Z ekologicznego punktu widzenia rządowy zakaz spalania węgla w piecach domowych od 2020 r. nie ma żadnego sensu. Ze smogiem i sadzą nad osiedlami można rozprawić się prosto, skutecznie i tanio. A czystość spalin z nowoczesnych kotłów na węgiel jest konkurencyjna wobec pieców opalanych gazem - twierdzą zgodnie naukowcy, których spytaliśmy o opinię na temat drakońskiego projektu.
Pomysł, który we wrześniu wyciekł do opinii publicznej dzięki parlamentarzystom z Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, wywołuje już trzęsienie ziemi: u premiera i ministra środowiska interweniowały m.in. górnicza Solidarność, opozycja, Związek Pracodawców Górnictwa Węgla Kamiennego i Górnicza Izba Przemysłowo-Handlowa. Ostrzegają, że zakaz zagrozi 100 tys. miejsc pracy w górnictwie i 10 tys. firm sprzedających węgiel dla kotłowni domowych (9 mld zł obrotów rocznie). Zrujnuje nasze kieszenie, bo gaz lub ropa są kilkakrotnie droższe w ogrzewaniu od węgla.
Eksperci rządowi tłumaczą, że tzw. program antysmogowy ma ochronić nasze powietrze. Tymczasem specjaliści badający procesy spalania ostrzegają, że planowana terapia szokowa może nawet drastycznie pogorszyć stan atmosfery.
A dla nas energetyczne ubóstwo...
Piece węglowe powinny zniknąć z przydomowych kotłowni w Polsce do 2020 r. - zapowiedział niedawno w parlamencie szef Komisji Ochrony Środowiska Stanisław Żelichowski, ujawniając przy okazji, że rząd pracuje nad tzw. programem antysmogowym.
Rozpętała się burza, opozycja i górnicze związki zawodowe zażądały wyjaśnień od premiera. Donaldowi Tuskowi przypomniano, że kilka tygodni temu w Katowicach obłaskawiał górnictwo i kajał się za błędy antywęglowej polityki minionych lat. Górnicy ostrzegają, że zakaz zrujnuje branżę i kieszenie Polaków. Poseł Żelichowski rozmiękcza swe pierwsze przesłanie. Kreśli wizje dopłat, które zachęcą do dobrowolnej likwidacji kotłów węglowych, które jego zdaniem odpowiadają za nasze choroby cywilizacyjne, układu oddechowego i krążenia.
- Nie wolno wylewać dziecka z kąpielą! W powietrzu nad Śląskiem - dla przykładu - przekroczenia dopuszczalnych emisji od czasu do czasu wynoszą kilka do kilkunastu procent i można się z nimi rozprawić przy pomocy już istniejących technologii. Racjonalne prawo powinno eliminować przestarzałe piece węglowe. Nie dość, że ich sprawność wynosi ledwie 40 proc., to jeszcze konstrukcja pozwala wrzucić do paleniska, co popadnie - mówi prof. Krzysztof Stańczyk, szef Zakładu Oszczędności Energii i Ochrony Powietrza w Głównym Instytucie Górnictwa. Laboranci Instytutu Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu od lat testują rozmaite modele kotłów, podkreślając, że nawet najdoskonalsze urządzenia nigdy nie osiągną stuprocentowej tzw. sprawności cieplnej. Im większa sprawność pieca, tym mniejsza emisja zanieczyszczeń. Ale przechwałki sprzedawców kondensacyjnych kotłów gazowych o sprawności powyżej 100 proc. są tylko chwytem marketingowym (polegają na doliczaniu ciepła skroplin w kominie). Nowoczesne piece na paliwa stałe - np. ekogroszek, z palnikami retortowymi, podajnikiem i sterownikami, osiągają aż 80-90 proc. sprawności i jest to wynik, który z rezerwą zaspokaja ekologiczne normy. Ale jak sprawić, by nasza energetyka domowa z kotłami na węgiel weszła w XXI wiek?
- Po pierwsze, odpady w domach nie mogą stanowić substytutu paliwa! Wprowadźmy, jak na Zachodzie, np. kaucje zwrotne za butelki PET. Po drugie, zaoferujmy właścicielom domów takie dotacje, które zachęcą ich do wymiany starych kotłów. Można to wręcz wymusić, np. instalując na wylotach kominów nieodpłatne czujniki, które zarejestrują poziom zanieczyszczeń. Producentów zobowiążmy do takich zmian konstrukcyjnych pieca, które uniemożliwią wrzucanie doń odpadów domowych. Po trzecie, należy opłacać i promować badania technologiczne w taki sposób, by na rynku oprócz ekologicznych kotłów na ekogroszek (którego dostępność w sprzedaży jest ciągle ogromnym problemem - red.) pojawiły się również nowoczesne konstrukcje do spalania miału i innych sortymentów węgla. Podobnie jak dzisiejsze kotły będą one spełniały najbardziej drastyczne normy ochrony środowiska - wylicza dr Leokadia Róg, kierownik Zakładu Oceny Jakości Paliw Stałych GIG. O tym, że nawet najsłabszy i zasiarczony węgiel może być dziś paliwem bez szkody dla środowiska, świadczy w energetyce dużych mocy projekt elektrowni pod Pszczyną, która kosztować ma ok. 1,5 mld euro. - Potrzebne technologie są drogie, ale nie kosmiczne, świat z nich korzysta, mamy je w zasięgu ręki - podkreśla prof. Stańczyk.
Czy rodzimi wytwórcy kotłów małej mocy gotowi są przejść konieczną ścieżkę nowych wdrożeń?
- Już kilka lat temu propagandowo zapewniano nas i nabywców, że z kotłami nowej generacji na groszek jesteśmy w awangardzie - wspomina sceptycznie współwłaścicielka jednej z największych polskich fabryk kotłów węglowych, która oferuje kilkanaście tzw. typoszeregów urządzeń. Prosi o anonimowość, bo uważa, że komentowanie rządowych pomysłów mogłoby narazić przedsiębiorstwo na reperkusje. Wdrożenie nowego urządzenia kosztuje do kilku milionów złotych i trwa przynajmniej 12 miesięcy. Nabywcy, którzy w ostatnich latach skusili się na ekologiczną reklamę, wydali w kraju na zakup kotłów od kilkunastu do kilkudziesięciu milionów złotych.
- A teraz szukają kwalifikowanych paliw (niedobór ekogroszku wynosi w kraju kilkaset tysięcy ton - red.), złorzeczą i nie byłabym pewna, czy znowu kupiliby nowinki, zwłaszcza bez alternatywnego rusztu - producentka oblicza, że gdyby Prawo ochrony środowiska zmusiło branżę do jeszcze doskonalszych ulepszeń konstrukcyjnych, cena ultranowoczesnego kotła węglowego musiałaby skoczyć z dzisiejszych 6-9 tys. zł nawet dwuipółkrotnie.
- Czy byłaby do przełknięcia? Mimo wszystko to możliwe. Przez niestabilność cen gazu. W latach 90. był dużo tańszy i wówczas prawie wszyscy montowali w piwnicach kotły gazowe. A teraz rdzewieją nieużywane albo dawno je wyrzucono - kwituje wytwórca.
- Tak jak było w przypadku OZE, kojarzą się nam z zagranicznym lobbingiem. Najmocniejsi w produkcji alternatywnych kotłów na gaz są dziś Niemcy - mówi producentka i dodaje: — Oby cała ta troska o środowisko nie skończyła się tak, jak przy ustawie śmieciowej...
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
@Zaczytany dziękuję za korektę. Nazwę z członem "ochrony środowiska" utrwaliłem może dlatego, że obowiązywała przez prawie 30 lat, a nowa połowę krócej.
napiszę tylko że jak Mrozik spadnie do -30 stopni to unia będzie się Kłaniać Węglowi,dzisiaj udają że chcą chronić środowisko a to co czyniły Państwa Unii Europejskiej przez 20 LAT ,tego nikt nie Widział albo Nie chciał Widzieć ,a teraz chcą z Nas Flaki wypruć w imię OCHRONY ŚRODOWISKA,Gdy przyjdzie zima Ukłonią się ?
Komentarz usunięty przez moderatora z powodu złamania regulaminu lub użycia wulgaryzmu.
Panie redaktorze, w Polsce nie ma Ministra Ochrony Środowiska. Jest po prostu Minister Środowiska. Troszeczkę skrupulatności przy opracowywaniu artykułów...