Górnictwo: prewencja wypadkowa WUG

W poniedziałek (30 września) rozpoczęło się wyjazdowe, dwudniowe posiedzenie Rady Ochrony Pracy. Obrady odbywać się będą w dniach 30 września - 1 października br. w KGHM Polska Miedź SA w Lubinie. Głównym tematem plenarnego posiedzenia ROP jest prewencja wypadkowa prowadzona przez Wyższy Urząd Górniczy w ramach współpracy z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych i Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

- W polskim górnictwie ciągle odległy jest nasz dalekosiężny cel zerowej wypadkowości w zakresie wypadków śmiertelnych i ciężkich. O tym, że jest realny przekonują nas wyniki programów bezpieczeństwa w innych krajach, na przykład w Niemczech. Do końca bieżącego roku chcemy wypracować nowy, standardowy sposób liczenia nakładów na bezpieczeństwo pracy oraz kosztów wypadków przy pracy, który będzie można zastosować we wszystkich zakładach górniczych. To będzie kolejny krok w zmianie podejścia do niebezpiecznych zdarzeń w górnictwie - mówił dziennikarzom przed rozpoczęciem obrad ROP Piotr Litwa, prezes WUG.

Podczas posiedzenia ROP zwracano uwagę na konieczność poprawy warunków pracy i ochrony zdrowia wszystkich zatrudnionych w przemyśle wydobywczym, w tym pracowników firm usługowych. Wśród zaproszonych na uroczyste posiedzenie ROP są parlamentarzyści, przedstawiciele rządu, państwowej i społecznej inspekcji pracy, związków zawodowych oraz nadzoru górniczego.

W trakcie obrad przytaczano m.in. dane GUS, które obrazują stan bhp w gospodarce narodowej. W polskim górnictwie podziemnym, zatrudniającym w ub. r. ponad 120 tysięcy osób, odnotowano blisko 2700 wypadków przy pracy. Znacznie mniej niż w przetwórstwie, w którym było ponad 30 tysięcy poszkodowanych, a także w handlu z ponad 11 tysięcy poszkodowanych w wypadkach, w budownictwie z ponad 8 tysiącami i transporcie z ponad 6 tysiącami. Podobny trend dotyczył także największych pracowniczych tragedii. Śmiertelnych wypadków w 2012 r. najwięcej było w budownictwie (82), przetwórstwie i transporcie (po 60) i energetyce (36). Górnictwo z 26 śmiertelnymi ofiarami (w tym 22 w górnictwie węgla kamiennego) zamykało to zestawienie z takim samym wynikiem jak rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo.

Głównymi przyczynami najcięższych górniczych wypadków są: oberwanie się skał ze stropu i ociosów, tąpnięcie, zawał, nieprzestrzeganie technologii prowadzenia robót, wykonywanie prac przy przenośnikach taśmowych przy braku zabezpieczenia stanu wyłączenia lub będących w ruchu, przebywanie pracowników w wyrobiskach podczas prowadzenia transportu, niewłaściwa organizacja pracy przy remontach, montażu maszyn, urządzeń i instalacji, przebywanie w zasięgu pracy maszyn i urządzeń, porażenie prądem elektrycznym, wykonywanie prac na wysokości przy braku zabezpieczeń przed spadnięciem.

WUG realizując zadania w zakresie prewencji wypadkowej korzysta ze wsparcia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie. W ramach dwustronnej współpracy przygotowywane i wydawane są materiały szkoleniowe w formie broszur, ulotek, filmów o tematyce zagrożeń występujących w górnictwie. W latach 2009-2011 WUG przeprowadził łącznie 26 szkoleń, z których skorzystało kilkuset pracowników zakładów górniczych. Materiały informacyjne zostały bezpośrednio rozpropagowane wśród załóg górniczych kopalń węgla kamiennego, a są one także dostępne na kanale WUG na popularnym portalu YouTube. Szkolenia adresowane były do specjalistów, którzy mają ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa pracy w podziemnych zakładach górniczych. Tematycznie szkolenia dotyczyły najniebezpieczniejszych zagrożeń występujących w kopalniach. Skoncentrowane były np. na działaniach prewencyjnych w rejonach ścian, eksploatowanych przy współwystępowaniu zagrożenia metanowego II - IV kategorii oraz zagrożenia pożarami endogenicznymi", a także na związanych z użytkowaniem maszyn i urządzeń elektrycznych i energetycznych w warunkach zagrożenia metanowego, na przykładzie zdarzenia w KHW S.A. KWK "Wujek".

W latach 2009-2012 opracowano materiały szkoleniowe w formie płyt CD, stanowiące rekonstrukcję wypadku zbiorowego z 18.09.2009 r. w KHW SA KWK Wujek oraz zrealizowano trzy filmy szkoleniowe na płytach DVD dotyczące: właściwej eksploatacji maszyn i urządzeń budowy przeciwwybuchowej, prezentacji wypadków związanych z transportem przenośnikami, zagrożenia związane z wybuchem pyłu węglowego.

Sojusznikiem w działalności prewencyjnej, kontrolnej i nadzorczej WUG jest od kilku lat Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Dzięki tej współpracy nadzór górniczy został doposażony w sprzęt służący do monitorowania eksploatacji kopalin. W latach 2010-11 przekazano na ten cele 539 637,25 zł. Zakupiono 11 licencji oprogramowania wspomagającego funkcjonowanie urządzeń GPS oraz 66 przyrządów kontrolno-pomiarowych, w tym m.in.: przenośne mierniki stężenia gazów (9 sztuk), dalmierze laserowe ( 22 szt.), cyfrowy rejestrator napięć i przemieszczenia CRNiP- 30 (1 szt.), iskrobezpieczne mierniki teletechniczne (2 szt.), kamery termowizyjne (5 szt.), echosondy (10 szt.) Zakupionymi przyrządami wykonano łącznie: 2116 pomiarów, podczas których stwierdzono 208 nieprawidłowości. Dalmierzami i miernikami stężenia gazów wykonano w 2012 r., ponad 65 proc. wszystkich pomiarów i stwierdzono ponad 46 proc. wszystkich nieprawidłowości. W 2014 roku zaplanowano zakup m.in.: 5 zestawów Autonomicznych Zespołów Rejestrująco - Pomiarowych, 9 przenośnych detektorów wielogazowych, 2 urządzeń do pomiaru części niepalnych w pyle kopalnianym, oraz: kamery termowizyjnej, GPS-u, grubościomierza ultradźwiękowego. Do końca 2014 r.. inspektorzy nadzoru górniczego otrzymają do użytku 25 przyrządów za kwotę ok. 2,2 mln zł.

Prewencyjna działalność nadzoru górniczego wzbogacana jest poprzez działającą przy WUG Fundacją Bezpieczne Górnictwo im. Wacława Cybulskiego, która zmieniła swoją statutową strukturę i jest wspierana m.in. przez przedsiębiorców górniczych. WUG wspólnie z Fundacją prowadzi kilka konkursów, nagradzając np. najbezpieczniej pracujące oddziały wydobywcze oraz dzielnych górników. W tym roku po raz pierwszy w ramach tego współdziałania organizowany będzie konkurs "Z innowacją Bezpieczniej w Górnictwie". W arsenale prewencyjnych przedsięwzięć WUG są również cykliczne konferencje pt. "Problemy bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w polskim górnictwie", organizowane od 1999 roku wspólnie z Zarządem SITG i GIG. Do poprawy bhp w zakładach górniczych przyczyniają się także: wydawanie miesięcznika "Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska Górniczego", organizowanie corocznych spotkań i narad z kierownictwami zakładów górniczych, pracownikami służb bhp i przedstawicielami ZSIP, współorganizowanie z Okręgowym Inspektoratem Pracy w Katowicach Wojewódzkiego Konkursu "Bezpieczny skok z bhp do górnictwa". Prawdopodobnie przełomowe znaczenie w zwalczaniu zagrożeń występujących w górnictwie będzie miała realizacja strategicznego projektu badawczego "Poprawa bezpieczeństwa pracy w kopalniach", który został podjęty z inicjatywy prezesa WUG. W projekcie zawarto wnioski sformułowane przez komisję powypadkowe powoływane przez prezesa WUG po największych górniczych katastrofach w ostatnich latach.

Podczas obrad ROP przestawiano przykladowe projekty bhp prowadzone przez przedsiębiorców górniczych.

Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.