Gabinet westchnień, kibelek, wychodek - jak ją zwał, tak zwał. Jednak życie bez toalety staje się jeszcze bardziej skomplikowane niż jest. Już sama myśl, że nie ma gdzie pójść za potrzebą, wywołuje nieprzyjemny dreszczyk. Okazuje się, że w naszych kopalniach pierwsze toalety pojawiły się niespełna dwa lata temu. W wielu do dziś potrzeby fizjologiczne załatwia się gdzie bądź. To wstyd!
Polskie górnictwo węgla kamiennego produkuje ok. 78 mln t węgla rocznie. Ile fekaliów w tym samym czasie pozostawiają po sobie na dole pracownicy kopalń? Cóż, temat tabu. Przez lata udawaliśmy, że go nie ma, bo przecież "grubsze" potrzeby załatwia się przed wyjściem do pracy, a z lżejszymi żaden kłopot. To jednak tylko kiepskie tłumaczenia. Praktyka wskazuje, że pozostawione w polskich kopalniach nieczystości idą w dziesiątki ton, stanowiąc niemałe zagrożenie epidemiologiczne. Trzeba coś z tym zrobić! Budryk wziął się za sprawę pierwszy i w dziedzinie podziemnych ubikacji wiedzie wciąż niekwestionowany prym. Dyrekcja kopalni nie dała się zwieść ekonomistom, którzy wyliczali, jaki to "ogromny" wpływ będzie miało wprowadzenie wychodków na cenę tony węgla. Zwyciężyły zdrowy rozsądek i troska o higienę.
Taki był postulat
- Zadanie do łatwych nie należało. Przebrnęliśmy przez całą biurokratyczną gehennę. Jak tylko kabiny uzyskały atest, zdecydowaliśmy się na ich ustawienie - wspomina Adam Ratka, dyrektor pracy w Budryku.
Tajemnicą poliszynela jest, że to załoga kopalni zażądała rozwiązania kwestii toalet w postulatach strajkowych sprzed sześciu lat, ale gdyby nawet tak nie było, czas przyszedł najwyższy, aby kwestię rozwiązać.
- Rozmieściliśmy w sumie 8 kabin. Są na dworcach, nawet tych najbardziej odległych, bezpośrednio sąsiadujących z miejscami pracy. Dobrze służą załodze, ludzie są zadowoleni. Zastanawiamy się nad ustawieniem kolejnych - podkreśla Mirosław Kwiatkowski, kierownik Działu BHP i Szkoleń w Budryku.
Wychodek dla górników na pierwszy rzut oka niczym nie różni się od tego na powierzchni, jedynie kaseta na fekalia jest dodatkowo zamykana, żeby przypadkiem podczas transportu na powierzchnię "śmierdzący problem" nie wyciekł na zewnątrz.
- Można śmiało, wygodnie i co najważniejsze - bezpiecznie załatwić w nim każdą potrzebę fizjologiczną. Spełnia wszystkie wymagania przepisów górniczych dotyczących zagrożeń wybuchem metanu lub pyłu węglowego. Certyfikat bezpieczeństwa oraz znak "B" przyznał kabinie Główny Instytut Górnictwa - wyjaśnia Zenon Wojtkowiak, ekspert z dziedziny higieny sanitarnej.
Kabina istotnie niczego sobie. Szerokość 120 cm, wysokość 225 cm. Każdy górnik się w niej zmieści. Nawet aparat ucieczkowy i torbę na narzędzia jest gdzie postawić. Minuty spędzone w środku umila zapach cytrynki, ale jabłuszko i pomarańcza też mogą być. Słowem: luksus - jak na warunki dołowe. Papieru toaletowego nie ma prawa zabraknąć. Serwisanci są na to szczególnie wyczuleni, a samo usuwanie nieczystości mają opanowane do perfekcji. Pełną kasetę w mgnieniu oka zastępuje czysta. Opróżnianie odbywa się na powierzchni zakładu górniczego, w specjalnie do tego celu przeznaczonym samochodzie.
Chętnych nie brakuje
Zainteresowanie podziemnymi toaletami ze strony górnictwa jest coraz większe. Ma je już Bogdanka, wszystkie kopalnie JSW, Południowy Koncern Węglowy, kopalnia Piast, a KGHM czyni stosowne starania. Ci zaś, którzy uważają, że sprawy nie ma, prędzej czy później obudzą się z przysłowiową ręką w nocniku.
Zazwyczaj zaczyna się od niepokojących informacji o grzybach i bakteriach wywołujących różne schorzenia - tak, jak było to w jednej ze śląskich kopalń. W innej kierownictwo skompromitowało się podczas oprowadzania gości zagranicznych. Jednego z dygnitarzy nagle "przycisnęło". Gdy dowiedział się, że toaleta w kopalni to obiekt nieznany, zrobił kwaśną minę i zażądał natychmiastowego wyjazdu na powierzchnię.
Jolanta Talarczyk, rzecznik Wyższego Urzędu Górniczego, nie ma wątpliwości: - Problem istnieje i nie ma co udawać, że go nie ma. Zdarzało się, że górnik szedł za potrzebą i już więcej nie wrócił. Mamy XXI wiek. Dbanie o właściwy stan higieny w kopalniach jest obowiązkiem pracodawcy. Takie działania podejmuje się z szacunku dla górników - podsumowuje.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
