minova Ekochem przysługiwało, jak zeznał świadek, początkowo ok. 50 - 60 proc. dostaw, a później ok. 48 proc. (ten podział nie dotyczył zamówień dla kopalni LW Bogdanka, która w całości miała być obsługiwana przez Minova Ekochem), natomiast pozostali uczestnicy zmowy mieli mieć równy udział w rynku. Jeżeli chodzi o pianki fenolowe, to ok. 60 proc. zamówień miało przypaść spółce A. Weber, a pozostała część - Minova. Schaum Chemie miała być natomiast liderem w sprzedaży pianek mocznikowych - spółce przydzielono ok. 50 proc. rynku, podczas gdy innym kartelistom - po ok. 25 proc.
Skutki porozumienia
Nielegalne ustalenia trwały co najmniej od 2005 r. Pierwsze przetargi, w których przedsiębiorcy rywalizowali miedzy sobą zostały ogłoszone w sierpniu 2010 r. i dotyczyły dostaw środków chemicznych dla Kompanii Węglowej w 2011 r. Od tego momentu ceny oferowane przez przedsiębiorców zmniejszyły się o około połowę. W zmowie brali udział wszyscy najwięksi producenci klejów i pianek, którzy w większości przetargów byli jedynymi oferentami, co oznacza że przez co najmniej 5 lat kopalnie i spółki węglowe (Kompania Węglowa, Jastrzębska Spółka Węglowa, Lubelski Węgiel Bogdanka i Katowicki Holding Węglowy) zmuszone były płacić dwukrotnie większe ceny za produkty objęte porozumieniem. Wpłynęło to więc na koszty ich funkcjonowania, czyli pośrednio również na cenę sprzedawanego przez nie węgla.
Kary finansowe
Prezes UOKiK nałożyła na uczestników zmowy kary finansowe w łącznej wysokości ponad 18 mln zł (Minova Ekochem - 13 136 847 zł, A.Weber - 2 841 943 zł, 2 170 020 zł). Decyzja nie jest ostateczna, przysługuje od niej odwołanie do sądu. Decyzja dotycząca zmowy producentów wyrobów dla górnictwa jest dziewiątym rozstrzygnięciem w sprawach niedozwolonych porozumień wydanym przez Prezes UOKiK w 2013 r. W toku jest kolejnych 36 postępowań antymonopolowych, z czego 13 dotyczy zmów przetargowych.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
Same przekrety na klejach i piankach - bryluje kopalnia Knurów Szczygłowice tam ida machloje non stop na tysiace złotych. Maczaja paluchy kierownictwo wraz z gospodarka !!!
święta prawda......Ci z zarządów potworzyli se firmy, wchodzą na grube i co?..... oni myślą, że dalej panuje ciemnogród wśród załogi...oj, oj kto nami rządzi :(
Na Wesołej jadą firmy, ale tylko na papierze, bo roboty są wykonywane rękami pracowników KHW i tak jest wszędzie. Najlepsi są niekierzy nasi kierownicy kierzy maja na dniówkach ludzi, którzy im remontują chałpy i mieszkania, a kierych idzie spotkać w arbajtach na prywatnych posesjach jak się z roboty wraco. Prywata niszczy kopalnie i winduje węgiel do góry, a wy planistki chcecie zwalniać, abo szukocie oszczędności. Kiedy się chycicie za pijanych kierowników i nadsztygarów? Ile jest pomocników kalfaktora????????? Downij sprzętu było w pierony, dziś sam nie ma nic, a jak jest to się nadowo na złom, a w komorze abo w doma siedzi 3-6 ludzi! Kaj to takie jaja są jeszcze??! Kiedy wywalicie emerytów? Dlaczego rząd nie wprowadzo ustawy, abo przywilej abo 67 lot?! Modzi nie maja roboty bo stary pryk co się niy narobiol dali chce blokować plac
to jest wierzcholek gory,,,,,na halembie jest okolo 10 firm zewnetrznych ,jadom chodniki,,,,za niedlugo majom tu przyjsc ludzie z kopalni z piekar ,,naszych ludzi przenosi sie do boleslawa smialego okolo 30 km,,,zeby tym drugim zrobic miejsce -----------a firmy dali kopiom przodki,,,,udzialy w nich mo elita z kompani weglowy ,i wyzszych notabli na halembie,, wszyscy siedzom cicho, zwiazki to dupczom ,siedzom na tlustych dupskach ,,,a firmy nic nie majom swojego ani maszyn ani zadnego sprzetu,,,,,,,,,,,wystarczy miec uklady ,,zebrac emerytow gorniczych i juz jest firma,,,,,,,,,,,,a przewaly som takie ze ta kasa za kleje i piany to kasa na waciki
Nareszcie niech się biorą za tych złodziei skorumpowanych cwaniaków!!
TAK to niestety bywa kradniesz miliony żyjesz i się bawisz , kradniesz tysiące to idziesz na odstrzał i to jest polska właśnie ŻENADA SZANOWNA WŁADZO !!!!!!!
No w końcu się zabrali za to - a czemu milczy się o Knurowie gdzie pierwsze skrzypce grali panowie z gospodarki a wlasciwie jeden zwany L ...k klejące rączki wraz z kadra kierowniczą tejze kopalni.
Napiszcie, co ze słynnymi tamami na KWK Budryk, za budowę których firma skasowała pieniądze, a tamy budowali nasi ojcowie w ramach pracy na kwk. To było mistrzostwo świata, zastanawiające jest tylko, ile na skale wszystkich kopalń takich niejasnych transakcji przeprowadzono.
Na Budryku prezes J Zagórowski podczas strajku w 2008r obiecał strajkującym górnikom, ze rozliczy aferzystów i krętaczy, którzy po przez fikcyjne umowy i faktury dopuscili do wypływu milionów z kopalni do prywatnych firm. Ale zamiast tego bezprawnie (wbrew podpisanemu porozumieniu strajkowemu)zwolnił z pracy zwiazkowców którzy proceder złodziejstwa i wyprowadzania kopalnianych pieniedzy do prywatnych firm ujawnili i nagłośnili. Natomiast tych którzy mieli łapki w sprawach upaprane awansował na wysokie stanowiska w innych kopalniach spółki JSW. Ot,jak wygląda rzeczywistość w państwie Tuska i Pawlaka.
O tego typu przekrętach, to nie tylko organa ścigania wiedziały przez całe lata, ale nawet myszy na dole. Tyle tylko, że ktoś musi niezłego smrodu narobić, aby jakaś sprawa ujrzała światło dzienne. A i tak najczęściej rozpłynie się, jak woda po kaczce. Znane przykłady są z JSW