Funkcjonowanie firm zewnętrznych w zakładach górniczych i przyczyny niebezpiecznych zachowań pracowników w kopalniach węgla kamiennego - te dwa tematy zdominowały czwartkowe (17 maja) posiedzenie Komisji Bezpieczeństwa Pracy w Górnictwie. Zaproponowano, m.in., wypracowanie katalogu dobrych praktyk w przeciwdziałaniu chorobom zawodowym. Zaapelowano także do przedsiębiorców o przeprowadzenie kompleksowych kontroli warunków pracy w zakładach mechanicznej przeróbki węgla, w których jest zatrudnionych ok. 10 tysięcy osób.
Przypomnijmy, że były to pierwsze obrady w nowym składzie Komisji, powołanej przez prezesa WUG na dwuletnia kadencję...
- Najpierw rzetelna diagnoza, a później konsekwentne leczenie. Taka logika postępowania powinna być przestrzegana przy rozwiązywaniu problemów dotyczących wypadków przy pracy w górnictwie mówił dr inż. Piotr Litwa, prezes WUG podczas obrad KBPwG. - Badania ankietowe przeprowadzone przez Główny Instytut Górnictwa i przez naszych pracowników w kopalniach węgla kamiennego potwierdziły wnioski, które pojawiają się w pokontrolnych i powypadkowych protokołach. Oznacza to, że coraz wyraźniej rysują się kierunki profilaktyki wypadkowej w górnictwie. Polska jest jednym z niewielu państw w świecie, w których nie ubywa chorób zawodowych. Nie możemy na to przyzwalać, przedsiębiorcy muszą podjąć działania naprawcze -.
Komisja jest jedną z czterech (w poprzedniej kadencji było sześć) specjalistycznych gremiów doradzających prezesowi WUG. Na pierwszym posiedzeniu wskazywano coraz więcej pracowników firmy zewnętrznych jest wśród ofiar wypadków odnotowanych w kopaliach. Przedsiębiorcy wskazywali przyczyny tej sytuacji: braki w zarządzaniu bezpieczeństwem w firmach usługowych, nie najwyższe kwalifikacje ich pracowników i słabe przygotowanie do funkcjonowania w ruchu podziemnego zakładu górniczego. Związkowcy stwierdzali, że kłania się narzucona kopalniom procedura przetargowa, która zmusza do wybierania najtańszych, a nie najbardziej rzetelnych zleceniobiorców.
- Od 20 lat powtarzają się te same problemy z firmami usługowymi. Po katastrofie w kopalni "Halemba" wydawało się, że nastąpi przełamanie niedobrego trendu. Tak się jednak nie stało. Dlatego popieramy zamierzenia zarządów spółek węglowych, które zapowiadają ograniczanie zleceń dla firm usługowych. Uzasadniona jest rezygnacja z firm usługowych przy robotach typowo górniczych, takich jak zbrojenie i likwidacja ścian lub drżenie nowych wyrobisk w warunkach wysokiego zagrożenia metanowego. W górnictwie podziemnym zlecanie robót ma sens firmom serwisowym i wysokospecjalistycznym - podsumował wypowiedzi przedsiębiorców i związkowców prezes WUG.
Dr Joanna Martyka, kierownik Zakładu Badań Ekonomicznych i Społecznych Głównego Instytutu Górnictwa oraz Artur Vogt z Departamentu Warunków Pracy WUG przedstawili Komisji wyniki badań ankietowych, przeprowadzonych w ośmiu kopalniach węgla kamiennego. Ich ustalenia wymagają szczegółowych porównań. Z pobieżnych zestawień można odnieść wrażenie, że korelacja opinii pracowników dozoru i robotników w KWK Bogdanka jest większa niż w innych ankietowanych zakładach. Odpowiedzi uzyskane od ponad 3,5 tys. ankietowanych z siedmiu kopalń - badanych przez GIG i Uniwersytet Śląski - były bardziej rozbieżne w ocenach podwładnych i ich przełożonych.
Respondenci wskazywali m.in. powody i motywy wykonywania zadań w sposób niebezpieczny. Przedstawiciele dozoru na pierwszym miejscu wymieniali problemy w zapewnieniu potrzebnych środków technicznych lub kłopoty w koordynacji pracy własnego zespołu z innymi oddziałami kopalnianymi. Robotnicy najczęściej wskazywali na organizację pracy, pośpiech i presję na jak najszybsze wykonanie zadań oraz rutynę, w dalszej kolejności wymieniali brak odpowiedniego sprzętu i materiałów.
W ankietach ujawniano bezpośrednie przyczyny, które mogą prowadzić do wypadków przy pracy. Respondenci stwierdzali, że naprawy urządzeń i maszyn wykonywane bywają niezgodnie z instrukcjami ponieważ: brakuje materiałów i sprzętu, brakuje czasu na remonty i przeglądy, kierownictwo wymaga wykonania naprawy w jak najkrótszym czasie, załogi z oddziału górniczych wykazują niezrozumienie dla pracy monterów, elektryków itd.
Górnicy w odpowiedziach na pytania ankieterów przyznawali się do jazdy na przenośnikach taśmowych, które nie są przystosowane do przewozu ludzi. Robią to dlatego, że drogi dojścia do szybów są bardzo długie, ponieważ się spieszą lub są zmęczeni. Przechodzą przez przenośniki w miejscach niedozwolonych ponieważ: przejścia są w zbyt dużych odległościach, niewłaściwie zlokalizowane lub dlatego, że się spieszą. Ankietowani wskazywali przypadki otrzymywania poleceń niezgodnych przepisami, m.in. przewieszania metanomierzy.
Prof. Jozef Dubiński, przewodniczący Komisji Bezpieczeństwa Pracy w Górnictwie podsumowując obrady stwierdził, że wnioski zostaną przesłane wszystkim uczestnikom. Będą mieli siedem dni na sformułowanie opinii odrębnych lub akceptację.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
