Media szeroko omawiają światowe protesty przeciwko aresztowaniu działaczy Greenpeace w Rosji. Jednak szczegóły tej akcji relacjonowane są tylko z naszego kraju. Można by je całkowicie pominąć, gdyby nie fakt, że organizacja ta również w Polsce odgrywa znaczącą rolę w blokowaniu rozwoju polskiego górnictwa węglowego.
Na pierwszy plan wybija się udział w nim znanych aktorów, takich jak Kinga Rusin, Tymon Tymański, Michał Piróg i Robert Brylewski. Pozwolili się oni na moment zamknąć w metalowej celi. Każdy z uczestników protestu mógł sobie zrobić zdjęcie z hasłem "Jestem 1 z 30", które zostanie wydrukowane i przekazane polskiemu aktywiście tej organizacji Tomaszowi Dziemanczukowi, aresztowanemu w Rosji. Jest rzeczą charakterystyczną dla polskich środowisk artystycznych, że żądne są one rozgłosu i sławy.
Udział w takim proteście gwarantuje im to bez żadnego wysiłku. Sens tego rodzaju protestów już mniej je interesuje. Nie zdarzyło się, aby ci sami artyści w geście solidarności z polskimi górnikami protestowali przeciwko eliminowaniu np. węgla z polskiego rynku energetycznego. Bardziej pod tym względem realistami, dbającymi o własne interesy, okazali się Czytelnicy tych komunikatów, którzy w komentarzach zamieścili niepochlebne opinie o Greenpeace i ich sponsorach. Na ogół jednak ze względów obyczajowych nie nadają się one do powtórzenia. Na tym tle należy przypomnieć o skutkach i przebiegu rosyjskiej "przygody" Greenpeace.
Nieudany protest
Spór między Rosją a organizacją Greenpeace zaczyna mieć coraz większe znaczenie międzynarodowe. Formalnie nas nie dotyczy. Jednak liczne akcje protestacyjne tej organizacji przeciwko polskiemu górnictwu węgla brunatnego i kamiennego, każą z uwagą śledzić jej losy.
Otóż w Rosji nie powiódł się protest przeciwko poszukiwaniom ropy i gazu ziemnego na Morzu Peczorskim. Spotkały się one ze stanowczą reakcją władz rosyjskich. Na statek Arctic Sunarise płynący pod holenderską banderą, z którego prowadzono akcję protestacyjną, w dniu 19 września weszli funkcjonariusze rosyjskiej straży granicznej celem dokonania jego kontroli.
Na wypadek gdyby kapitan jednostki odmówił na to zgody, okręt jednostki ochrony wybrzeża zapowiedział otwarcie ognia. Akcję wspierał rosyjski helikopter wojskowy, który przez cały czas unosił się nad statkiem. Równocześnie rosyjskie MSZ poinformowało, że ambasador Holandii otrzymał notę dyplomatyczną związaną z prowokacyjnymi działaniami załogi statku Arctic Sunarise. Był to finał wcześniejszej akcji tej organizacji, przeprowadzonej w piątek 27 sierpnia, kiedy to jej działacze podpłynęli łodziami do statku przewożącego pracowników na platformę i przykuli się do jego łańcucha kotwicowego.
W akcji uczestniczyło 14 aktywistów z 10 krajów. Tydzień wcześniej dotarli oni do rosyjskiej platformy wiertniczej Prizazłomnaja i za pomocą sprzętu wysokogórskiego przymocowali się do jej burt, i wisieli tak przez 15 godzin. Protestowali oni w ten sposób przeciwko zagospodarowaniu szelfu arktycznego przez rosyjski koncern Gazprom, który jest właścicielem tej platformy. Statek został odholowany do najbliższego portu w Murmańsku. Jego załogę oskarżono o piractwo i wydano sądowy nakaz ich aresztowania na czas śledztwa i przeprowadzenia procesu. Zgodnie z rosyjskim prawodawstwem za tego rodzaju przestępstwo może im grozić 15 lat więzienia. Całą sprawę można by na tym zakończyć, gdyby nie międzynarodowe echa i działania, które zostały podjęte w tej sprawie.
Holenderskie dochodzenie
Za aresztowanymi działaczami Greenpeace ujęła się Holandia, która patronuje tego rodzaju akcjom tej organizacji. W piątek 4 października holenderskie władze zainicjowały międzynarodowe dochodzenie przeciwko Rosji z powodu incydentu ze statkiem Greenpeace. Holenderskie władze zainicjowały międzynarodowe dochodzenie w związku z sytuacją wokół statku Arctic Sunrise na podstawie Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza - poinformował w piątek szef MSZ Holandii Frans Timmermans.
Charakterystyczne, że przeciwko holenderskim poszukiwaniom i eksploatacji gazu i ropy na Morzu Północnym organizacja ta nie protestuje, choć z Holandii jest jej znacznie bliżej do Morza Północnego niż do Peczorskiego. Trzeba zauważyć, że gaz ziemny wydobywany przez Holendrów spod dna Morza Północnego jest praktycznie kluczowym źródłem energii tego państwa. Stąd blokada jego podmorskiego wydobycia groziłaby paraliżem całej holenderskiej gospodarki. Jest zrozumiałe, że rząd holenderski, który wspiera akcje Greenpeace, nie będzie jej zachęcał do protestów przeciwko samemu sobie. Najlepiej, kiedy organizacja ta zajmie się gazowym konkurentem, a szczególnie jego nowymi odkryciami na Arktyce, które stanowią konkurencję dla holenderskiego gazu.
Rosyjska reakcja
Na holenderskie oskarżenia zareagowało rosyjskie MSZ. Wiceminister tego resortu Aleksiej Mieszkow, który powiedział, że strona rosyjska wielokrotnie w przeciągu ostatniego półtora roku prosiła Holandię, aby zapobiegła niezgodnym z prawem działaniom statku Arctic Sunrise, "Wszystko, co stało się z Arctic Sunrise to czysta prowokacja" - dodał on na zakończenie swego wystąpienia.
W ślad za tym oświadczeniem rosyjskie media nie pozostawiły "suchej nitki" na akcji Greenpeace. Pisały one mniej więcej w ten sposób: "Działań aktywistów Greenpeace, którzy próbowali przejąć rosyjską platformę wydobywczą Prirazłomnaja na Morzu Peczorskim, nie można uważać za nieszkodliwą, powszednią akcję ekologów. Eksperci porównują ten wybryk "zielonych" z działaniami grupy Pussy Riot w świątyni Chrystusa Zbawiciela. Podobnie jak w przypadku tak zwanej punk-modlitwy akcja ekologów jest prawdziwą prowokacją (...)".
Organy śledcze uznały, że próba ekologów wejścia na rosyjską platformę wiertniczą i przeprowadzenie akcji przeciwko zagospodarowywaniu Arktyki była nie tylko zamachem na suwerenność państwa, ale także przedstawiał realne zagrożenie dla bezpieczeństwa pracowników platformy. Akcja Greenpeace nie ma nic wspólnego z walką o ochronę Arktyki, o czym jest przekonany zastępca przewodniczącego komitetu Dumy Państwowej ds. obrony Franz Klincewicz: "Mamy do czynienia z absolutnie wyraźną, przemyślaną prowokacją. Wpłynęli oni na wody terytorialne bez uprzedzenia, a ich zamiary były agresywne. Napadnięto na szczególnie chroniony obiekt zwiększonego ryzyka. Jeżeli doszłoby do jakiejś dywersji, nie daj Bóg, jeśli podłożyliby minę i ona by eksplodowała i wyciekłaby ropa naftowa, to wobec Rosji byłoby znacznie więcej międzynarodowych pretensji niż dzisiaj...".
Wybryk zielonych eksperci nieprzypadkowo porównują z działaniami grupy Pussy Riot. W 2012 r., po tak zwanym "punk-nabożeństwie" w świątyni Chrystusa Zbawiciela, działaczki grupy zostały aresztowane i skazane na dwa lata pozbawienia wolności za chuligaństwo. Wcześniej dziewczyny z Pussy Riot niejeden raz próbowały szokować opinię publiczną, urządzając prowokacyjne "akcje" na Placu Czerwonym, w muzeum i innych miejscach. Ale za każdym razem były wypuszczane. Dokładnie tak samo było w przypadku ekologów z Greenpeace.
Latem zeszłego roku już podpływali na łodziach do platformy Prirazłomnaja. Z pomocą sprzętu alpinistycznego udało im się na nią wspiąć i wisieli tak przez 15 godzin. Udało się przerwać akcję po oblaniu ich wodą z węży. Ale poprzednim razem "zielonych" wypuszczono. Nie ponieśli ani administracyjnej ani karnej odpowiedzialności. Chociaż działań ekologów nie można uważać za pokojowy protest. Za każdym razem ich akcje mają agresywny charakter, mówi ekspert Rosyjskiego Instytutu Badań Strategicznych, politolog Władimir Kozin: "Ta organizacja odrobinę wykracza poza swoje początkowe założenia. O tym mówią jej byli szefowie, którzy sami potępiają tego typu działania. Ostatnio takie akcje, które przypominają napady, piractwo, zamykanie dróg kolejowych, wyglądają skrajnie źle. Prawdziwi ekolodzy nie mogą realizować swojej misji w takim barbarzyńskim stylu. Oczywiście ekolodzy są potrzebni i nasza Ziemia potrzebuje ochrony, ale nie takimi sposobami - agresją, napadami, porwaniami...".
Sąd nad działaczami Greenpeace posłuży jako lekcja dla wielu, uważają eksperci. To pozwoli nie tylko Rosji, ale także innym krajom, które są atakowane przez aktywistów Greenpeace, w przyszłości zapobiegać podobnym atakom. Walka o ekologię, w tym na terenie arktycznym. jest bardzo ważna. I w Rosji to rozumieją. Ale nie mniej ważne jest, by nie łamać prawa. (Głos Rosji - 3.10.2013). W podobnym duchu i treści padło jeszcze wiele wypowiedzi na ten temat.
Greenpeace protestuje
Przeciwko postępowaniu władz Rosji Greenpeace ogłosił 5 października Międzynarodowym Dniem Solidarności z aresztowanymi w Murmańsku aktywistami. 30 osób, które zaatakowały platformę naftową Gazpromu, oskarżono o piractwo. Protesty zaplanowano w 50 krajach, w tym w Rosji. Kilka dni wcześniej Około 60 aktywistów Greenpeace przeprowadziło akcję protestacyjną na wszystkich 23 stacjach benzynowych Gazpromu w Niemczech - poinformowało biuro prasowe organizacji. Między innymi w Berlinie aktywiści przykuli się do dystrybutorów. Domagali się oni uwolnienia aresztowanych działaczy organizacji ze statku Arctic Sunrise. " Nie przestaniemy bronić Arktyki. Będziemy nadal głośno mówić o tych, którzy niszczą Arktykę" - powiedział ekspert ds. ropy i gazu organizacji Joerg Feddern.
Amnestia
Wszystko wskazuje na to, że mimo surowego postępowania rosyjskich władz, jeszcze tym razem Greenpeace ujdzie cało. Pod koniec września Władimir Putin zlecił Radzie ds. Praw Człowieka przygotowanie do 15 października propozycji amnestii z okazji 20. rocznicy ustanowienia Konstytucji. Przedstawiciele frakcji Dumy Państwowej już zatwierdzili inicjatywę. Członkowie Rady ds. Praw Człowieka nie wykluczają, że obejmie ona oskarżonych w ramach "sprawy bołotnej", członkinie grupy punkowej Pussy Riot, a nawet uczestników ostatniej akcji Greenpeace.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
Panie Januszu. Dobrze o tym wiem. Dziękuję za uzupełnienie tekstu.
"Nie zdarzyło się, aby ci sami artyści w geście solidarności z polskimi górnikami protestowali przeciwko eliminowaniu np. węgla z polskiego rynku energetycznego." Dobrze wiesz, redaktorze, że "spontaniczne" protesty sie zamawia. Ktoś zamówił, ktoś zapłacił.