- Górnictwo to dobry biznes, więc warto je rozwijać, ale równolegle trzeba prowadzić restrukturyzację tego sektora przemysłu i jego prywatyzację - tak ocenia ukraińskie górnictwo w rozmowie z Trybuną Góniczą Oleg Moroz, profesor Politechniki w Doniecku.
Jak dużą rolę odgrywa węgiel w ukraińskiej energetyce?
Niewielką, około 26 procent. Obecnie 65 procent energii elektrycznej produkowanej w naszym kraju pochodzi z elektrowni atomowych, a około
6 procent ze źródeł wodnych. Z pewnością mamy do czynienia z nadmiarem energii, ale też rynek zbytu jest spory. Eksportujemy ją do Słowacji, Austrii, Bułgarii i Litwy.
Mimo wszystko rząd ukraiński stawia na rozwój górnictwa. Wydobycie ma rosnąć...
Owszem. Węgiel jest strategicznie ważnym surowcem energetycznym. Ten najlepszy, antracyt, doskonale się sprzedaje, zwłaszcza za granicą. Górnictwo to dobry biznes, więc warto je rozwijać, ale równolegle trzeba prowadzić restrukturyzację tego sektora przemysłu i jego prywatyzację. W całym kraju fedruje obecnie 140 kopalń, należących do ponad 20 spółek węglowych. Oczywiście nie wszystkie są rentowne. 16 najlepszych kopalń zostało już sprywatyzowanych. Ciekawostką niech będzie fakt, że skupiają one aż 40 procent produkcji surowca na całej Ukrainie. W małych miasteczkach działa wiele zakładów górniczych, ale wydobywany w nich węgiel ma nikłe szanse konkurencji na dzisiejszym wolnym rynku, gdzie rządzą dobra jakość i niska cena. To jasne, że rentowność jest głównym kryterium, które zadecyduje o być albo nie być niejednej kopalni. Władze częstokroć mają twardy orzech do zgryzienia. Łatwo jest bowiem zamknąć kopalnię, ale co począć z jej pracownikami? Rodzi się więc ogromny problem socjalny, któremu trzeba będzie stawić czoło.
Jaki jest stan kształcenia w kierunkach górniczych na Ukrainie?
Zauważam pewne analogie, przyglądając się sytuacji w Polsce. U nas także na fali reform społeczno-gospodarczych 20 lat temu zamknięto wszystkie zawodowe szkoły górnicze. Teraz nasze kopalnie narzekają na brak rąk do pracy. Szkolnictwo zawodowe już ruszyło, chętnych do nauki nie brakuje, ponieważ praca w kopalni daje stosunkowo dobre zarobki. Wróciło też zainteresowanie studiami wyższymi. W Politechnice w Doniecku kształci się ponad 1200 studentów w kierunkach typowo górniczych. Ale to jeszcze nie wszystko, oblegane są bowiem również kierunki związane z górnictwem, jak budowa maszyn czy geologia. Uczelnie górnicze spory nacisk kładą na praktyki zawodowe. Zaczynają się one już po pierwszym roku studiów i obowiązują aż do otrzymania dyplomu. Przyszły kandydat do pracy w górnictwie musi poznać wszelkie tajniki zarówno górniczego fachu, jak i zarządzania kopalnią. Ponadto młodzi chętnie wybierają studia II stopnia na kierunku bezpieczeństwo i higiena pracy. Są modne zwłaszcza wśród dziewcząt. Spółki węglowe zainwestowały w ostatnich latach pokaźne środki w bezpieczeństwo i higienę pracy. Od pewnego czasu mamy spokój z metanem. Uczymy się walczyć z tym zagrożeniem i ta walka przynosi efekty.
W tym roku na Międzynarodowych Targach Górnictwa i Metalurgii Katowice 2013 spodziewana jest mocna reprezentacja producentów maszyn górniczych z Ukrainy. Czyżby polskim wytwórcom rodziła się konkurencja?
Przemysł maszynowy Ukrainy należał do najlepiej rozwiniętych już w czasach Związku Radzieckiego. Nie jestem ekspertem w tej dziedzinie, ale dzisiejsza myśl techniczna szybko się rozwija. Chcąc być konkurencyjnym, trzeba produkować najlepiej i najtaniej. Czy to potrafimy, okaże się być może właśnie jesienią w Katowicach.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
